ESNAF İFLASIN EŞİĞİNE GELMİŞ
Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Van Milletvekili Nazmi Gür'ün, yaşanan
deprem sonrası esnafın içinde bulunduğu sıkıntılarla ilgili Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na verdiği yazılı soru önergesini Maliye
Bakanı Mehmet Şimşek cevaplandırdı.
Gür, soru önergesinde, depremin en büyük mağdurlarından biri olan Van esnafının sıkıntıları hala devam etmekte olduğunu belirtti. Zamanlarını kredi almak için meslek odaları ve bankalar arasında harcayan Van esnafından deprem koşullarında karşılanması güç teminatlar istenirken, kredi ve vergi borçlarına ilişkin bir düzenlemenin de halen yapılmadığını ifade eden Nazmi Gür, '1999 yılında, Türkiye ekonomisi kriz koşullarında olmasına rağmen Sakarya, Düzce, Kaynaşlı ve Gölcük'te depremde zarar görme şartı aranmaksızın, esnafın
vergi borçları silinmiş, bu bölgedeki esnafın sorunları büyük oranda hafifletilmiştir. Depremden zarar gören diğer bütün yerlerdeki mükelleflerin ise varlıklarını yüzde 10 oranında kaybetme
şartıyla vergi borçları silinmiştir. Türkiye ekonomisinin dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girmeyi hedeflediği bu dönemde tek başına iktidar olan bir hükümetin, sadece Van ve Ercişli vatandaşların vergi borçlarına ilişkin bir düzenlemeye gitmemesi başta Van halkı olmak üzere kamuoyu vicdanını yaralamaya devam etmektedir. Bu tür bir uygulama Anayasa'nın eşitlik ilkesine de aykırılık teşkil etmektedir' diye belirtti.
Bu bağlamda Gür, Maliye Bakanı Şimşek'in cevaplandırması için; 'Van depreminde etkilenen esnafın borcunun silinememesinin hukuki gerekçeleri nelerdir?', 'Van depremi ile Marmara depreminin sonuçları benzer olmasına rağmen, neden esnafa yönelik uygulamalar paralellik arz etmemektedir?', 'Deprem sonrası yapılan araştırmada Van esnafının yüzde 35'e yakını iflasın eşiğine gelmiş olup, yüzde15'i ise iş yerlerini kapatmak zorunda kalmıştır. Van esnafı için deprem sonrasında hükümet tarafından uygulamaya konulan düzenlemeler nelerdir?', 'Van esnafının içinde bulunduğu sorunları hafifletmek için hükümetin almayı düşündüğü yeni tedbir ve uygulamalar var mıdır, var ise bu düzenlemeler hangi alanlarda gerçekleştirilecektir, içeriği nedir?' sorularını yönetti;
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in ise yazılı soru önergesine şu cevapları verdiği açıklandı:
VAN İÇİN MÜCBİR SEBEP HALİ İLAN EDİLMİŞTİR
'213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13 üncü maddesinde mücbir sebep halleri sayılmış, Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrasında da Maliye Bakanlığının, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle bölge, il, ilçe mahal veya afete maruz kalanlar itibariyle mücbir sebep hali ilan etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Anılan Kanunun 111 inci maddesinde ise Maliye Bakanlığının mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin, bu Kanun kapsamında olup, ödeme süresi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile bu Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca verecekleri beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren azami bir yıl süreyle uzatmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. 23 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen deprem felaketi, anılan Kanun uyarınca mücbir sebep hali kapsamına girmekte olup, aynı Kanunun 15 inci maddesinin son fıkrasının Bakanlığımıza vermiş olduğu yetkiye istinaden Van ilindeki bütün mükellefler için vergi uygulaması bakımından mücbir sebep hali ilan edilmiştir.'
MÜCBİR SEBEBİN SONA ERDİĞİ TARİHİN İLERİDE BELİRLENECEKTİR
'Mücbir sebep hallerinde mücbir sebebin başladığı tarih ile ortadan kalktığı tarih arasında geçen süreler işlememektedir. Ancak, belli bir bölge veya bölgenin bir kısmını etkileyen hadiselerde vergi ödevlerinin yerine getirilmesi bakımından mücbir sebep halinin başlangıç tarihi bilinmekte ise de sona erdiği tarihin tespiti mükellefler yönünden güçlük arz etmektedir. Bu gibi hallerde mücbir sebep halinin ortadan kalktığı tarihin, diğer bir ifade ile işlemeyen mücbir sebep süresinin Vergi Usul Kanununun 14 üncü maddesi uyarınca idarece tespit edilmesi gerekmektedir. Van ilindeki bütün mükellefler için mücbir sebep halinin 23 Ekim 2011 tarihinde başladığı, mücbir sebebin sona erdiği tarihin ise ileride belirlenmesinin kabulü uygun görülmüş olup, 23 Ekim 2011 tarihinden itibaren verilmesi gereken tüm beyannameler ile bildirimlerin verilme ve ödeme sürelerinin ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılması, mücbir sebep halinin başladığı 23 Ekim 2011 tarihinden önce tahakkuk etmiş olan ve vadesi bu tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresinin ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılması, ikmalen, re'sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep ilan olunan tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresinin ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılması uygun bulunmuştur.'
YAPILANDIRMA BORÇLARI TAKSİT ÖDEME SÜRESİ UZATILDI
'Öte yandan, 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 25 Şubat 2011 tarihli ve 1.Mükerrer 27857 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğü girmiştir. Anılan Kanun ile Kanun hükümlerine göre yapılandırılan alacak tutarının taksitle ödenmesine imkan tanınmış ve yapılandırılan borçların ödenmesi şartıyla, bu borçlara ilişkin vergi ziyaı cezaları ile gecikme faizleri ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilmiştir. Diğer taraftan, anılan Kanunun 168 inci maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik ile Bakanlar Kuruluna, Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesine göre doğal afet nedeniyle Bakanlığımız tarafından mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere borçlu olanlar (münhasıran bu yerlerdeki dairelere) ile Ekonomi Bakanlığı tarafından olağanüstü politik riskin gerçekleştiği tespit edilen yabancı ülkede de faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri nedeniyle durumları 213 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre mücbir sebep hali kabul edilen vergi mükelleflerinin, 6111 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçlarının taksit ödeme sürelerini mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca veya ayrı ayrı bir yıla kadar uzatma hususunda yetki verilmiştir. Bakanlar Kurulu, bu yetkisini 17 Mart 2012 tarihli ve 28236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2012/2941 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanmış olup, doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki borçluların münhasıran bu yerlerdeki dairelere (alacaklı idarelere) olan 6111 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılandırılan alacaklarına ilişkin taksit ödeme süreleri uzatılmıştır. Maddi vergi kanunlarında belirlenen yükümlülük çerçevesinde mükelleflerce verilmesi zorunlu olan beyannamelerin verilme süresinin mücbir sebep süresi içerisinde kalması halinde bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin de ödeme süresi uzayacaktır.'
YAPILANDIRMA BORÇLARI DİĞER TAKSİTLERİ DE UZATILDI
'Bununla birlikte, bitim tarihi daha sonra belirlenmek üzere 23 Ekim 2011 tarihiden itibaren (bu tarih dahil) mücbir sebep hali ilan edilen Van ili geneli ile Bitlis ili Adilcevaz ve Ağrı ili Patnos ilçelerindeki borçluların münhasıran bu yerlerdeki dairelere (alacaklı idarelere) olan 6111 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçlarına ilişkin taksit ödeme süreleri 17 Mart 2012 tarih ve 28236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2012/2941 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile mücbir sebep halinin başladığı tarih ile mücbir sebep halinin sona erdiği tarih arasına rastlayan taksitlerinden (ödeme süresinin son günü mücbir sebep halinin sona erdiği tarihe rastlayan taksitler dahil) birincisinin ödeme süresi mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen ayda diğer taksitlerin ödeme süreleri de bu ayı takip eden aylarda (toplam on iki ayda) birbirini izleyecek şekilde ödenmek üzere uzatılmıştır. Diğer taraftan, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesinde, nev'i itibariyle tecil edilebilir borçlara tecil için öngörülen şartların mevcudiyetinin anlaşılması halinde tecil faizi de alınarak, aylık bazda ödenebilir tutarda taksitlendirilmek suretiyle ödeme kolaylığı sağlanabileceği hususu düzenlenmiş olup, mükelleflerin bağlı bulundukları vergi dairelerine müracaatı halinde, vergi dairelerince bu talepleri değerlendirilmektedir.'
