MAVİ ŞEHRİN KALEMLERİ

Vansesi Gazetesi ile Van Yazarlar ve Şairler Derneği işbirliğiyle mavi şehrin kalemleri yazıyor.

Toplum ve Kadın

Necla Arpa Gülaçar

Bir Fransız düşünürü "Bir medeniyetin kalitesi o medeniyette kadınların oynadığı roller ile ölçülür!" der. Bu ölçüye göre değerlendirme yapılacak olursa, Batı medeniyeti bu konuda örnek olamamıştır. Mesela Fransa'da kadının kocasından bağımsız olarak kendi malları üzerinde tasarrufta bulunabilmesi için 20. yüzyılın başlarını, İtalya'da da kadının boşanma hakkına sahip olması için 20. Yüzyılın en son üçte birini beklemek gerekmiştir. Hâlbuki İslam dini on beş asırdan beri bu hakların ikisine de kadına tanıyor kadının ekonomik faaliyete girişi Avrupa'da kapitalizmin başlangıcından bu yana "iş piyasasına" boğaz tokluğuna çalışan bir emekçinin katılması şeklinde ortaya çıktı.

Benzer nitelikli işleri yaptıkları halde kadın erkek arasındaki ücret eşitsizliği bugün sanayide hala açık bir şekilde devam ediyor. Yönetici mevkilerde bulunan kadınların oranı erkeklerinkinden nispetle daha düşüktür. (Büyük ve orta işletmelerin yöneticileri arasına kadın oranı 2 dir)Fakat işin pazarlama kısmında hep kadın vardır. Reklamdan, basına, sinemaya ve yayıncılığa kadar cinselliğin ticari alanlarda kullanılışı kadını yalnızca vücuduna indirgemiş bir ticaret malı, bir tüketim maddesi haline getirmektedir.

Kadınların bu durumuna karşı feminist hareketlerin haklı protestosu uzun zaman sadece kadınların "eşitliği" isteği üzerinde düğümlenip kalmıştır. Kadının gayesi bir erkek olmak olamaz! Egemen olan pozitivizm ve bireycilik yüzünden en gerçekçi boyutlarından koparılmış alınmış adam olmak... Olamaz!

Zorunlu eşitliğin ötesinde birbirini tamamlayıcılık esas alınmalıdır: Bu anlamda erkek kadına "eşit" değildir. Erkek hâkimiyetine dayalı Altı bin yıllık Ataerkil toplum yapısından bu yana insanlık kadın boyutu yönünden kötürümdür. Kadının esas itibariyle erkekten aşağı görülmesini kutsal bir inanç gibi benimseyen, İbrani soyunun temsilcisi bir halka Saint- Paul'un (Aziz Pavlus'un) aşırı derecede kadın düşmanlığı Hristiyanlığın anlayışındaki bir kavme... Erkeğin hâkimiyetine bağlı kabileci geleneği içinde hayatını sürdüren Arap yarımadasının Araplarına Grek ve Roma toplumunda kadının durumunu hatırlatmaya gerek var mı? Bir Grek yazarı şöyle yaza biliyordu. "Bize çocuk verecek eşler, bizleri okşayarak sevecek metresler ve bizleri eğlendirecek kibar fahişeler lazım."( RogerGaraudy/ İslam ve İnsanlığın Geleceği)

Batıda, Arap Yarımadası'nda kadın bu denli değersizdi ve kız çocukları doğar doğmaz diri diri toprağa gömülürdü. Tüm bu değer vermemişliğe rağmen ilk Müslüman bir kadındır. Hz Hatice annemiz. Tüm peygamberleri doğuran kadındır. Bir mucizeye söz konusu olan yine bir adındır. Hz İsa (Aleyhi selamın) annesi Meryem'dir. İslam'ın ilk âlim kadını Hazreti Aişe'dir.

Yüce Allah kadını ve erkeği tek bir candan yarattı (Nisa Suresi 1. Ayet)

Erkek ve kadın birer rakip değil birbirlerini tamamlayıcıdır insan olarak tek varlıktır saygı değerlik bakımından eşit sadece görevleri bakımından iki farklı varlığa bölünmüştür.

Hz. Muhammed (Sallallahu aleyhi ve selem) kadını sosyal hayatın içine dâhil etmiştir.

Hz. Ömer Medine pazarının genel denetimine bir kadını getirerek bir ilki gerçekleştirmiştir.

Kadına karşı ayrımcılık tarihte olduğu gibi günümüzde de hala yapılmakta, haksız yaptırımlar davranışlar sergilenmektedir. Kadını uğursuz sayan toplumların inancı cahil kavimler tarafından hala revaç görmektedir.

"Saçı uzun aklı kısa.

Eksik etek "gibi aşağılayıcı deyimler.

İslam âlimlerine atfedilen "kadına danış ama onun dediğinin tersini yap" kadının da kendisini eksik yetersiz hmesine sebep olmuştur.

Oysaki kadın anadır. Dünyayı doğurgandır. Kutsaldır, savaşları kavgaları bitirendir. Kadın'ın bu kutsallığına rağmen Afrika'da birkaç çocuk doğurduktan sonra tıbbi yardım alamadığı için rahim sarkması yaşayan 25-30 yaşlarında olan kadınlar Afrika'nın coğrafik özelliklerinin verdiği yoksulluğun etkisi ile rahim sarkması yüzünden idrarını tutamaz etrafa kötü koku yayar tedavi olasılığı olmayan bu kadınlar kocaları tarafından çölde ölüme terk edilir. Birçok kadın güneş ışığına maruz kaldığı için hastalığından dolayı görme yetisini kaybeder.

Yani kadın işe yaradığı sürece vardır. Kadın emekçidir tandır başında. Kadın emekçidir pamuk tarlasında. Kadın emekçidir çocuğunu doğurduğunda. Kadın emekçidir çocuğunu emzirdiğini de. Kadın emekçidir yemeğini pişirdiğinde.

Kadın emekçidir iş hayatında. Yaşamın her alanında olması gereken yerde olmalıdır kadın. Mirastan hakkını alabilmeli. Boşanmak istediğinde öldürülmemeli. Şiddete maruz kalmamalı. Kadınların, anneliğin onur'u korunmalıdır. Sevgi ve merhametten yoksun nesillerin türemesi için aile çatısının korunması gerekiyor. Kadına özgürlük vaadinde bulunup onu sıcak yuvasından alıp iş hayatının uzun mesai saatlerinde boğmamak gerekiyor.

Dayatmacı değil paylaşımcı bir yöntem ile iş hayatında olan kadınların yükünü hafifletmek gerekiyor. Doğum izninin, emzirme saatlerinin yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Gerçek emekçi olan ev kadınlarına devletin destek verip evdeki emeğine iltifat etmesi gerekiyor. Aile içi şiddetten korunması gerekiyor. Kadını hala mal gibi gören zihniyetin iyileştirilmesi gerekiyor. Güçlü bir toplumu oluşturan kadındır. Bu minvalde kadınlarına yatırım yapan toplumlar refah düzeyini sağlar ve sağlıklı adımlar atar.

Dediler, Tedbir Al Evde Kal

(17 Şair - Bir Şiir)

Yaşar Adıyaman

Dediler korona bulaşıcı hastalık

Çin'den çıkmış yola geliyor açık açık

Uğramadığı yer yok, en güvenli eviniz

Çaresi duyarlı olmak uyarı ile hal

Yarına çıkmak için tedbir al evde kal.

Yaşar Adıyaman

***

Dediler bu hastalık yaşlıları vuruyor

Çocuk, genç, yaşlı, doktor telef oluyor

Adamlar yenidünya, düzen kuruyor

Ölüm hem mazlumu hem zalimi vuruyor

Cellât hazırlanmış insanlığı bekliyor

Hayatta kalmak için tedbir al evde kal.

Esma Bolat

***

Dediler Çin'de ortaya çıkmış Korona

Gözle görülmez, çıkmaz horona

Yarasa adlı hayvan ile burun buruna

Tüm dünyayı gezer dikkat et uyuma

Korunmak için tedbir al evde kal.

Gülşen Top Kavak

***

Dediler her şehirde salgın varmış

Ne makam ne mevki tanırmış

Ne yoksul ne zengin ayırmazmış

Dokunanın canını bir nefeste alırmış

Yasamak için tedbir al evde kal.

Yavuz Erdem

***

Dediler çevremizde virüs varmış

Hiç devası yok hep can alırmış

Karantina ile tek çare korunmakmış

Kolonya, maske ile bizi hal sarmış

Yâre varmak için tedbir al evde kal.

Sabahat Eren

***

Dediler korona virüs hayatımızdan defol git

Çinliler yarasa yediniz, börtü böcek, fare it

Korono virüs belası ne olur bir an önce bit

Yasamak için elbet köküne vurulacak bir kilit

Hayatta kalmak için tedbir al evde kal.

Yener Koca

***

Dediler ki, yaşlılar hiç dinlemiyor koronayı

Hiçe sayıyor anne, baba, can ve cananı

Bak sonunda getirdiler sokağa çıkma yasağı

Torun torbak görmek için biriktirdiğin mal

Malına varmak için tedbir al evde kal.

Figen Çakan Oral

***

Dediler zalim virüs müydü insan mıydı?

Doğayı öldürürken kendini yaşar sandı,

Bir virüsün insafına kaldığında şaştı

Hatırladı ölümü lakin hepten naçar kaldı.

Naçar kalmamak için tedbir al evde kal.

Ayşe Nazan Aksay

***

Dediler korku salmış çok uzak diyarlardan

Fırsat verme illete tedbir al evinde kal

Sanki öç alıyormuş yaşlı yaşlı insanlardan

Teslim olma namerde eve kendini sal

Denize dalmak için tedbir al evde kal.

Mustafa Karaahmetoğlu

***

Dediler Çin Wuhan'dançıktın yola,

Fransa'yı kırdı İtalya'da verdin mola,

Geldi İran'a, sağdan vuruyor sola

İnsanlar yiyecek doldurur zulazula

Acıyı azaltmak için tedbir al evde kal.

