Kilonuz ne olursa olsun sağlıklı olun

Zayıflık, kişinin olması gereken ağırlığın altında bir kiloya sahip olması demektir. Kişi olması gereken ağırlığın (OGA) %25 altında ise hafif zayıf, OGA'ın %50 altında ise aşırı zayıf (kaşektik) demektir.

ZAYIFLIĞIN BELİRTİLERİ;

Zayıflığın belirtilerinin başında, beden kitle indeksinin (BKI) 18'in altında olması vardır. Yine diğer belirtileri şöyle sıralayabiliriz; yüzde sararma,halsizlik ve bitkinlik,derikuruluğu,oftalmikgöz,sürekli iştah azalması…

ZAYIFLIĞIN NEDENLERİ;

1-Emilim Bozukluğu (malabsorbsiyon) : Zayıflığın nedenlerinden biri olan malabsorbsiyon,vücuda alınan besinlerin emilmeden ve vücutta işlev görmeden dışarı atılmasıdır. Çeşitli parazitler,doğumsal emilim bozuklukları,kronikishaller,enfeksiyonlarmalabsorbsiyonun temel nedenleridir.

2-İştah azalması: kanser,siroz,enfeksiyon gibi hastalıklar,tiroid hormonunun aşırı çalışması,kullanılan bazı ilaçlar,psikolojik sorunlar, hava sıcaklığı gibi nedenler iştah azalması ve beraberinde zayıflığı meydana getirir.

3-Aşırı derecede fiziksel aktivite: çiftçiler,işçiler,sporcular gibi fazlaca enerji harcanan işlerle uğraşanlar harcadıkları kadar enerji alamazlarsa(almazlarsa) zayıflarlar.

4-Metabolizma kaynaklı nedenler: bazal metabolizmanın artması,yanık ve kanser gibi metabolizmayı hızlandıran istenmeyen durumlar,zayıflığa neden olur.

5-Diğer nedenler: öfke,coşku,endişe,korku,düşünmek ve benzeri durumlar aşırı enerji harcanmasına yol açar.

BAZI HASTALIKLAR ZAYIFLIĞA YOL AÇAR;

KANSER: Kanserli kişilerin tat duyusunda azalma,ağızda yaraların oluşması,kemoterapi ve radyoterapi ile iştahın azalmasına bağlı olarak zayıflık meydana gelir. Kansere yakalanmış ve tedavi altına alınmış bir çok kişide iştah azalmasına bağlı olarak kilo kaybı gözlenmiştir.

DİYABET: Diyabet hastaları eğer beslenmelerini kontrol altına almamış iseler ve gerekli tedbiri almamışlarsa vücut karbonhidratları kullanamadığı için yağlardan enerji sağlayacak ve kişide yağ kaybı ile beraber kilo kaybı söz konusu olacaktır.

ATEŞLİ HASTALIKLAR: Ateşli hastalıklar bazal metabolizma hızını artırır,buna bağlı olarak enerji ihtiyacı artar. Ateşli hastalıklarla birlikte iştah azalması da olur. Hem iştah azalması ile besin alımının azalması,hem de ateşli hastalık ile enerji ihtiyacının artması sonucu zayıflık meydana gelir. Enfeksiyon hastalarının günlük enerji miktarları %50 civarında artırılmalıdır.

KALP-DAMAR HASTALIKLARI: Kalp kapakçığı bozukluğu olan kişilerde genelde zayıflık görülür ayrıca zayıf kişilerin periferdeki kan miktarı göreceli olarak artar ve kişinin ani hareket etmesi ile baş dönmesi,nefesdarlığı,çarpıntı meydana gelir.

KAŞEKTİKTE BESLENME TEDAVİSİ

Beden kitle indeksi 20'nin altında olan bir birey bir an önce bir beslenme uzmanına danışmalı ve zayıflığın nedeni saptanmalıdır. Eğer hastanın BKI 18'in altında ise bunun tedavisi derhal olmalı ve gerekirse özel hazırlanmış solüsyonlar kullanılmalı. Eğer zayıflığın nedeni hipertiroidizm ise öncelikle bunun tedavi edilmesi gerekir.

-İlk olarak hastanın beslenme anamnezi alınmalıdır ve 3 günlük besin tüketimi araştırılmalıdır.

-Beslenme programın da enerjisi yüksek besinler yer almalıdır.

-Yağdan zengin bir beslenme tedavisi uygulanmalıdır. Günlük alınması gereken enerjinin %35-40'ı yağlardan sağlanmalıdır.

-Fiziksel aktiviteleri yüksek olan bireyler öğünlerine ek besinler koyabilirler.

-Öğün sayısı ve öğünler arası zaman farkı belirli bir düzene göre olmalı rast gele besin tüketiminden sakınılmalıdır. Günlük 5-6 öğün ve öğünler arası 2.5- 3 saatlik zaman farkı olmalıdır.

-Ayaküstü,gelişigüzel,hızlı yemek yeme,yemek yerken konuşma gibi olumsuz davranışlardan kaçınılmalı.

-Haftada 0.5 kg ağırlık kazanılması için günlük enerjiye 500 kal ilave yapılmalıdır.

-Tahin-pekmez,sütlü-yumurtalı tatlılar,şekerli meyve suları,hamur işleri gibi hacmi az kalorisi fazla yiyecek tüketimine özen gösterilmelidir.

-Günlük 3 köfte büyüklüğünde (90g ) et,balık veya tavuk, en az 5 porsiyon meyve ve sebze,10 ince dilim ekmek,2 kibrit kutusu büyüklüğünde peynir, 4 su bardağı süt veya yoğurt tüketilmedir.

-Enerjisi yükseltilmiş besinlere diyette yer vermek gerekir. Şeker ve yağ gibi saf besinler alındığında ek vitamin ve minarel gerekebilir.

-İştah açıcı özelliği yüksek olan B1 vitamini (tiamin) sindirime yardım ettiği için konsantre bir şekilde verilmesi gerekmektedir.

-Günlük su tüketimi en az 2 litre olmalıdır.

- Kilonuz ne olursa olsun sağlıklı ve dengeli bir beslenme şeklini hayatınıza katmak için bir beslenme uzmanından mutlaka yardım alın.