vanhaber,haberlervan,nazmi gür,bdp
Gür, soru önergesinde, depremin en büyük mağdurlarından biri olan Van esnafının sıkıntıları hala devam etmekte olduğunu belirtti. Zamanlarını kredi almak için meslek odaları ve bankalar arasında harcayan Van esnafından deprem koşullarında karşılanması güç teminatlar istenirken, kredi ve vergi borçlarına ilişkin bir düzenlemenin de halen yapılmadığını ifade eden Nazmi Gür, '1999 yılında, Türkiye ekonomisi kriz koşullarında olmasına rağmen Sakarya, Düzce, Kaynaşlı ve Gölcük'te depremde zarar görme şartı aranmaksızın, esnafın
vergi borçları silinmiş, bu bölgedeki esnafın sorunları büyük oranda hafifletilmiştir. Depremden zarar gören diğer bütün yerlerdeki mükelleflerin ise varlıklarını yüzde 10 oranında kaybetme
şartıyla vergi borçları silinmiştir. Türkiye ekonomisinin dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girmeyi hedeflediği bu dönemde tek başına iktidar olan bir hükümetin, sadece Van ve Ercişli vatandaşların vergi borçlarına ilişkin bir düzenlemeye gitmemesi başta Van halkı olmak üzere kamuoyu vicdanını yaralamaya devam etmektedir. Bu tür bir uygulama Anayasa'nın eşitlik ilkesine de aykırılık teşkil etmektedir' diye belirtti.
Bu bağlamda Gür, Maliye Bakanı Şimşek'in cevaplandırması için; 'Van depreminde etkilenen esnafın borcunun silinememesinin hukuki gerekçeleri nelerdir?', 'Van depremi ile Marmara depreminin sonuçları benzer olmasına rağmen, neden esnafa yönelik uygulamalar paralellik arz etmemektedir?', 'Deprem sonrası yapılan araştırmada Van esnafının yüzde 35'e yakını iflasın eşiğine gelmiş olup, yüzde15'i ise iş yerlerini kapatmak zorunda kalmıştır. Van esnafı için deprem sonrasında hükümet tarafından uygulamaya konulan düzenlemeler nelerdir?', 'Van esnafının içinde bulunduğu sorunları hafifletmek için hükümetin almayı düşündüğü yeni tedbir ve uygulamalar var mıdır, var ise bu düzenlemeler hangi alanlarda gerçekleştirilecektir, içeriği nedir?' sorularını yönetti;
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in ise yazılı soru önergesine şu cevapları verdiği açıklandı:
VAN İÇİN MÜCBİR SEBEP HALİ İLAN EDİLMİŞTİR
'213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13 üncü maddesinde mücbir sebep halleri sayılmış, Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrasında da Maliye Bakanlığının, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle bölge, il, ilçe mahal veya afete maruz kalanlar itibariyle mücbir sebep hali ilan etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Anılan Kanunun 111 inci maddesinde ise Maliye Bakanlığının mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin, bu Kanun kapsamında olup, ödeme süresi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile bu Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca verecekleri beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren azami bir yıl süreyle uzatmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. 23 Ekim 2011 tarihinde meydana gelen deprem felaketi, anılan Kanun uyarınca mücbir sebep hali kapsamına girmekte olup, aynı Kanunun 15 inci maddesinin son fıkrasının Bakanlığımıza vermiş olduğu yetkiye istinaden Van ilindeki bütün mükellefler için vergi uygulaması bakımından mücbir sebep hali ilan edilmiştir.'
MÜCBİR SEBEBİN SONA ERDİĞİ TARİHİN İLERİDE BELİRLENECEKTİR
'Mücbir sebep hallerinde mücbir sebebin başladığı tarih ile ortadan kalktığı tarih arasında geçen süreler işlememektedir. Ancak, belli bir bölge veya bölgenin bir kısmını etkileyen hadiselerde vergi ödevlerinin yerine getirilmesi bakımından mücbir sebep halinin başlangıç tarihi bilinmekte ise de sona erdiği tarihin tespiti mükellefler yönünden güçlük arz etmektedir. Bu gibi hallerde mücbir sebep halinin ortadan kalktığı tarihin, diğer bir ifade ile işlemeyen mücbir sebep süresinin Vergi Usul Kanununun 14 üncü maddesi uyarınca idarece tespit edilmesi gerekmektedir. Van ilindeki bütün mükellefler için mücbir sebep halinin 23 Ekim 2011 tarihinde başladığı, mücbir sebebin sona erdiği tarihin ise ileride belirlenmesinin kabulü uygun görülmüş olup, 23 Ekim 2011 tarihinden itibaren verilmesi gereken tüm beyannameler ile bildirimlerin verilme ve ödeme sürelerinin ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılması, mücbir sebep halinin başladığı 23 Ekim 2011 tarihinden önce tahakkuk etmiş olan ve vadesi bu tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresinin ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılması, ikmalen, re'sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep ilan olunan tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresinin ileride belirlenecek bir tarihe kadar uzatılması uygun bulunmuştur.'