Rıdvan (Hilali) Şensever

***

Dediler evimiz Korona ya kalkandır kalkan

Çin'in Vuhanıdan dünyaya virüstür akan

Devletimiz Türkiye tek ayakta duran

Karamsar değiliz biz mücadeleciyiz

Alkışımız sağlıkçıya, polise askere can

Hayati satmak için tedbir al evde kal

Muharrem Duran

***

Dediler çok koronanın keskindir gözleri

Bırakmaz adam sende tedbirsizleri

Korana çökertir dizleri dinlemez sözleri

Önlem tedbir yokladı hayati ve bizleri

Tekrar canlanmak için tedbir al evde kal.

Seyid Ahmet Uzun

***

Dediler ta Çin'den gelmiş koruna

Kast eylemiş benim senin canına

Sahip çık kendine ve vatanına

Evde otur evinde kal kardeşim

Ekmeği banmak için evde kal tedbir al.

Ümit Kayaçelebi

***

Dediler koronavirüs gelmiş Kars'a

Maske eldiven olmuş kara borsa

Fırladı dolar aydan geçti marsa

Bu iş çok ciddi eğer haberin varsa

Yasamak için tedbir al evde kal.

Nesim Canaytan

***

Dediler aldık başımıza korona belası

Çin'de çıktı yolla Türkiye'de var yası

Güvenme kimseye kendini koru

Girdiği yerden çıkmıyor sinsidir alası

Dik durmak için tedbir al evde kal.

Ömer Yarımbatman

***

Dediler büyüklerimiz almış bir sizi tedbir

Yaşlılar çıkmasın evde yoksa alınır tekbir

Bu gün şiir günü, nevruz ile geldi bahar

Dua salalım dört bir yana kalbimiz har

Türkiye'mi anlamak için tedbir al evde kal.

Mehmet Akçay

***

Dediler doktoru, hemşiresi, personeli

Hepsi birer sağlık bekçisi yardım eli

Gece gündüz demeden döker alın teri

Kıymet bilmek gerek vardır bir bedeli

Korona demek değil herkesin eceli

Sokakta gezmekle geçmez bu pandemi

Bu salgını önlemek için tedbir al evde kal.

Ayça İlhan

Kurala Uy Evde Kal

Ozan Alper Alperen

Ihlamur ve tarçın koy, biraz da kat zerdeçal

Otur, iç, keyfine bak, kurala uy evde kal

İyi beslen, çok uyu, temiz ol ve zinde kal

Dinlen ve keyfine bak, kurala uy evde kal

Gencim, bulaşmaz deme sakın, önlemini al

Ortalıkta dolaşıp virüse verme mahal

Hastalanıp ölünce neye yarar servet, mal

Otur da keyfine bak, kurala uy evde kal

İster genç, ister yaşlı, ister bey, ister hamal

Bol sebze, meyve tüket, peynir, zeytin, kaymak, bal

Sıkılırsan maç izle, uzan ve hayale dal

Bol dinlen keyfine bak, kurala uy evde kal

İncitme yaşlıları, sev, onlara ver moral

Bulaşıp vebal alma, korun, duasını al

Kalabalık yerlerden uzak dur behemehâl

Eşe dosta haber sal, kurala uy evde kal

Kitap oku, şiir yaz, beste yap, enstrüman çal

Türkü söyle, maziyi hatırla hayal meyal

Uzaktan hal hatır sor, telefonla haber sal

Ozan Alper'i dinle, kurala uy evde kal.

Amcam Evde Otur

Ümit Kayaçelebi

Gayrı boş ver gezmeyi dolanmayı

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Devlet baba kapatmıştır kahveyi

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Ortalığı kırıp geçti bu meret

Sessiz sedasızca gelen bir illet

Ricamızdır senden nolur bir müddet

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Sohbet eyle ilk göz ağrın hanımla

Bu günlerde cigaraya sarılma

Sokaklarda caddelerde tur atma

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Kapalıdır kafeler ve kahveler

İç açıcı değil gelen haberler

Çıksan üç bin lira ceza keserler

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Bağdaş kurup baş köşede otur sen

Torunların dizlerine yatır sen

Gendavi çayları bir bir götür sen

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Şerefine sini sofra kurmuşlar

Evladı ayalde hep toplanmışlar

Şor balığla ayran aşı yapmışlar

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Kötülük etme sen sevdiklerine

Ey canım ciğerim dediklerine

Böyle inat etme var git evine

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Perde de KORONA denen filim var

Tüm dünyada görülmemiş zulüm var

Eski Roma da sayısızca ölüm var

Yaşlı amcam evde otur evde kal.

Bu bir afet çok ocaklar söndürür

Her ülkeyi Pompeyi'ye döndürür

Bu korona alır seni götürür

Yaşlı amcam evde otur evde kal

Ey benim muhterem hacı ve hocam

Seninde benim de tütmeli bacam

Kızsan da küssen de senden tek ricam

Yaşlı amcam evde otur evde kal.

Bakmadan Geçme