SELÇUKLU MEZARLIĞI GÖRKEMİNE KAVUŞUYOR

Burhan Ergin

Gevaş Belediye Başkanı Sinan Hakan geçmişi 700 yıl öncesine dayanan uzunca bir süredir kaderine terk edilen Gevaş'ın şaheserlerinden Selçuklu Mezarlığı ve Halime Hatun Kümbetini başlattıkları peyzaj ve düzenleme çalışmalarıyla turizme kazandırılmak üzere ayağa kaldıracaklarını söyledi. Başkan Hakan, Van Gölü havzasında Ahlât'tan sonra en eski mezarlık olan ve mimari sitil açısından Selçuklu medeniyetinin mimari tarzının bölgedeki son örneği olan Gevaş-Van karayolu üzerindeki tarihi mezarlıkta başlatılan proje çalışmalarının birinci etabının tamamlandığını belirtti.

Arka planına beton yığını öğrenci yurdu binası yapılmasıyla doğal görünümü bozulan, ilgisizlik, bakımsızlığıyla Akdamar Kilisesi'nin gölgesinde kalan Selçuklu Mezarlığı ve Halime Hatun Kümbeti Gevaş Belediyesi'nin başlattığı çalışmalarla bütün görkemiyle gün yüzüne çıkarılıyor.

"Selçuklu Mezarlığı en önemli kültür değerlerinden biridir"

Gevaş Belediyesinin Doğu Anadolu Projesi (DAP) İdaresi desteğiyle gerçekleştirdiği peyzaj projesinin tamamlanmasıyla tarihi yapının muhteşem bir görünüm kazanacağını ve ziyaretçi akınına uğrayacağını söyleyen Gevaş Belediye Başkanı Sinan Hakan, Selçuklu Mezarlığı'nın bu coğrafyadaki en önemli kültür değerlerinin başında yer aldığını söyledi. Hakan, "Gevaş ilçemizin çok önemli değeri, kültürel mirası olan Selçuklu Mezarlığı ve Halime Hatun Kümbeti'ne hem sahip çıkmak hem de kümbeti ve emsalsiz mezar taşlarıyla bu eşsiz açık hava müzesini turizme kazandırmak üzere geçen yıl çalışma başlattık. Van Valiliğimiz, Van Yüzüncü Yıl Üniversitemizin değerli hocaları, Müzeler Müdürlüğümüz, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğümüz, Van Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğümüz ve Gevaş Kaymakamlığımızın ortak çabalarıyla hazırladığımız peyzaj projesini Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun onayına sunduk. Projemizde karşılama birimi, gezi yolları, dinlenme kamelyaları, kadın erkek wc, ışıklandırma, geleneksel Van çeşmesi, otopark, çevre düzenlenmesi yer alıyor. Onaylanan projemize DAP İdaresi kaynak sağladı. İhale sonrası bu yıl çalışmalar başladık. Mezarlığı yeniden düzenleyen ve turizm açısından önemli bir destinasyon haline getiren projemizin ilk etabını tamamladık " dedi.

"Selçuklu Mezarlığı Müslüman mezarlığıdır"

Mezarlığın Selçuklu medeniyetinin, mimari tarzının bölgedeki son örneği olduğunu kaydeden Hakan, " Selçuklu Mezarlığını çok önemsiyoruz. Biz sanat eseri, dünya mirası olan mezarlığa sadece turizm değeri olarak bakmıyoruz. Selçuklu Mezarlığı Müslüman mezarlığıdır. Mimarı tarz olarak da Selçuklu medeniyetinin, mimari tarzının bölgedeki son örneğidir. Üniversite hocalarımız mezar taşı yazılarıyla ilgili okuma çalışmaları yaptılar. Moğolların İslamlaşması sonrasında orada bir medeniyet patlaması oluyor. Gevaş Selçuklu Mezarlığı o dönemi yansıtan çok güzel bir yerdir. Gevaş aynı zamanda Kafkaslardan Hac'a gitmek üzere yola koyulan kervanların konakladığı önemli bir yerdir. Biz hem tarihimize, hem dinimize, hem ecdadımıza olan saygıyla Selçuklu Mezarlığı'nı ayağa kaldırmak için çalışma yapıyoruz. Mezarlık projesinde üniversitemizle çalıştık, Van YYÜ Müh. Mim. Fak. Mimarlık Bölümü öğretim üyesi mimar Şahabettin Öztürk'ün hazırladığı ve arkadaşlarımızın da çalışmalara dahil olduğu güzel bir proje uygulanıyor." dedi.

"Selçuklular uzaylı değil buralıydı"

Kalkınma Bakanlığına bağlı DAP'ın projeye 700 bin liralık fon kaynağı sağladığını ifade eden Hakan, "Bakanlık 700 bin liralık bir fon kaynağı verdi. Bizde bu işin ilk aşaması olarak girişteki parkları yeniledik, çok güzel nezih bir ortam oluştu. Personellerimiz sürekli orada bulunuyor. Artık insanların gelip oturabileceği, zaman geçirebilecekleri bir mekan var. İçerde de Ahlat Mezarlığında olduğu gibi ahşap yürüme yolları yaptık. Yaptığımız ışıklandırmayla mezarlık ve kümbet gece ışıl ışıl bir görünüm kazandı. Şuanda bir ziyaretçi özel bir mekana girdiğini mezarlıkta hissederek alanı gezecek. Projemizin tamamı bu değil, ilave edeceğimiz bazı şeyler daha var. Önümüzdeki dönemlerde tamamlayacağız. Selçuklu Mezarlığı'nda ziyaretçilere tarihe yolculuk yaptırmak istiyoruz. Bu topraklarda yaşayan Selçuklular uzaylı değil buralıydı. Selçuklular burada tarım toplumunda yaşıyorlardı ama sanatı, mimariyi, inceliği kendi hayatlarıyla bütünleştiren bir medeniyet yaratmışlardı. Mezarlık ve kümbet o büyük medeniyetin dünya mirasıdır. Gevaş Selçuklu Mezarlığı'nın varlığıyla yokluğuyla belli değildi. Proje tamamlandıktan sonra Van'a turist getiren tur şirketleriyle görüşeceğiz. Turistlerin mezarlığı görmeden gitmeleri, turların görmezden gelmelerini kabul etmek mümkün değildir. Mezarlığı önemseyen, ön plana çıkaran bazı çalışmalar yapacağız." ifadelerini kullandı.

"Definecilere büyük cezalar geliyor"

Selçuklu Mezarlığını tahrip ederek, define arayanlar çok büyük cezaların geleceğini söyleyen Hakan, "Defineceler mezarlıklardan ne istiyor? Nasıl sakat ve acımasız bir mantıktır anlamadım, biz sosyal medyada bunun tanıtımını yapmak için paylaştık, maalesef ilk gören defineciler oldu. Ne tarihe, ne kültüre, ne inanca saygıları var definecilerin. Mezarlığa gece görüşlü kamera sistemi kuracağız. Bundan sonrada definecileri çok büyük cezalar bekliyor. Haberleri olsun. Yani vicdani cezanın veya ahretteki cezanın dışında dünyada da cezalarla karşılaşacaklar" dedi.