İHD: Çözüm Süreci Devam Etmeli

İlhan Siyahtaş

İHD Van Şubesi Kobani'ye yönelik İŞİD terör örgütünün saldırılarını protesto etmek nedeniyle yapılan protesto eylemleri sonrası çıkan olaylarda hak ihlallerine yönelik hazırlanan araştırma, inceleme ve gözlem raporu açıklandı. Çeşitli iddialara yer verilen raporda çözüm sürecinin devam etmesi istenilerek sağduyu ve sorumluluk çağrısı yapıldı.

Heyetimiz ve üyelerimiz tarafından olayların başlangıcı ve bitimine kadar yatıkları araştırma, inceleme, gözlem ve edindikleri bilgi neticesinde güvenlik güçlerinin eylemlere ve basın açıklamalarına yönelik orantısız bir şekilde güç kullandıkları tespit edildiği iddialarına yer verilen İHD basın açıklamasında “ Ülke genelinde çeşitli basın yayın organları tarafından özellikle Kobani eylemleri nedeniyle ülke genelinde ırkçı ve ayrımcı bir tutum sergilenmesi sonucu şiddet olayları artmıştır. Özellikle iktidar kanadı tarafından sağduyu çağrısı yapılması gerekirken ‘'misliyle karşılık vereceğiz'' politikası sonucu birçok kişinin hayatını kaybetmesine yol açmış ve ilimizde de iki yurttaş hayatını kaybetmiştir. Özellikle ilimizde farklı siyasi parti ve gruplar arasında çatışmalı bir ortam yaratılmak istenmiş ve ilimizde de maddi ve manevi boyutta büyük zararlar meydana gelmiştir. Çözüm Sürecinin başladığı ilk günden beri birkaç provokasyon dışında büyük çaplı ölümlerin yaşanmaması biz insan hakları savunucularını umutlandırmıştır. Ancak son olaylarda 40'ın üzerinde yurttaşın yaşamını yitirmesine sebep olan olay ve gelişmeler çözüm sürecine büyük bir darbe vurmuştur. Yaşanan bu ölümler neticesinde çözüm sürecinin son bulmaması ve herhangi bir can kaybının yaşanmaması için tarafları sağduyulu davranmaya ve gerekli sorumlulukları almaya davet ediyor, yaşamını kaybeden yurttaşların faillerinin hemen bulunup yargılanarak gerekli cezai yaptırımın uygulanması için sorumluları görevlerini yapmaya davet ediyoruz.” denildi.

Eylem ve gösterilerin başladığı 07 Ekim 2014 Salı gecesi İHD heyetinin güvenlik güçleriyle ve ilgili diğer taraflarla görüşme gerçekleştirdiği ve olayların büyümeden engellenmesine yönelik çalışmalar yaptığı, 08. Ekim 2014 Çarşamba günü Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunan Fekiye Teyran Parkı'nda yapılmak istenen basın açıklamasına güvenlik güçlerinin müdahale etmek istemesi nedeniyle ilgili amir ve komiserlerle görüşme yapıldığı ancak olayların önüne geçilemediği raporda şu iddia ve ifadelere yer verildi:

“ Hamdi Caner (55) ve Yunus Aktaş isimli iki yurttaş ateşli silah yaralanması sonucu yaşamını yitirmiştir. Yaşanan olaylar sonucunda yaralanan yurttaş sayısı 200 civarındadır. Yaralıların bir kısmı güvenlik ve resmi sağlık kurumlarında güvenlik güçlerinin baskısı nedeniyle sağlık kurumlarında değil de kendi imkanlarıyla tedavi olmaktadır. Nazım Dilek isimli (22) yurttaşın yüzüne ve göğsüne plastik mermi isabet etmesi sonucu yaralanmış ve Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne götürülmüş, durumu ağır olmasına rağmen sadece yüzeysel bir tedavi yapılarak taburcu edilmiştir. Fatih Ertaş isimli yurttaşa ise sanat sokağı civarında başına gelen gaz kapsülü isabet etmiş ve Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne götürülerek başına dikiş atılmış ve acilen taburcu edilmiştir. Savaş Yücadaş'ın Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dursun Odabaş Tıp Merkezi'nde halen tedavisi sürüyor. Derneğimize gelen bilgiler ve Derneğimize üye avukatlar tarafından yapılan inceleme, araştırma ve gözlem sonucu Van ili ve ilçelerde 200 civarında kişi gözaltına alınmış ve onlarca kişi tutuklanmıştır. Gözaltı ve tutuklamalar halen devam etmektedir. Erciş'de gözaltına alınan kişiler arasında yaralı olduğu bilgisi verilmiştir. TEM şubesinde gözaltına alınan kişilerle görüşme yapmış ve gözaltına alınan 8 kişinin gözaltı süresi başlandığı andan itibaren kötü muamele ve işkence gördükleri tespit edilmiştir. Konu ile ilgili görüntü ve kayıtlar mevcuttur. Van Barosu avukatları tarafından Van Adalet Sarayı önünden Fekiye Teyran Parkı'na yürüyüş yapılarak basın açıklaması yapmak istenmiştir. Ancak güvenlik güçlerinin adliyenin hemen önünde avukatlara müdahale etmesi sonucu birçok avukat aldığı cop ve kalkan darbesi sonucu yaralanmıştır. Başkale İlçesi'nde 4 basın mensubu güvenlik güçleri tarafından (AA, DHA, DİHA ve Başkale News) darp edilerek, kamera ve teçzihatlarına zarar verilmiştir. Olayların başladığı ilk günden sonra kolluk kuvvetleri yanında özel hareket timleri ve jandarma şehir merkezinin belli noktalarına zırhlı araçlarla yerleştirilmiştir. Çatak İlçesi'nde ise bunlara ek köy korucuları ilçe merkezine yerleştirilmiştir.”

İHD raporunda “ Beyanlar ve tanıklar ile basından elde edilen bilgiler ışığında Çatak İlçesinde gaz bombaları sonucu bir evde yangın meydana gelmiş, ikisi çocuk dört kişi yaralanmıştır. Basından ve görgü tanıklarından elde edilen bilgiler üzerine Başkale ve Edremit DBP ilçe binaları ve AKP İpekyolu ilçe binası tahrip edilmiştir. Erciş'te gözaltına alınan kişiler tarafından heyetimize ve avukatlara aktardığı bilgi üzerine gözaltına alındıkları andan itibaren güvenlik güçleri tarafından darp edildiklerini ve kötü muamele gördüklerini ifade etmişlerdir. Tem Şube'de bulunan polisler ise kendileri tarafından gözaltına alınan kişilere yönelik herhangi bir kötü muamele veya işkence yapmadıklarını ifade etmişlerdir. Basına da yansıyan ve tanıklar tarafından iletilen bilgiler üzerine bazı kimliği belirsiz kişiler IŞİD lehine sloganlar atarak satır ve kazma sapıyla eylemcilere saldırmıştır. Aynı kişilerin beyanlarına göre bu olay sırasında güvenlik güçlerinin herhangi bir müdahalesi olmamıştır. Keşif uçuşu yapan helikopterler tarafından bazı semt ve mahallelere havadan gaz bombaları attıkları bilgisi görgü tanıkları tarafından tarafımıza iletilmiştir. Basına da yansıyan ve sesleri duyulan bir kısım kolluk kuvvetlerinin marşlar söyleyerek IŞİD lehine slogan attıkları tespit edilmiştir” denildi.

İHD raporunda Van ve ilçelerinde yaşanan diğer olaylara ve mağduriyetlere değinilmemesi ise dikkat çekti.