Emeklilik sistemi değişiyor! İşte tüm detaylar...
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yaklaşmakta olan yeni emeklilik sisteminin duyurusunu yaparak, 'İşverenin katkısının olduğu yeni bir sistem öngörüyoruz' açıklamasında bulundu. Yeni sistem, kimlerin faydalanabileceği ve nasıl uygulanacağı konularında merak uyandırdı.
Türkiye'de daha önce gündeme gelen ikinci emeklilik sistemi, Orta Vadeli Program (OVP) içinde yer aldı. Otomatik Katılımlı BES gibi mevcut ikinci emeklilik sistemi, güncelleniyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıklamalarına göre, yeni emeklilik sistemi işverenlerin katkısıyla şekillenecek bir bireysel emeklilik modelini içerecek. Temel amaç, katılım süresini artırarak emeklilik fonlarını büyütmek.
Sabah'ta yer alan habere göre; bu yeni sistem, 2024 yılında yasal düzenlemelerle hayata geçirilmesi planlanıyor. Yasa yürürlüğe girdiğinde, çalışanlar için yeni bir dönem başlamış olacak.
Yeni sistem nasıl işleyecek?
Bugün uygulanan Otomatik Katılım ve Bireysel Emeklilik Sistemi'nde, çalışanların maaşlarından her ay en az yüzde 3 kesinti yapılıyor ve bu kesintiler emeklilik primleri olarak biriktiriliyor. Ancak bu sistem gönüllü bir sistemdir ve isteyen çalışanlar ayrılabilirler.
Yeni sistem, işverenlerin de katkı sağladığı bir modele dayanacak. İşverenler, her ay çalışanların hesaplarına para ekleyerek birikimleri artıracaklar. Bu sistem zorunlu olacağı için hem çalışanlar hem de işverenler için bağlayıcı olacak.
Ayrıca, kıdem tazminatı bu sisteme dahil edilecek. Bu sayede işverenler, çalışanlar işten ayrıldığında her ay tazminatlarını ödeyecekler. Birikimler belirli şartlar dışında kullanılamayacak, çalışanlar ev almak, evlenmek, sağlık sorunları gibi bazı nedenlerle birikimlerini kullanabilecekler.
Eski çalışanların hakları devam edecek
Bu yeni sistem başladıktan sonra, uzun süredir çalışanlar biriken tazminatlarını yeni sisteme aktarabilecekler.
Hesap nasıl değişecek?
Kıdem tazminatı hesaplaması mevcut durumda yılda bir brüt maaş tutarı kadar oluyor. Bu miktar her ay için maaşın yüzde 8,33'üne denk geliyor. Eğer yeni sistem kıdem tazminatı ödemesini içeriyorsa, çalışanların hesaplarında yüzde 3'lük kişisel katkıları ve yüzde 8,33'lük işveren katkısıyla toplam yüzde 11,33 birikim olacak.
Bu birikimler çeşitli fonlarda değerlendirilecek ve zaman içinde büyüyecek. Çalışanlar, faizli veya faizsiz fonları seçerek birikimlerinin nasıl değerlendirileceğine karar verebilecekler.
Yaş şartları değişebilir mi?
Mevcut sistemde BES ile emeklilik yaş sınırı 55 olarak belirlenmiştir. Yeni tamamlayıcı emeklilik sistemi için yaş sınırının değişip değişmeyeceği henüz kesinleşmemiştir. Bu konuda yapılacak yasal düzenlemelerde karar verilecektir.
SGK'dan çıkmak gerekecek mi?
Tamamlayıcı emeklilik sistemi kullananlar SGK primlerini ödemeye devam edecekler. İşverenler, SGK'ya prim ödemenin yanı sıra çalışanların hesaplarına tamamlayıcı emeklilik primi ve tazminat ödemesi yapacaklar. Bu sayede SGK'dan emeklilik hakkı korunacak ve yeni sistemle ikinci bir emeklilik imkanı sağlanmış olacak. Bu şekilde çalışanlar hem SGK'dan emekli maaşı alabilecekler hem de yeni sistemde biriken paralarını toplu veya aylık olarak alabilecekler.