Madenlerdeki yeni dönem için geri sayım
Manisa'nın Soma ilçesinde 2 yıl önce meydana gelen ve 301 işçinin hayatını kaybettiği facianın ardından, madenlerde işçi sağlığı ve iş güvenliğini iyileştirecek düzenlemeler için geri sayım başladı.
13 Mayıs 2014'te meydana gelen kazanın ardından zorunlu hale getirilen 'hayat hattı' ve personel takip sistemi kurulması için son tarihin 1 Ocak 2017 olduğu hatırlatıldı. Maden işletmelerinin yerine getirmesi gereken hayat hattı, çalışanların kaçış hızını engellemeyecek ve rahatlıkla elle takip edilebilecek yükseklikte, uygun aralıklar ve bağlantılarla tavana veya yan duvara monte edilecek. Bu hat 7 milimetre çapında sarı renkli ışıklardan oluşacak ve tek yönlü konik gösterge ile başlayacak. Göstergeler, acil çıkışı gösterecek şekilde, 10 metreyi geçmeyecek aralıklarla yerleştirilecek.
Ayrıca işverenler madenlerinde faaliyet alanları ile yeryüzüne çıkış ağzı arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim ve dolum istasyonları kurmak zorunda olacak. Öte yandan kömür ve türevleri hariç yer altı maden iş yerlerinin acil durumlarda kullanılmak üzere sığınma odası kurma şartı bulunmuyor. Kömür madenlerinde üretim sürekli ilerlediği için yaşam odası geride, göçük altında kalıyor. O yüzden ilerledikçe yeniden yaşam odası kurmak, 2-3 ayda yenilemek gerekiyor. Öte yandan ölümlü kazaların yüzde 98'i de kömür madenlerinde meydana geliyor.
Türkiye'de 60 farklı madencilik faaliyetinde çalışanların, yer altında işçilik yapanlar da dahil toplamı yaklaşık 150 bini buluyor.
2 asgari ücret ve 43 yaşında emeklilik
Soma faciası sonrasında iş güvenliği için kaza riskini azaltan düzenlemeler yapılırken, madencilerin ücret ve diğer sosyal haklarında da önemli gelişmeler sağlandı. Buna göre 55 olan emeklilik yaşı 50'ye, yıpranma payı ile birlikte 43'e indirildi. Linyit ve taş kömürü çıkaran madencilere ödenecek ücretin, asgari ücretin 2 katından az olmaması ve çalışılmamış günlerin de çalışılmış gibi 'yıpranmaya' dahil edilmesi kararlaştırıldı. Haftalık çalışma süreleri 45 saatten 37.5 saate indirildi, yıllık izinlere 4 gün eklendi. Ayrıca işverenlerce150 bin lira değerinde kaza sigortası yapılması sağlandı.
Mağdurlara 89 milyon TL ödeme
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yaptığı açıklamaya göre, Soma faciasının gerçekleştiği madendeki işçilere ve ölenlerin hak sahiplerine 6 ay aldıkları maaş kadar karşılıksız destek sağlandı. Bu desteğin tutarı 24 milyon 64 bin 770 lira oldu. Çalışanların alamadıkları maaşları kapsamında 53 milyon 684 bin 803 lira ve kaza sonrası işçilere TMSF tarafından kıdem ve ihbar tazminatı olarak toplam 11 milyon 191 bin 397 lira ödeme yapıldı.