'Bilmeyen ne bilsin bizi, Bilenlere selam olsun'

Dil ediniminde ve dil öğretiminde dört temel beceriden ve bunların geliştirilmesinden söz edilir. Bunlar okuma, dinleme, yazma ve konuşma becerileridir. Dil öğretirken konuşma dersinde ilk konu selamlaşmadır. Çünkü selamlaşmak iletişim kurmanın ilk basamağı, ilk adımıdır hatta. Konuşmayı başlatmak için kullandığımız ilk sözcük bir selam içerir. Selam sözcüğü Arapça kökenli bir sözcüktür ve " barış, esenlik, güven" gibi anlamlara gelir. Bir yere, bir kuruma gittiğinizde karşılama veya danışma masasındaki görevliye yaklaştığınızda; alış verişe gittiğiniz dükkândaki görevliyle karşılaştığınızda nasıl başlarsınız konuşmaya? Örneğin birine, bir yere telefon açtığınızda önce ne dersiniz? Sanırım birçoğumuzun ilk aklına gelen en kolay, en rahat sözcük "merhaba" olacaktır. Bunun dışında kullandığımız selamlama sözleri de mevcuttur. Örneğin "selam ün aleyküm, iyi günler, selam" gibi. Veya günün saatlerine bağlı olarak "günaydın, iyi sabahlar, hayırlı günler, iyi akşamlar, iyi geceler vs". Doğal olarak, iletişim kurulacak kişi, ortam, yetişme tarzı, kültürel özellikler gibi ölçütler konuşmayı veya iletişimi başlatmak için kullanılacak sözcüğün seçimini etkiler. Yani her yerde aynı şekilde selam verilmez.

Selamlaşmak için kullanılan sözcüklerin yanı sıra hareketlerle de selamlaşılır. Genellikle selamlama veya selamlaşma hareketine sözlü selamlama eşlik eder. Gerek sözle gerek davranışla olsun selamlaşma ülkeden ülkeye farklılıklar gösterir. Selam vermek muhatabınıza değer vermek, ona esenlik dilemek, sizden zarar gelmeyeceğini, sizin onun için bir güven kaynağı olduğunuzu, ona saygı duyduğunuzu göstermektir bir bakıma. Dilimizde selam ile ilgili çok sayıda deyim ve atasözü de mevcuttur. "Bir selam, bin hatır yapar; garibe bir selam bin altın değer" gibi atasözlerinde selamın ne kadar değerli bir kelam olduğu vurgulanır. "Selamı sabahı kesmek" deyiminde ise uzaklaşmak, ayrılmak anlamları vardır. Ayrıca, "selam etmek, selam durmak, selam göndermek, selam çakmak, selamını esirgemek" gibi deyimleri de sayabiliriz.

Birçok kültürde insanlar selamlaşmak için genellikle karşısındakine elini uzatır ve el sıkışırlar/tokalaşırlar, bu harekete "merhaba veya iyi günler" gibi selamlama sözcükleri eşlik eder. Eli güçlü bir şekilde sıkan kişinin daha enerjik, daha kararlı ve girişken kişilikli olduğu söylenir. Çekingen insanın el sıkması da yavaş ve daha gevşek olur. Ama sert bir şekilde el sıkmak çok önerilen bir davranış olarak kabul görmez. Bazı kültürlerde cinsiyet ayrımına göre farklı uygulamalar mevcuttur. Örneğin ayrı cinsiyette olanlar el sıkışmazlar, bazılarında da farklı cinsiyette olanla el sıkışılır, aynı ise gerek duyulmaz sadece sözlü selam yeterli görülür.

YAZININ DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ...