TUŞBA'NIN ADI DEĞİŞEBİLİR

Burhan Ergin

Tuşba ilçesinin adının Zeve olarak değiştirilmesiyle ilgili Van kamuoyunun gündemini meşgul eden konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Vali ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mehmet Emin Bilmez, kamuoyu isterse ilçenin adının değişebileceğini söyledi.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdulaziz Kardaş'ın, "Tuşba sadece Van kalesi ve çevresinin olduğu yeri temsil ediyor. Urartuların Tuşba dediği bölge başka İpekyolu ilçe sınırları içinde sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla Tuşba ilçesi bunlardan mahrum kalıp, sadece isim olarak kalmıştır. Tuşba ilçesinin kendi tarihiyle bağdaşabilmesi için adının Zeve olarak değiştirilmesi gerekiyor. İlçenin Tuşba olarak adlandırılmasının tarihi geçmişle bağdaşmıyor. Zeve eski kayıtlarıyla Osmanlı'da Zaviye olarak geçiyor. Şeyh Sadi Şirazi'nin torunları ve arkadaşları gelip burada Zaviye'yi kuruyorlar. Batıda Sakarya, Çanakkale ne ifade ediyorsa tarihimiz açısından Zeve de bir dönüm noktasıdır. O nedenle Tuşba ilçesinin adı mutlaka Zeve olarak değiştirilmeli" açıklamasını değerlendiren Vali ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Mehmet Emin Bilmez, Tuşba'nın adının Zeve yapılmasının Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) kanunla değişebileceğini belirtti. Vali Bilmez, bunun için milletvekillerinin önerge vermesi ve Meclis'te kabul görmesi gerektiğini söyledi.

"Tuşba ilçesinin adı Zeve olarak değişebilir"

Van'da ilçelere isim verilmesi ve yerlerin belirlenmesi konusunda kanun hazırlayan İçişleri Bakanlığı ekibinin içinde yer aldığını belirten Vali Bilmez, "Biz 2010 yılında Büyükşehir yasası çalışmasına başladık. 2012 yılının sonunda yasa çıktı. Erzurum'da bölge toplantısı yaptık. O dönem il genel meclis üyelerinin hepsi oradaydı. Büyükşehir yasasına en sert tepkiyi Trabzon ve Diyarbakır'dan aldık. Oysa ben isterdim ki sınırlar ve isimleri de tartışılsaydı. Devlet hastanesinin yeri gibi Vanlılar tek vücut olursa isim değişir. Hatta bürokrat olarak o ekibin başı sayılırdım. Van ekibiyle de birebir hem politik toplantılarda, hem de bürokratik toplantıların hepsine katıldım. O dönem hangi siyasetçimiz ne dedi, Hacıbekir ve Süphan Mahallelerinin bir kısmı neden Edremit'te verildi? Kentin neden büyük bir merkezi İpekyolu'nda kaldı? Kentin en gariban kısmı neden Tuşba'ya kaldı? O sürecin hepsini biliyorum. Hatta o sürece bir müdahalem de oldu. İlçeler göle paralel şekilde kurulacaktı ama ben Van'da geçmişte çalıştığımı söyleyerek her ilçenin mutlaka Van Gölü'yle teması olması gerektiğini söyledim. Bunu bizzat kendim ısrar ettim ama ilçe isimleri konusunda hiçbir tartışma olmadı. O dönemin bürokratları da, siyasetçileri de ortaklaşa bu isimleri belirledi. Sınırlar çok tartışıldı ama isim konusunda o dönem Van'dan hiçbir öneri gelmedi. Hatta Van Su ve Kanalizasyon İdaresi'nin ismini yazıyla istediğimizde VASKİ olarak gönderdiler. Bunun üzerine bende ilgili kişileri arayarak Vansu olması talebinde bulunduk fakat kabul etmediler. Hatay'ın da HASKİ yapacaktılar ama kanunu yazan biri olarak Hatay'ı uyardım ve HATSU koydular. Çok da güzel oldu ama Van belediyesi kabul etmedi. Tuşba ilçesinin ismi konulurken de hiçbir itiraz olmadı. Seçim sonrası Tuşba Belediye Başkanı Fevzi Özgökçe seçimden hemen sonra koşa koşa bakanlığa gitti. Döndü dolaştı ama ilçenin sınırlarını da ismini de değiştiremedi. Kente ismini veren kale Tuşba'nın değil, İpekyolu'nun sınırları içinde yer alıyor. Tabi yanlış bir durum oluştu. Bende dönemin siyasi aktörleriyle konuşması gerektiğini söyledim. Şimdi Tuşba ilçesinin isminin Zeve yapılması gündeme geliyor. Bir ilçenin ismi kanunla değişir. İdari bir işlemle ilçe ismi değişmiyor. Beldelerin, köylerin ismi idari işlemlerle değişebilir ama ilçe ismi kanunla belirleneceği için Tuşba ilçemizin adı kanunla Zeve olarak değişebilir" ifadelerini kullandı.

"Geçmişte yaşadıklarımıza takılıp kalmamalıyız"

Büyükşehir yasası çıktıktan sonra isim konusunda Van'da hiçbir talebin gelmediğini söyleyen Vali Bilmez, "İlimizin ve ülkemizin geleceğini düşünmemiz lazım. İsim konusunda kamuoyu isterse değişebilir. Tuşba, Erek, Van Gölü ve Zeve de olabilir. İsim sadece Türkiye Büyük Millet Meclisinde kanunla değişebilir. Bunun için milletvekillerin önerge vermesi gerekir ve Mecliste kabul görmesi lazım. Keşke biz tartışmaları zamanında yapsaydık" şeklinde konuştu.

MİLLETVEKİLLERİ KANUN TEKLİFİ VERECEK

AK Parti Van Milletvekilleri Osman Gülaçar, İrfan Kartal, Abdulahat Arvas öncülüğünde bir grup milletvekilinin tarihi gerekçeler ve idari sınır yanlışlığı nedenleriyle Tuşba ilçesinin adının Zeve olarak değiştirilmesi için TBMM Başkanlığına kanun teklifi vermesi bekleniyor.