Rekor üstüne rekor! Piyasalara faiz dopingi
Bir yılda yüzde 24'ten yüzde 12'ye gerileyen faiz, piyasalara cansuyu verdi. Kredili konut satışları 7 kat arttı. Yatırımcının yeniden borsaya yönelmesiyle, BIST 100 endeksi, 20 ayın zirvesine çıktı. Yoğun talebe yetişemeyen otomotivci ise 6 ay sonraya gün vermeye başladı.
Merkez Bankası'nın (TCMB) yılın ikinci yarısından itibaren politika faizinde indirim sürecine girmesi, konut kredi faizlerinin de gerilemesini sağladı. Merkez Bankası, son dört toplantısında politika faizini 1200 baz puan düşürerek, yüzde 12'ye çekti. Kamu bankalarının ağustosta konut faizlerini düşürmesi ve ardından özel bankaların da bu sürece dahil olması ipotekli konut satışlarında kıpırdanma yarattı.
DÖRT AYDIR YÜKSELİYOR
Yıl başından temmuz sonuna kadar aylık bazda, geçen yılın aynı ayına kıyasla azalan ipotekli konut satışları, kredi faizlerinin aylık yüzde birin altına gerilemesiyle, ağustos ayından itibaren yükselişe geçti. İpotekli konut satışları, geçen yılın aynı dönemine göre ağustosta yüzde 168, eylülde yüzde 410,2, ekimde yüzde 525,1 ve kasımda yüzde 724,8 artış gösterdi. Böylece ipotekli konut satışları, geçen yılın aynı döneme kıyasla üst üste 4 aydır artış kaydetti.
YIL BİTMEDEN AŞTI
Öte yandan son 4 ayda satılan ipotekli konut satışı, yılın ocak-temmuz dönemindeki satışın yaklaşık 2 katına ulaştı. Yılın 7 ayında 95 bin 949, ağustos-kasım döneminde 186 bin 281 adet ipotekli konu satışı gerçekleşti. Kasım ayındaki 43 bin 911 ipotekli konut satışı, son 3 yılın en yüksek kasım ayı rakamı olarak kayıtlara geçti. Geçen yıl toplamda 276 bin 820 ipotekli konut satılmıştı. 2019'un bitimine bir ay kala, geçen yılın toplam satışı geçilmiş oldu. Bu yılın 11 ayında 282 bin 230 ipotekli konut satışı yapıldı. 2013-2019 aylık ipotekli konut satış verileri şöyle:
DOĞRU VADEYİ SEÇ DAHA AZ ÖDE
Konut kredisinde, 'taksiti düşük olsun' diyerek seçilen uzun vadeler toplam borcu katlıyor. Bu sebeple, vade tercihi yaparken dikkat etmek gerekiyor. Örneğin; 200 bin liralık krediyi, 15 yıl değil de 10 yıllık çekerseniz, taksitiniz 400 lira artar fakat 87 bin lira daha az ödersiniz.
SON 5 YILDA TAKSİT DÜŞER
Kredilerde önce faiz ödemelerine ağırlık verilir. Örneğin 180 aylık kredinizde, ilk taksitinizin yalnızca 404 lirasını anapara için ödersiniz. Geriye kalan 1980 lirayı faiz için ödersiniz. Faizin büyük çoğunluğunu ilk 5 yılda ödersiniz. Ta ki 112'nci taksite geldiğinizde yani son 5 yıla yaklaştığınızda artık faiz ödemesi anapara ödemesinden düşük olur.
MASRAFLARA DİKKAT
Kredi alırken, kredi tahsis ücreti, ekspertiz parası, hayat sigortası gibi maliyetleri de göz önünde bulundurmak gerekiyor. Bu noktada krediyi tüm masrafıyla ele alıp, toplam maliyet üzerinden karşılaştırma yapın.
GÜNEŞ