1915'in Büyük Mağduru Vanlı Müslümanlar!

Doğu Anadolu'nun önemli vilayetlerinden Van, oldukça eski bir geçmişe sahiptir. Osmanlı Dönemi'nde İran Körfezi ve İç Asya ticaret yollarına hükmeden askeri-stratejik konumunun yanı sıra yer üstü ve yer altı kaynaklarının zenginliği açısından önem arz eden Van, bu stratejik konumu ile tarih boyunca birçok devletin sahip olmak istediği bir vilayet olmuş, bu nedenle de başı dertten hiç kurtulmamıştır.

Osmanlı Devletinde Ermeni nüfusun en yoğun olarak bulunduğu iki vilayetlerden biri olan Van'da resmi istatistiklere göre 179.380 Müslüman nüfusuna karşılık 67.792 Ermeni yaşıyordu. 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyılın başında Rusya, İngiltere, Fransa, Almanya ve Amerika gibi devletlerden birçok Hıristiyan din adamı ve araştırmacı Van'da açık ve gizli istihbarat ve misyonerlik faaliyetlerinde bulunuyorlardı. Misyonerler, amaçlarına hizmet etme amacıyla Van'da çok sayıda eğitim ve sağlık kurumları açmışlardı. Batılı Devletler ve misyonerlerin bu yöndeki çalışmaları çok geçmeden sonuç veriyordu. Asırlardan beri “sadık millet” olarak tabir edilen, Müslümanlarla bir arada huzur içinde yaşayan Ermeniler teşvik ve tahrikler sonucu isyan planları yapmaya başlamışlardı.

Avrupa devletleri arasındaki siyasi, askeri ve iktisadi rekabet gibi sebeplerle çıkan 1. Dünya Savaşı'na kısa bir süre sonra Osmanlı Devleti'nin katılması üzerine Van'da bulunan 33. Piyade Tümeni Erzurum'a gönderilince şehirde jandarma kuvveti hariç başka askeri kuvvet kalmamıştı. 1914'dün Ekim ayına kadar Van ve çevresindeki bütün gençler de vatan savunması için silah altına alınınca Van yaşlı, kadın ve çocuklardan oluşan savunmasız ahaliye teslim edilmişti.

YAZININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