İRANLILARIN VAN COŞKUSU
Nevruz tatiline gelen İranlıların akın ettiği Van'da otellerde yer yok. Bazı oteller toplantı salonlarını bile odaya çevirmiş. Caddeler, alışveriş merkezleri, restoranlar tıklım tıklım. Esnaf Van'da üçüncü bayramı yaşadıklarını söylüyor. Hürriyet Gazetesi'nden Zeynep Bilgehan, Van'a gelerek, İranlılar neden Van'ı tercih ediyor, kentte neler yapıyor sorularının yanıtı ve Van başarısının sırrını araştırarak yazdı.
Hürriyet'ten Zeynep Bilgehan'ın haberine göre Van'ın kalbi Cumhuriyet Caddesi'nde zorlanarak yürüyoruz. Her yer ellerinde alışveriş torbalarıyla dükkanlara girip çıkan kalabalık gruplarla dolu. Kapısında Farsça ‘indirim' yazan mağazalarda görevliler müşterileri gülümseyerek karşılıyor. Restoranlar dolu, otellerde yer yok. Bu yoğunluğun sebebi İran'daki Nevruz Bayramı. Mart ortasından nisan başına kadar süren Nevruz tatili için İranlılar bu yıl akın akın Van'a geldi. İkisi beş yıldızlı olmak üzere şehrin tüm otelleri yüzde 100 dolu. Bazı oteller toplantı salonlarını bile odalara çevirmiş. Merit Şahmaran Otel'in Genel Müdürü İpek Turul, “Son dört sezonda düşüş vardı. Şu an şaşkınız. Bu kadarını beklemiyorduk. Dört kişilik odalarda sekiz kişi kalmaya razı olanlar var” diyor.
‘KENDİ ŞEHRİMİZ GİBİ'
İranlıların gündüz aktivitesi alışveriş. 2015'te açılan, Van'ın tek AVM'sinde Türk tekstil markalarına ilgi yoğun. Bir mağaza yetkilisi, “Bizim Van'da üç bayramımız var; Ramazan, Kurban ve Nevruz. Bu hafta için çok önceden altyapı hazırlığı yaptık. Son bir haftadır Türkiye'de en fazla satış yapan ilk 10 şube içindeyiz” diye bilgi veriyor.
İranlılar alışverişlerini nakit yapıyor. Ellerinde torbalar dolaşmaktan yorgun düşmüş Bahar Youssufzade, eşiyle beraber alışveriş için Van'a gelmiş. “Burası İran'dan ucuz. Üstelik çok daha fazla marka var” diyor. Biraz ilerisinde bir grup erkek duruyor. Urmiyeli müzisyen Heyri, konser vermeye geldikleri Van'ı neden sevdiklerini şöyle anlatıyor: “Hem yakın hem de Van'ı kendi şehrimiz gibi biliyoruz. Etraftakilerin yüzde 80'i İranlı. Önceden olaylar var diye Van'a gelmeye korkuyorduk. Sonra baktık ki her ülkede olabiliyor. Onun için artık rahat ediyoruz.”
SABAHA KADAR DANS
Gece ışıklarla süslü Van caddelerinde çok sayıda İran plakalı araç park halinde. Kalabalık hiç azalmıyor. Van'ın son birkaç yıldır hızla artan eğlence mekanlarında yalnızca İranlılar için düzenlenen etkinlikler var. İranlı şarkıcı ve DJ'ler sahne alıyor. Sokaklarda Farsça etkinlik broşürleri dağıtılıyor. İranlılar, kendi aralarında eğlenmeyi tercih ediyor.
Gece, saat 24.00'te bir gece kulübüne gidiyoruz. Kapıda bizi İranlı hostes Mena Muderrezzih karşılıyor. Muderrezih üç yıldır Van'da yaşıyor ve İranlılara rehberlik yapıyor. Türkiye'yi çok sevdiğini söylüyor: “Van, İran'a çok yakın. İran'da müzik yok. Burada gece hayatı serbest ve İranlılar rahat.”
Mekanda İranlı bir DJ Farsça ve Türkçe parçalar çalıyor. Dans pisti hiç boş kalmıyor. Kimi zaman halaylar çekiliyor kimi zaman tekno müzik eşliğinde hızlı tempo dans ediliyor. Bununla beraber ailece içeceklerini yudumlayıp izleyenler de var. Mekanın işletmecisi Nedim Sönmez ailelerin de rahat etmesine önem verdiklerini söylüyor.
ÖNCE İRANLILARIN TEMEL İHTİYAÇLARINI BELİRLEDİK
İRANLILARIN son üç yıldır Nevruz tatilinde Van'a akın etmelerinin altında büyük emeklerle oluşturulmuş bir turizm planı var. Planın sahibi Van Ticaret ve Sanayi Odası (VATSO). VATSO Başkanı Necdet Takva işin sırrını şöyle anlatıyor:
“İranlıların temel ihtiyaçlarını belirledik; alışveriş ve modern kentte eğlence. Shopping Fest'i başlattık. İran'da afişler astık. Beş yıldızlı otel sayısı ikiye çıktı. Kafelerle, eğlence merkezleriyle cazibe merkezi olduk. Çalışanlarımıza Farsça kursu verdik.”