'Genç Çiftçiler'in azmi

Biri Kütahya'da ev kadınıydı, köye döndü, 40 koyunu olan bir 'patron' oldu... Diğeri, kendisi için kurulan serada tarıma başladı. Tarım Bakanlığı'nın, 'Genç Çiftçi' projesinde aslan payı kadınlara gitti. Projeye Kütahya'dan katılan iki kadının değişen hayatlarına tanık olduk.

Aljazeera'dan Güray Ervin'in haberine göre Kütahya'nın Altıntaş ilçesine bağlı Sadıkkırı köyünde, kış aylarında sadece 3 evin bacası tütüyor. Köy, 35 haneli. Kış sert geçtiği için, neredeyse kimse yok. Köydekiler kışı geçirmek için il ve ilçe merkezine gidiyor. Sokaklar boş, kapılar kapalı. Köyde kalan 3 aile de hayvancılık yapıyor. Kadriye Gümüş, onlardan biri. O, henüz 3 aylık çiftçi. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın, "Genç Çiftçi" projesiyle yaşadığı şehirden köye döndü. Proje kapsamında Bakanlık'tan 40 koyun aldı.  

"Bu işi daha önceden bilmiyordum. Ev hanımıydım. Kütahya’da oturuyorduk. Projeyi televizyondan öğrendim. Eşimin teşvikiyle, Nisan'da projeye yazıldık. Bize çıkacağına ihtimal vermiyorduk ama şansımız varmış, çıktı. İki ay kadar oldu, hayvanlarımız geldi. İlçe tarıma gidip, teslim aldık. Eşim daha önce çobanlık yaptığı için, koyunlara bakmayı biliyor. Bana da öğretti. Birlikte bakıyoruz. Gayet de mutluyum."

Koyunlar hayatını değiştirdi

Şehirden köye gelmenin kendisini olumsuz yönde etkilemediğini söyleyeyen Kadriye Gümüş, koyunları adeta çocukları gibi gördüğünü belirtiyor: 

"Koyunlarıma gözüm gibi bakıyorum. Sabah yanlarına gidiyorum, sularını, samanlarını veriyorum. 'Kuzularım, canlarım benim. Nasılsınız, iyi misiniz? Susadınız mı?' diye soruyorum. Artık beni bellediler, görünce meleşiyorlar. Yedirip, içirdikten sonra damı temizliyorum. Koyunlar, sorumluluğumu da arttırdı. Buradaki imkânlar, şehirdeki gibi değil ama... Sadece soğuk havadan dolayı zorlanıyorum."

"İkinci ürünü de yetiştirebileceğiz"

Kütahya'nın, Tavşanlı ilçesinde yaşayan Havva Özdemir de, hibe kredi alıp sera kuran kadınlardan biri. Kendisine ait 1 dönüm araziye, bakanlığın görevlendirdiği firma tarafından kurulan serada marul yetiştiren Özdemir, ürün çeşidini artırmaya başladıklarını anlatıyor:

"Sera yardımı almaya hak kazandığımızı öğrenince çok mutlu olduk. Bir firmadan geldiler, 15 günde kurdular. Şimdi işlerimiz fazlalaştı. Eşim artık her pazara gidip, satış yapabilecek. Kendi ürünlerimizi satacağız. Fasulye, çilek, her mahsulden yapacağız. İkinciye döneceğiz meselâ. Salatalık bittiği zaman, ikinci salatalığı yapmak imkânı oldu."

"Eleman istihdam etmeyi düşünüyorum"

Özdemir, kış olduğu için serada fazla ürün yetiştiremiyor ama baharla birlikte işlerin artacağını düşünüyor. İşlerin çoğalmasıyla birlikte çalışması için bir kişiyi de işe alacağını anlatıyor:  

"Önümüz yaz, işlerimiz daha da artacak. Bu proje sayesinde, yanıma bir çalışan alacağım. Şimdilik, haftada bir gün gelen bir yardımcı var, ama baharla birlikte haftada beş gün gelebilecek. O da sebeplenecek, onun da karnı doyacak. Geçtiğimiz aylarda ehliyet almıştım. Eşimle konuştum, araba da almak istiyorum. Çalışırsan oluyor her şey. Ama azimli olacaksın, hırslı değil azimli olacaksın. Başaracaksın, pes etmeyeceksin. Ben bunu bilirim. Her şeyden önce çalışmayı seveceksin."

Projede kadınlar öncelikli

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, projeyi geçen yıl açıkladı. Kırsal kesimde yaşayan ya da yaşayacağını taahhüt eden 18-40 yaş aralığındaki kişiler başvurabildi. Ücretli çalışanlar, örgün eğitime devam edenler, KDV, gerçek ve basit usûlde vergi mükellefi olanlar ve daha önce Bakanlığın hibe programlarından yararlanan gençler, bu projenin dışında tutuldu. Hak kazananlara en fazla 30 bin lira değerinde hibe yapıldı. 

Projeye müracat sıralamasında Diyarbakır, Konya ve Van ilk üçte yer alıyor. Türkiye genelinde, 540 bin 112 kişi, hibe krediden yararlanmak üzere başvurdu. 14 bin 970 proje, destek almaya hak kazandı. Kütahya'da da 212 çiftçi, hibe kredi almaya uygun bulundu. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kütahya İl Müdürü Muhammed Gümüş, ilk üç günde, 2 bin 500 başvuru aldıklarını söyledi: 

"Proje açıklandığında, çeke benzeyen broşürler hazırladık. Üzerinde 30 bin lira yazdığı için hemen dikkat çekti. Arkadaşlarımızla birlikte ilçelerde, köylerde toplantılar düzenledik, projeyi anlattık. Özellikle, hayvancılıkla ilgili çok başvuru geldi. Proje, her aşamada Bakanlığımız tarafından takip ediliyor. Kütahya'dan 212 proje, 30 bin liralık hibe kredi almaya hak kazandı."

Uygulamada kadınlara öncelik verildi. Ödeme almaya hak kazanan 14 bin 970 projenin, 11 bin 077'si kadınlara ait. Bakanlık, proje kapsamında küçük ve büyük baş hayvan yetiştiriciliği, arıcılık, kanatlı hayvan bakıcılığı, ipek böceği yetiştiriciliği, meyve bahçesi tesisi, tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliği, mantarcılık ve seracılık yatırımları için yaklaşık 450 milyon lira ödeme yaptı. Projenin, iki yıl daha uygulanması planlanıyor.

 

Bakmadan Geçme