AB ve Mısır'dan 'Kapsamlı ve Stratejik Ortaklık' anlaşması

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Parlamentosu seçimleri öncesinde Avusturya, Belçika, İtalya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve Yunanistan liderleriyle birlikte Avrupa’ya düzensiz göçü engellemeye yönelik bir anlaşma için Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlenen AB-Mısır Zirvesi’ne katıldı. Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen zirvede Von der Leyen, AB Dönem Başkanı ve Belçika Başbakanı Alexander de Croo, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Avusturya Başbakanı Karl Nehammer ve GKRY lideri Nikos Hristodulidis yer aldı.

Mısır’ın Avrupa Birliği ile ortak siyasi, ekonomik ve güvenlik çıkarları olduğunu ve bu nedenle bölgede barış, güvenlik ve istikrarı desteklediğini vurgulayan es-Sisi, “Bugünkü görüşmemiz, Avrupa Birliği, İtalya, Yunanistan, Belçika, Güney Kıbrıs ve Avusturya ile olan siyasi, ekonomik, ticari ve kültürel ilişkilerimizin derinliğini yansıtıyor. Bu toplantı, aynı zamanda Mısır ile Avrupa arasındaki ilişkilerde çok mühim bir adıma şahit olacağımız bir döneme denk geliyor. Zira Mısır ve Avrupa Birliği arasındaki ilişkileri ‘Kapsamlı ve Stratejik Ortaklık’ seviyesine çıkarmaya yönelik bir siyasi deklarasyonu imzalıyoruz” dedi.

İmza töreni sonrasında gerçekleştirilen ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada Sisi, AB’nin Mısır ekonomisine 7,4 milyar euroluk destek paketinin krediler, yatırımlar ve ortak işbirliği projelerine teknik destekler içerdiğini söyledi. Mısırlı lider, AB ile enerji alanındaki işbirliği görüşmelerinin ise doğalgaz, elektrik iletimi ve yeşil enerji kaynağı olarak yeşil hidrojen üretimi üzerinde yoğunlaştığını söyledi. Sisi, düzensiz göç konusunda ise Mısır’ın kuzey sahillerinden düzensiz göçün engellenmesi yönündeki çabalarına ve yaklaşık 9 milyon yabancı nüfusa ev sahipliği yapan ülkesinin desteklenmesi yönünde anlaşma sağladıklarını ifade etti.

Gazze’deki savaşa ilişkin olarak acil ateşkesin gerekliliği konusunda da hemfikir olduklarını ifade eden Sisi, “Bu bağlamda Avrupalı liderlere hiçbir şart öne sürmeksizin ateşkesin sağlanması için baskı yapmaya davet ettim” dedi.

“Mısır, kesinlikle buna karşı”

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentine yapılacak bir saldırının insani krizi iki kat daha kötü hale getireceği uyarısında bulunan Sisi, “Mısır, kesinlikle buna karşıdır. Mısır, İsrail’in Filistinlilerin 1967’den sonra işgal edilen topraklardan zorla tahliyesine yönelik herhangi bir teşebbüsüne de karşıdır” ifadelerini kullandı.
Sisi, Filistin devleti kurularak iki devletli çözüm sağlanmadığı sürece Filistin sorununun çözülemeyeceğini ifade etti.

Mısır’a 7,4 milyar euro destek

Zirvede konuşan AB Komisyonu Başkanı von der Leyen, “Bugün tarihi bir an. Bugün, AB ile Mısır ilişkilerini kapsamlı ve stratejik ortaklık seviyesine yükseltiyoruz. Ayrıca ticaret ve yatırımda düşük karbonlu enerji, göç yönetimi ve en önemlisi de insan, eğitim, kültür ve gençliğe yatırımları içeren bir paket üzerinde anlaşma sağlıyoruz. Buna önümüzdeki dört yıla yayılacak 7,4 milyar euroluk bir finans ve yatırım paketi eşlik ediyor” ifadelerini kullandı.
AB ve Mısır arasındaki işbirliğinin kritik öneme sahip olduğunu ifade eden von der Leyen, Avrupa’nın ilişkilerin zamanla giderek daha önem kazanacağını öngördüğü Mısır’ın istikrarını destekleyeceğini söyledi. Von der Leyen, göç yönetimi konusunda ise Mısır ile halihazırda iyi bir işbirliğine sahip olduklarını ve mevcut finansal yardım paketinden en az 200 milyon euronun bu işbirliğini daha etkili hale getirmek için kullanılacağını ifade etti.

“Refah’a saldırının siviller için yıkıcı olacağı konusunda endişeliyiz”

Kahire’deki görüşmenin aynı zamanda büyük bir kriz döneminde gerçekleştiğine dikkat çeken von der Leyen, “Hepimiz, Gazze’deki savaştan ve burada yaşanan insani felaketten fazlasıyla endişeliyiz. Gazze, kıtlıkla karşı karşıya. Bu nedenle de Gazze’de rehinelerin serbest bırakılmasını ve daha fazla insani yardım ulaştırılabilmesini mümkün kılacak acil bir ateşkese ihtiyaç duyuluyor. Refah’a gerçekleştirilebilecek tam ölçekli bir saldırının da savunmasız sivil nüfus için yıkıcı olacağı konusunda çok endişeliyiz” dedi.

Gazze’nin günde 500 kamyon yardım malzemesine ihtiyaç duyduğunu ifade eden von der Leyen, Gazze’ye yardımların mümkün olan her yoldan ulaştırılması için çaba gösterdiklerini ve GKRY üzerinden yeni açılan deniz koridorunun da bu yöndeki çabaların bir parçası olduğunu belirtti. Mısır’a Gazze’ye yardım ulaştırılması konusundaki çabalarından ötürü teşekkür eden von der Leyen, Filistin sorununa iki devletli bir çözüm için de Mısır ve diğer ortaklarla çalışmayı hedeflediklerini söyledi.

Zirvede AB ile Mısır arasındaki Kapsamlı ve Stratejik İşbirliği Ortak Deklarasyonu'nun yanı sıra Mısır ile katılımcı AB ülkeleri arasında ikili işbirliği anlaşmalarına da imza atıldı.