Kral Menua'nın kemikleri sızlasın!

İlk çağların Mimar, Mühendis Kralı Menua, Kraliçesi Tariria'ya Ferhat gibi dağları delecek kadar âşıktı. Büyük Urartu Kralı Menua, eşine yaptırdığı asma bahçesine, 50 km öteden su getirmek üzere bundan yaklaşık 2800 yıl önce, dönemin en görkemli mimari projesine imza atarak Şamran kanalını inşa ettirmişti. Tam bir mühendislik ve mimarlık harikası olarak gösterilen bu kanal, zamanının ötesinde bir dehayla inşa edilmiştir. Öyle ki Menua (Şamran) kanalının, Gürpınar ilçesi Başet dağlarının batı eteklerinden başlayan çıkış noktasının yüksekliği 1760 metre iken, kanalın sonlandığı yerin yüksekliği ise 1700 metre. Dahası kanalın en az 20 km'yi aşkın kısmı ise geçit vermez kayalardan oluşuyor. Böyle yerlerde kayalar oyularak veya kemerlerle tüm zemin aynı seviyeye getirilip, adeta santim santim hesaplanmış...

Kral İşpiuni'nin oğlu Kral Menua bu kanalı inşa ederken çekilen büyük zahmetler ve verilen büyük çabalardan olsa gerek, kanalın birçok yerine çivi yazısıyla kazıttığı kitabelerde büyük beddualar etmiş… Kral Menua derki, ''kim bu yazıyı silerse, kim onu tahrip ederse, kim bunu görürse, kim başkasına; Bu kanalı ben açtım derse. O, Tanrı Haldi, Tanrı Teişiba, Tanrı Şivini ve bütün tanrılar tarafından mahvedilsin, güneş ışığından yoksun edilsin…''

Urartu Kralı Menua, günümüzde yaşıyor olsaydı sanırım çok ünlü bir Botanikçi de olurdu. Zira Taş oymacılığının, gümüşçülüğün yanı sıra şarapçılığı da meşhur olan Urartuların bu ünü, Kral Menua'nın meraklı olduğu üzüm bitkisinden geliyor. Bugünkü endemik Erciş üzümünün sahibi kim sanıyorsunuz. Kral Menua'nın 2800 yıl önce ıslah ettiği ve Ermeniler tarafından Erciş'ten Fransa'ya götürülen bu endemik Erciş üzümü, dünyanın en ünlü şaraplarının yapıldığı Lyon'da bulunan üzüm bağlarının kökenini oluşturduğu bilimsel araştırmalarla ortaya konmuştur. Kral Menua, Erciş'te Zernaki tepesinden Haydarbey mahallesine kadar inşa ettirdiği Erciş üzümü bahçelerinde bulunan taşlar üzerine çivi yazısıyla yazdırdığı kitabede, üzüm bağlarını talan edenlere de beddua etmişti. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde bulunan belgelerde ''Menua,İşpiunioğlu Tanrı Haldi için bu asma üzüm bağlarını diktirdi. Her kim ki, bu asmalara zarar verse Tanrı Haldi, Tanrı Teişiba, Tanrı Şivini ve bütün tanrılar onu güneş altında kavursun'' şeklinde ibareler bulunuyor.

YAZININ DEVAMI İÇİN TIKLAYINIZ...