Ortaokul Düzeyindeki Öğrenciler Neden Sigara İçiyor?

Rıdvan CAN

Van'da örneklem olarak alınan beş okulda örneklem alınan bir sınıfta sigara alışkanlığı ile ilgili öğrenciler arasında anket yapıldı. Anket sonucunda sigara içme yaşının ortaokul seviyelerine düştüğünü tespit ettiklerini belirten Şehit Jandarma Yarbay Yusuf Turgut Ortaokulu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Nihat Oyman ve Süphan Ortaokulu öğretmeni Zihni Ayyıldız öğrencilerin sigara kullanımında özellikle çevre ve özentinin etkili olduğunu belirterek anne ve babaların yanı sıra bütün öğretmenlerin bu konuda çocuklara karşı duyarlı olması gerektiğini söylediler

Şehit Jandarma Yarbay Yusuf Turgut Ortaokulu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Nihat Oyman ve Süphan Ortaokulu öğretmeni Zihni Ayyıldız 480 öğrenci üzerinden “Sigara alışkanlığı nasıl başlıyor” başlıklı ankete 135 öğrencinin sigara içtiğinin ortaya çıktığını ifade ettiler. soruları yanıtlamalarının istendiği “Sigara İçme Yaşının Ortaokul düzeyine İnmesinin Sebeplerini Belirlemeye Yönelik Araştırma” anketinde “Siz sigara içiyorsanız aşağıdaki nedenlerden birini işaretleyiniz” sorusu yönetilmiş. Yanıtlarda: Ailem içiyor, Arkadaş ortamı, Sıkıntılar, Özenti, Televizyon ve İnternet, Diğerleri şıkları doldurmaları istenmiş. Anketin diğer bölümünde ise Arkadaşlarınızdan sigara içen var mı? Varsa eğer ve nedenini biliyorsanız aşağıdaki şıklardan; Aile Ortamı, Arkadaş Ortamı, Sıkıntılar, Özenti, Televizyon-İnternet, Diğerleri seçeneklerinin birini işaretleyiniz istenmiş. Araştırma ve anket çalışması dışında sigara içen ya da içmeyen bazı öğrenciler ile yapılan yüz yüze görüşmelerde öğrencilerin sigara içme nedenleri hakkında bilgiler alınmış.

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Nihat Oyman toplamda 120 öğrenci üzerinden 480, sekizinci sınıf düzeyinde ortaokul öğrencisi hakkında bilgi sahibi olunduğunu söyledi. Oyman, “480 öğrenciden 135'i sigara içmektedir. 120 öğrenciye ve bu öğrencilerden sigara içen üç arkadaşını ve sigara içme nedenleri soruldu. 120 öğrenciden 20'si kendisi sigara içiyor. Bu durum Van'da daha küçük yaşlarda sigara içmenin nelerden kaynaklanabileceği hakkında bilgi vermektedir. Yaptığımız araştırmada ortaokul sekizinci sınıf düzeyindeki öğrenciler, sigara içme nedenleri arasında aile ortamından kaynaklandığını 50 kişi, arkadaş ortamından kaynaklandığını 64 kişi, özentiyi ise 58 kişi işaretlemiştir. Bu da bize çocukların sigaraya başlama sebeplerinin büyük oranda çevrenin sebep olduğunu göstermektedir. Ayrıca kenar mahalledeki okullarda sigara içme oranı yüksek iken, merkezi okullarda ve aile ilgisinin yüksek olduğu okullarda bu oran daha düşük çıkmıştır. Özelikle ebeveynlerin ve öğretmenlerin çocuklarının yanında sigara içmesi, çocukların onları model almasıyla sigara içme davranışı daha da hız kazanmaktadır. Çocukların arkadaş ortamında yer edinmek istemesi ve kendisini akranlarına kabullendirmek istemeleri de çocukları sigara içmeye yönlendirmekte büyük etken olduğu gözlendi. Ayrıca sigara içmeye başlamada ergenlik dönemin en riskli dönem olduğunu da belirtmek gerekir. Bu dönemin getirdiği stresli ve fırtınalı kimlik kazanma sürecide çocukların sigara içmeye yönlendirir. Bundan dolayı bu dönemde aileler çocuklarına karşı daha da ilgili olmalıdırlar” dedi.

Anket sonuçlarını gazetemize değerlendiren Şehit Jandarma Yarbay Yusuf Turgut Ortaokulu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Nihat Oyman, ankete katılımcıların sigara içme oranın % 43,2, içmeme oranının % 56,8 olarak tespit edildiğini belirterek şunları söyledi: “ Araştırma 13-17 yaş aralığında bulunan ortaokul öğrencilerine yapılmış ve çalışmaya katılan öğrencilerin % 61,1'inin sigara içmediği, % 38,9'unun düzenli ya da düzensiz bir şekilde sigara içtiği görülmüş. Sigara içme durumlarıyla yaş, anne-baba eğitimi, birlikte yaşama durumları, kardeşlerinin sigara içme durumları karşılaştırılmış. Hiç sigara içmeyen öğrencilerin en çok 12-14 yaşında, düzenli sigara içenlerin ise 15-17 yaşında oldukları tespit edilmiştir. Öğrencilerin aile bireylerinin sigara içme oranları incelendiğinde, ankete katılan ve birebir görüşülen öğrencilerin % 35'i anne-babasının sigara içtiği, % 65'inin anne-babasının sigara içmediğini belirtmiş. Öğrencilerin sigarayı ilk deneme yaş ortalaması genel itibariyle 14 olarak tespit edilmiş. Deneme nedeni olarak 135 öğrenciden % 30,2'i arkadaş ortamını, % 31'i özentiyi, % 30'ü aile ortamını % 8'i televizyon ve interneti % 0,8'i ise diğer nedenleri göstermiş. Yapılan anket ve birebir görüşmelere bakıldığında % 42 oranla arkadaşlara özenme ilk sırada yer almıştır. İkinci sırayı % 39 oranla anne-baba gibi aile bireyleri oluşturmuş.”

İçinde kanser yapıcı madde bulunması sebebiyle kanserin en yakın dostu sigara çocukları esir aldığını ifade eden Nihat Oyman, “ Ayrıca sigara içmek uyku bozukluğu, zeka ve hafıza kayıpları, sabahları bitkin uyanma, gastrit, tansiyon düşüklüğü ve kalp hastalıklarına sebep olduğu da bilinmektedir bu da çocuklarımızın daha küçük yaşlarda bir çok hastalığa yakalanmasına sebep olur. Çocuklar çoğu şeyin farkında değiller ancak bunu çeversel etkenlerle öğrenirler eğer çevresel etkenler enkaz ise o çocukları da o enkazdan kurtarmak zor olur. Resmi kurumlar aileler, öğretmenler ve medya sorunun çözümünde koruyucu hizmetler ve tedbirler almalıdır. Çünkü çocuklara o zehri öğreten ve onun kullanmasına sebep olan bizleriz.Anne babaları ve bütün öğretmenleri bu konuda çocuklarımıza karşı duyarlı olması gerektiğini de belirtmek gerekir” diye konuştu.