TEKEL BİNASI AÇILIŞA HAZIRLANIYOR

Burhan Ergin

Gazetemizin uzun yıllardır haber ve köşe yazılarıyla gündeme getirerek Van Kent Kütüphanesi, Kültür Evi olarak kente kazandırılması için mücadele ettiği Cumhuriyet Caddesi üzerinde 1940'lı yıllarda yapılan ayakta kalan son taş yapı örneği eski Tekel Müdürlüğü hizmet binası açılışa hazırlanıyor.

“Kültür evine dönüştürülecek”

Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA) desteğiyle Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı kapsamında "Van Bedesten Çarşısı Yapımı ve Tarihi Tekel Binasının Turizme Kazandırılması" projesi kapsamında restore edilen ve Kültür Evi'ne dönüştürülecek olan Cumhuriyet dönemi sivil yapılarından eski Tekel Binası'nda sona gelindi. Yıllardır atıl durumda olan tarihi Tekel binası, restorasyon çalışmalarının ardından içinde Van'a özgü yöresel ürünlerin bulundurulacağı kültür evine dönüştürülecek.

Cumhuriyet Caddesi üzerinde yer alan ve yıllardır sahipsiz,atıl vaziyette kalan Tekel binası yapılan restorasyon çalışmalarıyla birlikte yerli ve yabancı turistlere kapılarını açacağı günü bekliyor. Alt katında yöresel ürünlerin üretildiği ve satıldığı alanların yer alacağı Kültür Evi'nin üst katlarında ise geleneksel Van sofrası, Van'ın yöresel lezzetlerinin tadılabileceği mekân haline getirilecek.

“Kaybolmaya yüz tutmuş yöresel ürünler satılacak”

Ferah bir mekân haline getirilerek, kültür evine dönüştürülecek olan Tekel binasında, çalışmalarda sona gelindi. Yaklaşık olarak 5 milyon TL'ye onarılarak, kültür evine dönüştürülecek olan Tekel binası, çalışmaların tamamlanmasıyla turizme kazandırılacak. Tarihi bina, proje kapsamında yerli ve yabancı turistlerin, yerel halkın gelip keyifli alışveriş yapabileceği, Van'ın kaybolmaya yüz tutmuş yöresel ürünlerini satın alabilecekleri, üretimini görebilecekleri, Van'ın gastronomi anlamında değerli lezzetlerini aileleriyle birlikte tadabilecekleri bir mekân olacak şekilde tasarlanacak. Önünde avlusu bulunan, alt katında yöresel ürünlerin üretildiği ve satıldığı alanların yer alacağı tarihi binanın üst katında ise geleneksel Van sofrası, Van'ın yöresel lezzetlerinin tadılabileceği bir mekân olacak. Tarihi binada proje kapsamında yaklaşık 10'a yakın iş yeri ve yöresel Van kahvehanesi (Çay ocağı), yine insanların dinlenebileceği sosyal alanlaryer alacak. Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Özelleştirme İdaresi tarafından geçtiğimiz yıl 49 yıllığına Van Valiliği'ne tahsis edilen Tarihi tekel binası yeniden restore edilerek, Vanlıların hizmetine sunulacak.

1940'lı yıllarda yapıldı

Eski Tekel binası 1940'lı yıllarda yapılarak 1952 yılında hizmete açıldı. Bina Van Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 2006 yılında tescili yapıldı. Tescil ile birlikte kurul izini olmadan eski Tekel binasında her hangi bir tadilat yapılamıyor. Bina yanında depo, 6 adet mesken (Tekel Lojmanları) mevcut iken 1989 yılında yapıların büyük bir bölümü yıkıldı. Van Belediye Meclisinin onaylanan 1/1000 ölçekli İmar Planında; Resmi Kurum Alanı olarak işlenen Tekel binasının depo alanı yakın geçmişte peynirciler çarşısı tadilatı sırasında Büyükşehir Belediyesi tarafından geçici peynirciler çarşısı olarak kullanıldı.

Tarihçesi

Tekel binası 1918 sonrası Bağlar mevki denilen bugünkü şehir merkezinin bulunduğu alanda şekillenmeye başlayan yeni Van'ın erken Cumhuriyet dönemi sivil mimari yapılarındandır. 1940'lı yıllarda yapılan 1952 yılında hizmete açılan bina İnhisar, daha sonra Tekel olarak uzun yıllar işlevini sürdürdü. Van taşı ile yapılan Tekel binasının yapımında Artvinli taş ustaları çalışmış.