13 soruda tam kapanmada çalışanların hakları
Koronavirüs ile mücadele kapsamında 29 Nisan Perşembe günü akşamından itibaren 17 Mayıs tarihine kadar 17 günlük tam kapanmaya geçiliyor. Bu dönemde belirli işkolları dışında tüm işyerleri kapalı olacak ve sokağa çıkma yasağı uygulanacak.
Her ne kadar belirli alanlarda çalışanlar alacakları belgeler ile tam kapanmadan muaf olsalar da genel olarak çalışanların büyük çoğunluğu kısıtlamalara tabi olacak. Peki, tam kapanmada çalışanların hakları neler, bu süreçte işverene ve çalışanlara hangi destekler verilecek?
1) Tam kapanma tüm işyerlerini kapsıyor mu?
- Sokağa çıkma kısıtlamasından muaf tutulan işyeri dışında tüm ticari işletme, işyerleri, ofisler kapalı olacak, uzaktan çalışmaya geçilecek.
2)Kısıtlamadan kimler muaf tutulacak?
- İçişleri Bakanlığı genelge yayımlayarak, tam kapanmadan kimlerin muaf tutulacağını tek tek belirtti. Temel gıda, ilaç ve temizlik ürünlerinin satıldığı yerler ile üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinde çalışan işyerleri dahil 43 meslekte çalışanlar kısıtlamadan muaf olacaklar.
3) Kısıtlamadan muaf çalışanlara belge gerekli mi?
Çalışanlar tam kısıtlamadan muaf olduklarını belgelemek zorundalar. Meslek mensupları olası kontrollerde mesleki kimliklerini, çalışanlar ise meslek mensubu tarafından imzalanmış ve kaşelenmiş belgelerini yanlarında bulundurmak durumundalar.
4) Muaf tutulan işyerlerinde tüm çalışanlar işe gidecek mi?
Sağlık, güvenlik, acil çağrı gibi kritik görev alanları hariç olmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarında hizmetlerin sürdürülebilmesi için gerekli olan personelin sadece yüzde 50'si çalışacak ve çalışma dönüşümlü olacak.
5) Kamu personeli çalışmaya devam edecek mi?
Bugüne kadar uzaktan ve dönüşümlü çalışan kamu personeli aynı şekilde uzaktan çalışmaya devam edecek ancak bulundukları ikametlerden ayrılmayacaklar.
6)Kamuda çalışmak durumunda olanlar ne olacak?
Yöneticileri tarafından görev belgesi düzenlenecek ve görevli oldukları sürede ikameti ile işyeri arasındaki güzergahla sınırlı şekilde muafiyete tabi olacaklar.
7) İşveren çalışanını ücretsiz izne çıkartabilir mi?
İşverenin, çalışanını ücretsiz izne çıkartma ve bu durumda da maaş da dahil ödeme yapmama hakkı bulunuyor.
8) Çalışan bu dönemde kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilir mi?
31 Ocak 2021 tarihine kadar çalışanları için kısa çalışma ödeneğine başvurmuş olan işyerlerinde çalışanlar bu dönemde kısa çalışma ödeneği alabilecek. Bu tarihten sonra başvuru yapanlar ödenekten yararlanamayacak.
9) Tam kapanma nedeniyle işyerleri çalışamayacağından kısa çalışmaya başvurulabilir mi?
Hayır, başvurulamaz. Kısa çalışma ödeneğine yeni başvuru kabul edilmiyor.
10) Ücretsiz izne çıkartılanlar, destek alacaklar mı?
Yeni yapılan düzenleme ile başta yiyecek ve içecek hizmeti sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde ve spor tesis işletmeleri, yüzme kulüpleri, yüzme havuz işletmeleri, spor kursları, vücut geliştirme salonları, eğlence parkları, bilardo salonları, düğün, balo salonu işletmeleri, güzellik salonları, zayıflama salonları gibi kapalı olan işyerlerinde 2021 yılı mart ayında hizmet akdi bulunan ve ücretsiz izne ayrılan çalışanlardan hali hazırda uygulanmakta olan nakdi ücret desteğinden faydalanmayanlara, nisan ve mayıs aylarına ilişkin olarak, ücretsiz izne ayrıldıkları dönem için, günlük 50 TL ödeme yapılacak. Ayrıca hali hazırda nakdi ücret desteği alan kişiler için de destek tutarı 50 TL ye çıkarıldı.
MAAŞ ÖDENMELİ
11) Normalleşmeye geçip de normalleşme desteğinden yararlanan işyerleri ne yapacak?
Tam kapanmadan muaflarsa faaliyetlerine devam ediyorlar yok muaf değillerse yapacak fazla bir şey yok, kısa çalışma ödeneğinden yararlanamıyorlar.
12) Haklardan yararlanmayan ve kapanan işveren çalışanın maaşını ödemek
zorunda mı?
Eğer işyeri kısa çalışma ödeneği ya da nakdi ücret desteği almıyorsa tam kapanma nedeniyle işe gelmeyen çalışanına maaş ödememezlik yapamaz.
13) Tam kapanmada işverene destekler devam edecek mi?
İşverene, esnafa verilen 1.500 lira sigorta prim desteği, gelir kaybı desteği, kira desteği devam edecek. Gelir kaybı, kira, ciro kaybı desteği için başvurulan halen devam ediyor ve son tarih 30 Nisan.
Hürriyet