BU NASIL DÖNÜŞÜM ?
Vanda depremde ağır hasar gören ancak yıkılmayan binalar kentsel dönüşümden yararlanırken yasalara uyarak ağır hasarlı binalarını yıkan arsa sahipleri kentsel dönüşümden neden yararlanamıyor? Vatandaşlar mağduriyet yaratan çelişkinin giderilmesini istiyor.
İlhan SİYAHTAŞ
Kentlerde sorunlu alanların belirlenip, sağlıklı ve de yaşanılabilir hale getirilmesi amacı ile yeniden yapma veya sağlıklı hale getirmek için uygulama yapılması amacıyla yürütülen kentsel dönüşüm Van'da mağduriyet yaratıyor.
Van Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkilileri deprem sonrası ağır hasarlı binaların daha önce kentsel dönüşümden yararlandırılmadığını ancak Bakanlıktan gelen genelge ile ağır hasarlı, risk taşıyan, yıkılmamış binaların da kapsama alındığını, binalarını yıkan vatandaşların taleplerinin ise reddedildiğini belirttiler. Depremde ağrı hasar gören ve binalarını yıkan arsa sahibi vatandaşlar kendilerinin de kentsel dönüşümden yararlandırılarak çelişkinin giderilmesini istediler.
Van'da 2013 yılında başlatılan kentsel dönüşüm müracaatlarının devam ettiğini anlatan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkilileri şuana kadar Van'da 30, Erciş'te ise sadece 1 kentsel dönüşüm müracaatın olduğunu belirttiler.
Kentsel dönüşümün proje, alan ve parsel bazında uygulandığını belirten yetkililer, “ Alan bazında olan arsa minimum 15 bin metre kareden büyük olandır. Bunun tabi daha da üst bazları olabilir. Erciş'te alan bazında iki etap var. Parsel bazında olanların yıktırılma işlemleri tamamlandı hak sahipleri Erciş belediyesine müracaatlarda bulunuyorlar. Ayrıca kentsel dönüşüm kapsamında yeniden yapılan yapılar belediyelere ruhsat harcı ödemezler. Fakat bunu bazı belediyeler bu harcı aldıkları için vatandaşlar sıkıntı yaşamaktadır. Kanunen kentsel dönüşüme giren arsalar ruhsat harçlarından muhaftır. Kentsel dönüşüm projesi Van için çok yararlı bir projedir. Yeter ki vatandaşların önüne engeller çıkarmasınlar. Vatandaşların kentsel dönüşüme rağbet etmemesinin nedeni belediyenin aldığı ruhsat harçlarıdır. Vatandaşlara çok yararlı bir uygulama, ruhsat harçlarından muaf oluyorlar, kat ittifakından muhaf oluyorlar, tapu'daki harçlardan muaf oluyorlar. Devlet kredi faizinin yüzde 35'e yakın miktarını karşılıyor. 8 yıllık bir ödeme planı yapılıyor kredinin iki yılı ödemesizdir. Toplamda 10 yıla tekabül ediyor. Vatandaş isterse devlet kira yardımında bulunuyor, karşılıksız 550 TL kira bedelini devlet vatandaşa veriyor. Van'da kentsel dönüşüm başladığında bütün her yere afişler ve vatandaşların nasıl müracaat edebilecekleri bilgilendirme broşürleri astık. Elimizden geldiği kadar vatandaşlarımıza yardımcı olmaya çalışıyoruz” dedi.
Kentsel dönüşüm ile kentin dokusunu bozan sorunlar giderilerek kaçak yapılaşmanın önüne geçiliyor. Ayrıca dönüşüm ile depreme dayanıklı olmayan, ekonomik ömrünü doldurmuş riskli binalar yeniden yapılarak olası doğal afetler sonucu oluşacak zararların en aza indirilmesi de amaçlanıyor.
Van'da kentsel dönüşümden yararlanmak isteyen deprem sonrası binalarını yıkan arsa sahipleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan mağduriyetleri gidermek adına düzenleme yapmasını bekliyor.