Meslek odaları ne yapabilir?

Köşe yazısı sınırları içinde özetle aktardığım Van Fuarı ile ilgili makale sonrası bazı dostlar sosyal medyada, “ Van fuarların başlangıcını güzel anlatmışsın, ama devamını samimi bir şeklide getirmemişsin” şeklinde sitemkâr bir mesaj paylaştılar.

Durum böyle olunca zorunlu olarak konuya samimi açıklık getirmemiz gerekti.

Öncelikle şunun bilinmesi gerekir . Van Fuarı ile ilgili genel araştırma yazısı ne bu köşeye, ne de gazetemizin sayfalarına sığar. İsteniyorsa Van Fuarı'nın hikayesi fotoğraflarla, emeği geçenlerin anılarıyla, ayrıntılarıyla bir araya getirilerek “ Dünden bugüne Van Fuarı” gibi bir isimle kültürel bir hizmet olarak kitap olarak bastırabilirdi. Çok da yararlı ve güzel olurdu. Bugüne kadar neden yapılmadığını sormak lazım.

İlimizde meslek odalarının ticaret ve sanayi camiasını, kenti ilgilendiren kültürel, sanatsal yönde kaygıları ve çabalarının taşımaması ciddi bir eksikliktir.

Kadim kentimizin 1915 öncesi, 1918 sonrası ve 1920'lerden sonra yeniden yeşeren ticaret, sanayi, iş hayatını belgeleyerek gün ışığına çıkaran, okunmaya değer, araştırmacıların yararlanabileceği basılmış tek bir eseri yoktur. Fuarı anlatan kapsamlı bir yayının olmamasının nedeni budur.

Şimdi de yapılması gerekenleri anlatayım.

Van'ın ticaret, sanayi, iş ve üretim gücünü temsil eden güçlü bütçeleri, imkanları olan meslek odaları her yıl amacına uygun 3-5 mesleki kitap, araştırma, rapor yayınlamaları gerekirdi. Ama yapılmadı. Olacağını da sanmam. Biraz ilgi gösterilip, biraz da kültürel ağırlıklı vizyona sahip yöneticilik anlayışı ortaya konulsaydı oda imkânları dahi harcanmadan bugüne kadar çok sayıda değerli eser yayınlayabilirdi.

Gerçek olan şudur. Odaların kültürel bir kaygısı, düşüncesi ve çabası yoktur. Bizim odalarımızda günü birlik yaşanılır, günü birlik konular konuşulur, günü birlik sorunlar tartışılır ve günü birlik meseleler tekrar edilir. Gündem de olmaya bakılır ve yeni seçimlere odaklanılır.

Oysa yazık oluyor.

Yokluk ve sıkıntılı dönemlerde Van'ın sanayi, ticaret hayatına değerli katkıları olan saygıdeğer ticaret erbabı, girşimciler zengin birikimleri ve anılarıyla birlikte vefat ederek aramızdan bir bir ayrılıyorlar. Giden kentin bulunmayacak, hatıraları ve hafızasıdır.

Değerli dostlar.

İlimizden sermaye gidiyor, bilgi birikim göç ediyor. Bu süreçte meslek odalarını aynı zamanda iş dünyasının belleği haline getirmek gerekir. Meslek odaları artık araç olmaktan çıkarılarak amaca hizmet eden hale dönüştürülmelidir.. Bu anlamda ilimizdeki meslek odalarının fotoğraf, belge, görüntü, dijital ses kayıt arşivleri hatta kütüphanesi de olmalıdır. Odalar mesleki sergiler, söyleşiler gibi kültürel etkinlikler düzenlemelidir. Eskiyle bugün arasında çok güçlü bir bağ kurulmalıdır. Bunun için de hayatta olan tüccarların, sanayicilerin, esnafların bilgi birikimleri anıları zamanında kayıt altına alınmalıdır. Eski fotoğraf, senet, fatura gibi değerli ticari belgeler toplanmalıdır. Meslek odaları ortak hareket edebilirlerse Van'a mesleki araç, gereç ve objelerin sergilendiği müze dahi kazandırabilirler.

Sormak, eleştirmek, merak etmek gerekir…

Van'da çok ortaklı ilk şirket, ilk işletme, ilk fabrika hangileridir? Nasıl ve kimler tarafından kuruldu? Kapananlar neden kapandı? Van Ticaret ve Sanayi Odası'nın tarihçesini anlatan prestij bir kitap neden yok? Van'da ilk sanayi kuruluşu kim ya da kimler tarafından kuruldu? Sınır Ticaret'inin, OSB'nin, iş dünyasında unutulmaz öyküleri nelerdir? Van'da ilk pizzacı, ilk market, ilk gazoz üretim tesisi nasıl açıldı? İlk nakliyeci kimdir? Van'ın yaşayan eski ticari markası var mı? Van'ın ilk aile şirketleri hangileridir. Hangi aileler ticaret yaşamlarına devam ediyor? Van esnafı, tüccarı İstanbul'dan Van'a hangi koşullarda mal getirerek tüketicisine ulaştırmıştır. Ticari hayata Van'da başlayan, ülke düzeyinde başarısıyla tanınan kaç Vanlı kuruluş var? Büyük kentlerde çınarlaşan kaç Vanlı iş adamımız var? Vanlılar genelde hangi alanlarda başarılıdırlar? Van'da ilk market açan kimlerdir. Van'dan ilk ihracat hangi ülkelere, kimler tarafından yapılmıştır.