YAPILANDIRMA BORÇLARI TAKSİT ÖDEME SÜRESİ UZATILDI
'Öte yandan, 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 25 Şubat 2011 tarihli ve 1.Mükerrer 27857 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğü girmiştir. Anılan Kanun ile Kanun hükümlerine göre yapılandırılan alacak tutarının taksitle ödenmesine imkan tanınmış ve yapılandırılan borçların ödenmesi şartıyla, bu borçlara ilişkin vergi ziyaı cezaları ile gecikme faizleri ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilmiştir. Diğer taraftan, anılan Kanunun 168 inci maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik ile Bakanlar Kuruluna, Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesine göre doğal afet nedeniyle Bakanlığımız tarafından mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere borçlu olanlar (münhasıran bu yerlerdeki dairelere) ile Ekonomi Bakanlığı tarafından olağanüstü politik riskin gerçekleştiği tespit edilen yabancı ülkede de faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri nedeniyle durumları 213 sayılı Kanunun 13 üncü maddesine göre mücbir sebep hali kabul edilen vergi mükelleflerinin, 6111 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçlarının taksit ödeme sürelerini mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan başlamak üzere topluca veya ayrı ayrı bir yıla kadar uzatma hususunda yetki verilmiştir. Bakanlar Kurulu, bu yetkisini 17 Mart 2012 tarihli ve 28236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2012/2941 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanmış olup, doğal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki borçluların münhasıran bu yerlerdeki dairelere (alacaklı idarelere) olan 6111 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılandırılan alacaklarına ilişkin taksit ödeme süreleri uzatılmıştır. Maddi vergi kanunlarında belirlenen yükümlülük çerçevesinde mükelleflerce verilmesi zorunlu olan beyannamelerin verilme süresinin mücbir sebep süresi içerisinde kalması halinde bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin de ödeme süresi uzayacaktır.'
YAPILANDIRMA BORÇLARI DİĞER TAKSİTLERİ DE UZATILDI
'Bununla birlikte, bitim tarihi daha sonra belirlenmek üzere 23 Ekim 2011 tarihiden itibaren (bu tarih dahil) mücbir sebep hali ilan edilen Van ili geneli ile Bitlis ili Adilcevaz ve Ağrı ili Patnos ilçelerindeki borçluların münhasıran bu yerlerdeki dairelere (alacaklı idarelere) olan 6111 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan borçlarına ilişkin taksit ödeme süreleri 17 Mart 2012 tarih ve 28236 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2012/2941 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile mücbir sebep halinin başladığı tarih ile mücbir sebep halinin sona erdiği tarih arasına rastlayan taksitlerinden (ödeme süresinin son günü mücbir sebep halinin sona erdiği tarihe rastlayan taksitler dahil) birincisinin ödeme süresi mücbir sebep halinin sona erdiği tarihi izleyen ayda diğer taksitlerin ödeme süreleri de bu ayı takip eden aylarda (toplam on iki ayda) birbirini izleyecek şekilde ödenmek üzere uzatılmıştır. Diğer taraftan, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesinde, nev'i itibariyle tecil edilebilir borçlara tecil için öngörülen şartların mevcudiyetinin anlaşılması halinde tecil faizi de alınarak, aylık bazda ödenebilir tutarda taksitlendirilmek suretiyle ödeme kolaylığı sağlanabileceği hususu düzenlenmiş olup, mükelleflerin bağlı bulundukları vergi dairelerine müracaatı halinde, vergi dairelerince bu talepleri değerlendirilmektedir.'
vanhaber,haberlervan,nazmi gür,bdp