AÇ KAPIYI BEZİRGÂNBAŞI
Geçmişten günümüze kalan ve korunarak gelecek nesillere, onların yararına olacak şekilde aktarılan, evrensel değerlere sahip ve belli ölçütleri taşıyan tarihi kıymetlerin tamamı kültürel miras olarak tanımlanmaktadır. Anlamı itibarıyla kültürel miras toplumlara toplumların üyelerine ortak bir geçmişi hatırlatır, birlik beraberlik ve dayanışma kabiliyetini arttırır, güçlendirir ve geleneklerinin çeşitliliğini devamını sağlar. Kültürel miras somut, somut olmayan ve doğal kültürel miras olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Oldukça zengin bir kültürel mirasa sahip olan ülkemizin nerdeyse her tarafında gördüğümüz arkeolojik eserler, anıtlar, heykeller, yazıtlar somut kültürel mirasımızı oluştururlar. Soyut veya somut olmayan kültürel mirasımıza gelince; toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânlar biçiminde tanımlanmaktadır. Gelenekler, dil, sözlü edebiyat ürünleri, sözlü tarih bu kapsamda değerlendirilebilir.
Dille aktarılan sözlü anlatımlar ve gelenekler bağlamında somut olmayan kültürel mirasa dâhil edilen ve korunması konusunda çalışmalar yapılan alanlardan birisi de çocuk oyunlarıdır. Her ne kadar günümüzde teknolojik gelişmenin gölgesinde kalarak unutulmaya yüz tutmuş olsa bile ülkemizin her bölgesine özgü, farklı özelliklerde çocuk oyunları mevcuttur. “Çocuk oyunları, ana yapısı değişmeden kuşaklar arasında aktarılarak sürdürülen kültür ürünlerinden biridir. Bu yönüyle oyunların geçmişe dair ipuçları verdiğini söylemek olasıdır. Oyunun uygulayıcısı olan çocuklar çevrelerinde gördüklerini ve duyduklarını taklit ederler ve yine çevrelerindeki doğal materyalleri kendilerine oyun aracı yaparlar” der araştırmacı C.Göğüş.
Yazımızın başlığındaki “Aç Kapıyı Bezirgânbaşı” ismi de aslında Anadolu'nun birçok yöresinde oynanan bir çocuk oyununun adıdır. Van ve yöresinde de çocukluğumuzda arkadaş grubumuzla sıkça oynadığımız şarkılı oyunlardan biri olan bu oyunu çocukluğunda oynayanlar hemen şu sözleri hatırlayacaklardır:
YAZININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