Diyeceğim şudur: Bilgi, birikim, deneyim değerlidir. Farklı sektörlerle ilgili konular araştırılıp incelenerek kaynak belge olarak Van'ın ticari hafızasına kazandırılabilir. Bir somut örnek vereyim. “Fotoğraflarla Van'ın Ticaret ve Sanayi Hayatı ” albümü hazırlanabilir. Kentin ticari geçmişine, birikimine sahip çıkarak unutturmayın ki yarın gelecekler de sizin birikiminize sahip çıkarak unutturmasın.

Kafanız karışmasın

1990'larda Irak'ta sergilenen uluslararası işgal oyunu şimdi Suriye'de oynanıyor. Suriye'de tekrarlanan oyunun yönetmenleri ABD Coni'lerinin, Rusya Ayı'larının ölmemesi için durumu havadan idare ediyorlar. Çok uluslu pis oyun zihinleri de zorluyor.

Dostumuz, Avukat Önder Gülbahar, çok denklemli oyunu akademisyen birikimiyle şöyle özetliyor:

“Kafanız karışmasın. Biz ABD'nin müttefikiyiz. Ama ABD ve Rusya terör örgütü PYD ve PKK'ya silâh ve lojistik destek veriyor. PYD-PKK Türkiye'ye terör ihraç ediyor. Biz el Nusra'ya destek veriyoruz. Rusya ve PYD el Nusra'ya vuruyor.
ABD ve Suud ile birlikte IŞİD, ardından DEAŞ, şimdi de DAİŞ'i vuruyoruz. DAİŞ Türkiye'yi vuruyor.
Türkiye Mısır ile kavgalı. Ama Mısır ve Türkiye İsrail ile flört ediyor,
Milyonlarca Suriyeli, Avrupa ve Türkiye kapılarında sürünüyor, bir kısmı Akdeniz'de boğuluyor. Musul, Kerkük, Diyarbakır, Cizre ve Halep yıkılarak Fırat'ın yolları PKK, ABD, Rusya ve DAİŞ tarafından İsrail'e açılıyor.”

Gaziantep'in başarılı kadını

UNESCO tarafından 33 ülkeden 47 şehrin içinde yer aldığı “Dünya Yaratıcı Şehirler Ağı”na gastronomi kategorisinde “Yaratıcı Şehirler Ağı”na dahil edilen Gaziantep bu başarısını kutlamak adına 20 Şubat 2016 akşamı İstanbul Çırağan Palace Kempinski'de gece düzenliyor. Gaziantep'i Geliştirme Vakfı GAGEV adına Gaziantep Valisi Ali Yerlikaya ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin'ın Gazianteplilik ruhu ile ev sahipliği yapacakları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun da katılacakları gecede özel bir protokol yemeği gerçekleştirilecek.
Gaziantep'in memleketine sevdalı başarılı kadını Fatma Şahin, kültürü, malzemeleri, mutfak araçları ve yapım teknikleriyle kaynağını bereketli Anadolu topraklarından alan Gaziantep mutfağının bu unvan sayesinde dünyaya tanıtılacağını belirterek, “ Bu onuru layıkıyla üzerimizde taşırken, başarımızda büyük katkısı olan ve bereketini bizden hiç esirgemeyen Anadolu topraklarının ve Anadolu kadınlarının, analarımızın, ninelerimizin hakkını teslim ediyor, her birinin el emeğini öpüp başımıza koyuyoruz” diyor. Helal olsun.

Gelelim kültürü yozlaşan Van'a...

Bırakın Van mutfağını araştırarak geliştirerek dünyaya tanıtmayı, kentimizi hasbel kader yöneten bayan siyasilere ve Van adına konuşanlara bir sorun bakalım Van mutfağından bilgileri var mı, veya doğru dürüst kaç Van yemeğinin tarifini biliyorlar.

Boş zırvalar

“Lozan'ı hâlâ onaylamamış olan Amerika...” şimdi de Türkiye'nin Suriye sınırını bozarak Lozan'ı delmeye çalışıyor efsanesine ve bu aralar kulaktan kulağa gezinen yüz yıl hikayesine açıklık getiren Taha Akyol, “Lozan'da gizli maddeler bulunduğu, yüzyıl süreyle sınırlı olduğu gibi laflar da boş zırvalardır. Ah bilgisizlik, hele de ideolojik bağnazlıkla birleşince…” diyor.