İslam, merhamete ne kadar önem veriyor?

Fatih Perihan'dan Kıssadan Hisseler...

"Yüce Rabbimiz Kur'ân-ı Kerîm'de sık sık, af ve merhamete dâir sıfatlarını bildirmiş, hattâ "merhamet edenlerin en merhametlisi"(el-A'râf,151.) olduğunu ve merhametinin her şeyi ihâta ettiğini(el-A'râf,156.) haber vermiştir." Mahlûkattaki bütün merhamet tezâhürleri de esâsen Cenâb-ı Hakk'ın bu nihâyetsiz rahmetinin bir tecellîsidir. Peygamber Efendimiz -aleyhissalâtü vesselâm-:

"-Nefsim kudret elinde bulunan Allâh'a yemin ederim ki, birbirinize merhamet etmediğiniz müddetçe cennete giremezsiniz." buyurmuşlardır.

Allah Rasûlü -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyurur: "Cenâb-ı Hak rahmetini yüz parçaya ayırdı; bunun doksan dokuzunu kendi katında tuttu, bir cüz'ünü de yeryüzüne indirdi. İşte bu bir cüz rahmet sebebiyle bütün yaratılmışlar birbirlerine merhamet ederler. Hattâ ana atın, (süt emzirirken) yavrusuna zarar vermemek için ayağını yukarı kaldırması bile, bu yüzde birlik rahmetin eseridir." (Buhârî, Edeb, 19; Müslim, Tevbe, 17)

PEYGAMBER EFENDİMİZ'İN EN MÜHİM VASIFLARINDAN BİRİ

Kendisi nihâyetsiz derecede merhametli olan yüce Rabbimiz, kullarının da birbirlerine karşı şefkat ve merhamet hisleriyle dolu olmalarını murâd etmektedir. Bu sebeple Fahr-i Kâinât Efendimiz'in en mühim vasıflarından biri de engin merhametidir. Allah Teâlâ, O'nu âlemlere rahmet olarak göndermiştir.( el-Enbiyâ, 107) Bu yüzden Hak Teâlâ, kendi isimlerinden Raûf (çok şefkatli) ve Rahîm (çok merhametli) sıfatlarını Rasûl-i Ekrem Efendimiz'e de lutfetmiştir.( et-Tevbe, 128.) Hâlbuki önceki peygamberlerden hiçbirine bu sıfatların ikisini birden bahşetmemiştir.( Kurtubî, el-Câmî li-Ahkâmi'l-Kur'ân, Beyrut 1985, VII, 192.)

Yaratılan her şeye şefkat, merhamet ve tebessümle yaklaşabilmek, îmanda ulaşılan seviyenin bir göstergesidir. Kâmil bir mü'min, karanlık bir gecenin mehtâbı gibi nurlu, diğergâm, hassas, rakîk, merhametli, şefkatli ve cömert insandır. Merhametten uzak gönüller ise, âdeta canlı cenâzeler durumundadırlar.

MERHAMET İLE İLGİLİ HADİS-İ ŞERİFLER

Hadîs-i şerîflerde şöyle buyrulur:

"Merhamet edenlere Rahmân olan Allah Teâlâ merhamet buyurur. Yeryüzündekilere şefkat ve merhamet gösteriniz ki, gökyüzündekiler de size merhamet etsin." (Tirmizî, Birr, 16/1924)

"Merhamet etmeyene merhamet edilmez." (Buhârî, Edeb, 18; Müslim, Fedâil, 65)

"Merhamet, ancak şakî olanın kalbinden alınır." (Tirmizî, Birr, 16/1923; Ebû Dâvûd, Edeb, 58/4942)

"Hâlık'ın nazarıyla mahlûkâta şefkatle bakabilme" ahlâk-ı hamîdesi, Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz'in şu cihânşümûl hadîs-i şerîfinde ne güzel ifâde edilmektedir:

CENNETİ İSTİYORSAN MERHAMETLİ OL

Birgün Efendimiz -aleyhissalâtü vesselâm-:

"-Nefsim kudret elinde bulunan Allâh'a yemin ederim ki, birbirinize merhamet etmediğiniz müddetçe cennete giremezsiniz." buyurmuşlardı.

Ashâb-ı kirâm:

"-Yâ Rasûlallah! Hepimiz merhametliyiz." dediler. Allah Rasûlü -sallâllâhu aleyhi ve sellem-, sözlerini şöyle îzah etti:

"-Benim kastettiğim merhamet, sizin anladığınız şekilde yalnızca birbirinize olan merhamet değildir. Bilâkis bütün mahlûkâta şâmil olan merhamettir, evet, bütün mahlûkâta şâmil merhammet!.." (Hâkim, el-Müstedrek ale's-Sahîhayn, Beyrut 1990, IV, 185/7310.)

Mü'minleri îman vecdi içerisinde yaşatacak, nefislerinin hodgâmlığından ve bencilliğinden kurtarıp ruhlarını derinleştirecek en mühim hasletlerden biri, merhamettir. Merhametin meyveleri de, cömertlik, tevâzu, hizmet, affetmek ve hasetten kurtulmaktır. Allah Rasûlü -sallâllâhu aleyhi ve sellem- ne güzel buyurur:

"Mü'minlerin, birbirlerine acımakta, birbirlerini sevmekte ve birbirlerine şefkat göstermekte bir vücut gibi olduklarını görürsün. Bu vücûdun herhangi bir uzvu muzdarip olduğu takdirde, diğer kısımlarının da uykuları kaçar, ateşler içinde onun ıztırâbını duyarlar." (Buhârî, Edeb, 27; Müslim, Birr, 66)

Merhamet, dünyada vicdan huzuru ve cennet müjdesi, âhirette ise ebedî saâdet sermâyesidir. Nitekim bir zât, Muâz bin Cebel -radıyallâhu anh-'a gelerek:

"-Bana nasihatte bulun!" demiş, Muâz -radıyallâhu anh- da:

"-Merhametli ol ki, ben de senin cennete girmene kefil olayım." buyurmuştur.

ALLAH'IN KULLARINA OLAN MERHAMETİ

Hazret-i Ömer -radıyallâhu anh- şöyle anlatır: Bir defâsında Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-'e esirler getirilmişti. Bir de baktık ki esirlerden bir kadın büyük bir endişeyle, kaybettiği çocuğunu arıyor, esirler arasında bir çocuk bulduğu vakit, onu alıyor göğsüne bastırıyor ve emziriyordu. Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- bize:

"-Bu kadının çocuğunu ateşe atacağına ihtimal verir misiniz?" diye sordu.

"-Hayır, vallâhi aslâ atamaz!" dedik. Nebiyy-i Ekrem Efendimiz:

"-İşte Allah Teâlâ kullarına, bu kadının yavrusuna olan şefkatinden daha şefkatli ve merhametlidir." buyurdu. (Müslim, Tevbe, 22)

Bakmadan Geçme