Anadolu'da Amerikan Misyonerliği ve Misyon Hastaneleri (1880-1934)

Değerli okurlar; sanayi, bilim ve teknoloji alanlarında gelişmiş olan emperyalist devletler, az gelişmiş halklar üzerinde ekonomik, siyasi ya da kültürel kazançlar elde etmek amacıyla birçok projeler geliştirmiş ve uygulamışlar. Bu projelerden biri de tıbbi misyonerlik diye tanımladığımız çalışmalardır. Tıbbi misyonerlik amacıyla gittikleri ülkelerde yeterince sağlık hizmeti alamayan toplumlara sağlık hizmetleri sunmuş, dispanserler ve hastaneler kurmuşlar.

Tıbbi hizmet kılıfını kullanarak dini anlayışlarını ve kültürlerini (düşünme biçimi, inanç, giyim, yemek, yaşam alışkanlıklar vs.)bu toplumlara benimsetmeye çalışmışlar. Gittikleri her bölgede, sağlık sektöründe kullandıkları medikal ürünleri, ilaçları ve burada sayamayacağım birçok ticari ürünlerini tanıtarak pazarlanmasını sağlamışlar. Faaliyette bulundukları toplumların halkları arasındaki kırılma noktalarını tespit etmişler ve devletlerinin siyasi hedefleri doğrultusunda o kırılma noktalarının daha da zayıflamasına çalışmışlar. Gezici tababet hizmeti sunarak o halkların yaşadığı toprakları tanımış, arkeolojik, madeni ve kültürel zenginlikleri hususunda devletlerini bilgilendirmişler.

Amerikalılar Anadolu'da 1820'den sonra misyonerlik faaliyetlerine başlamışlar. Bu misyonerlik çalışmalarını yardım kuruluşu, yetimhane işletmeciliği, eğitim ve öğretim hizmetleri adı altında gerçekleştirmişler. Tıbbi misyonerlik çalışmalarına ise 1840'lı yıllardan sonra başlamışlar. Önceleri gezici sağlık hizmetleri sunmuşlar. Daha sonra kapitülasyonların kendilerine sağladığı hukuki avantajları zorlayarak dispanserler açmışlar. Sonraki yıllarda dispanserlerin yanında bir de hastaneler inşa etmişler. Bu çerçevede Anadolu'da Antep, Adana, Mardin, Elazığ, Erzurum, Merzifon, Diyarbakır, Sivas, Konya ve Van illerinde hastaneler açmış ve işletmişler.

YAZININ DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ...