Banka faizleri güncellendi: Ev ve araba almak artık hayalin de ötesinde
Merkez Bankası'nın son üç ay içinde attığı adımların ardından kredi faizleri hızla yükseldi. Daha önce yüzde 30 seviyelerinde bulunan ihtiyaç kredisi faiz oranı, şimdi yüzde 60 seviyesine çıktı.
Seçimlerin ardından faizlerdeki hızlı yükseliş devam ediyor. Merkez Bankası (TCMB) seçim sonrasında imza atılan U-dönüşüyle birlikte politika faizini yüzde 9,5'ten yüzde 25'e çekerken, kredi faizleri de hızla artıyor.
Bankalarda ortalama ihtiyaç kredisi faizleri geçen hafta yaklaşık 7 puan daha artarak yüzde 59,71'e ulaştı. İhtiyaç kredisi faizlerinde iki haftalık yükseliş 13 puanı aştı.
Bu oran, 21 yılın en yüksek seviyesi olarak kayıtlara geçerken birçok vatandaş ise bu oranın üzerinde oranlarla karşı karşıya kalıyor. Seçim öncesinde yüzde 30'lar seviyesinde olan ortalama ihtiyaç kredisi faizleri, seçim sonrasındaki dört ayda yaklaşık iki katına çıkmış oldu.
A'DAN Z'YE SERT YÜKSELİŞLER
Geçen hafta ortalama taşıt kredisi faizleri de yaklaşık 10 puanlık yükselişle yüzde 46,46'ya yükseldi.
Taşıt kredisi faizleri seçim öncesinde yüzde 20'ler seviyesindeydi ve seçim sonrasında bu kredi türünde de faizler ikiye katlanmış oldu.
Seçim öncesinde limit düşük tutulsa da yüzde 16'ları gören ortalama konut kredisi faizleri de geçen hafta yaklaşık 3 puanlık artışla yüzde 38,85'e yükseldi.
Seçim öncesinde uygulanan faiz tavanıyla birlikte yüzde 14'e kadar gerileyen ortalama ticari kredi faizleri de geçen hafta yaklaşık 3 puanlık yükselişle yüzde 40,87'ye ulaştı. Ticari kredi faizleri seçim öncesine göre üçe katlanmış oldu.
Seçim öncesinde haftada 100 milyar TL'nin üzerinde seyreden kredi hacmindeki büyüme ise geçen hafta 20 milyar TL oldu.
TCMB'nin bankaları kur korumalı mevduattan (KKM) standart TL mevduata geçişi zorlayan düzenlemesinin ardından mevduat faizlerinde de hızlı yükseliş yaşanıyor. Gösterge kabul edilen 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi geçen hafta yaklaşık 3 puanlık artışla yüzde 40,87'ye geriledi.
Türkiye'de yaşanan bu hızlı kredi faizi artışları, ekonomik koşulların ve merkez bankası politikalarının yakından takip edilmesi gerektiğini gösteriyor. Kredi faizlerindeki bu tür ani artışlar, tüketicilerin ve işletmelerin finansal planlarını etkileyebilir ve kredi kullanımını sınırlayabilir.
ARAÇ ALMAK HAYALDE KALABİLİR
Geçen hafta ortalama taşıt kredisi faizleri de yaklaşık 10 puanlık yükselişle yüzde 46,46'ya çıktı. Seçim öncesi yüzde 20 seviyelerinde bulunan taşıt kredilerinde faiz 2 kattan fazla artmış oldu.
KONUT VE TİCARİ KREDİLER DE YÜKSELDİ
Seçim öncesinde limit düşük tutulsa da yüzde 16'ları gören ortalama konut kredisi faizleri de geçen hafta yüzde 38,85'e yükseldi. Seçim öncesinde uygulanan faiz tavanıyla birlikte yüzde 14'e kadar gerileyen ortalama ticari kredi faizleri de geçen hafta yüzde 40,87'ye ulaştı. Ticari kredi faizleri seçim öncesine göre üçe katlanmış oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in konut kredileri için verdiği sıkılaşma mesajının ardından gözler konut piyasasına çevrildi. Sektör temsilcileri konutta kredi kullanımı zaten düşük olduğu için düzenlemelerin etkisinin sınırlı kalacağı görüşünde.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonla mücadele için başta konut ve otomotiv olmak üzere kredilerde sıkılaşma mesajı verdi.
Konut kredilerine yönelik ilk sıkılaşma adımı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından 24 ağustos tarihinde atılmıştı.
BDDK yayınladığı düzenleme ile 2. konutta kredi değer oranını yüzde 75 daraltmıştı. Sektör temsilcileri kredi kullanımındaki düşüşün faizlerin artmasıyla başladığını, BDDK düzenlemesi ile pekiştiğini ifade ediyor. Bu nedenle son açıklamanın piyasa etkisinin sınırlı kalması bekleniyor.
KAMU-ÖZEL MAKASI DARALDI
Konut kredilerinde özel bankalar ve kamu bankaları arasındaki faiz makası da daralıyor. Kamu bankaları konut kredi faizi konusunda avantajlı olma pozisyonunu değiştiriyor.