Uzmanlardan Van Gölü uyarısı

Van'ın Tuşba ilçesi sınırları içerisinde bulunan Çarparak Adası yakınına 20 Haziran 2024 günü arkadaşları ile birlikte giden Ahmet Hilmi Hanalp (22), Van Gölü'nde yüzdüğü sırada gözden kaybolduktan 9 gün sonra ölü bulundu. 14 Temmuz 2024 tarihinde ise aynı bölgede Müslüm Üçer ve Serhat Elçi'nin cansız bedenlerine ulaşılırken gözler yeniden bin 650 rakımda bulunan ve farklı ekosisteme sahip Van Gölü'ne çevrildi. Geçen yılda aynı bölgede 3 kişi boğulurken, 28 Haziran 2020 tarihinde Gevaş ilçesine bağlı Altınsaç Mahallesi'nden Van Gölü'ne açıldıktan sonra 60 göçmen ile aynı bölge yakınlarında batan tekneye, yapılan yoğun çalışmalar sonucu 11 gün sonra ulaşılmıştı.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, Van Gölü 3 bin 712 kilometre karelik yüzey alanı ile beraber ülkemizin en büyük gölü. Yani Marmara Denizi'nin üçte biri büyüklüğünde bir göl. Gölde 5 ana akıntı sistemi var. Özellikle akarsuların göle döküldüğü yerdeki sıcaklık farkı ve rüzgarlar nedeniyle gölde çok şiddetli akıntılar oluşuyor. Bu noktada yaz ayları geldiğinde haliyle insanlar Van Gölü'ne girmek istiyor, serinlemek istiyor ve yahut ta güzel bir vakit geçirmek istiyor. Fakat Türkiye'nin neresine giderseniz gidin denize girebileceğiniz cankurtaran olan plajlar var. Bugün esas sormamız gereken soru şu? Van'da yaşayan birisi ve ya Van Gölü kenarında yaşayan bir insan ben göle gireceğim dediği zaman cankurtaranı olan düzgün bir plajımız varmı? Bizim Van Gölü'ndeki göle girebilecek uygun plaj sayımızı artırmamız gerekiyor. Burada kuleler olacak, cankurtaranlar olacak. İnsanlar buraya gidip güvenli bir şekilde göle girecek. Özellikle yüzmesi zayıf olan, yada yüzme bilmeyen insanlar için bütün sular tehlikeli” dedi.

Hele hele Van Gölü gibi bin 650 metre rakımda ve aniden derinleşebilen noktaların olduğu yer maalesef boğulma vakalarının çok çok olduğu yerler olduğunun altını çizen Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “Şu anda gördüğünüz uydu görüntüsü Van Gölü'ndeki akıntı sistemlerini gösteriyor. Akıntılar yönünden özellikle Erciş körfezi en zengin konumlardaki yerlerden biri. Diğer Van ve Tatvan körfezini düşündüğümüz zaman ise burada da 2 tane büyük akıntı sistemi var. Harita üzerinden gösterecek olursan Van körfezi dediğimiz alanda Çarpanak Adası istikametinden başlayıp saat yönünde dönen bir akıntı sistemi mevcut. Hemen karşı Ahlat ve Adilcevaz tarafına gittiğimizde de akıntının oluşturduğu etki çok bariz bir şekilde görüyoruz. Çarpanak Adası'nın hemen kuzeyine doğru ilerlediğimiz zaman burada da 3 ana akıntı sistemi mevcut. Şurada saat yönünün tersine doğru olan akıntılarımız var. Körfezin en ucunda ise Bendimahi çayı ile Zilan çayının etkisi ile saat yönüne dönen bir akıntı sistemi var. Bu yüzden Çarpanak Adası'nın olduğu yer adeta boğazdaki saat yönüne dönen akıntı ile saat yönünün tersine dönen akıntının kesiştiği noktalar. Bu sebepten dolayı Çarpanak Adası'nda mutlaka eğer göle girilecekse kıyıdan uzaklaşmamak gerekiyor. Hatta mümkünse buranın tamamen yüzme açısından kapatılması gerekiyor. Burada ‘göle girmek tehlikeli ve yasaktır tabelaları' koyduk ama burada sıkı bir denetim yapılması ve gerekiyorsa buranın yüzemeye kapatılması gerekiyor. Çünkü sürekli burada busene kötü haberler alıyoruz. Burada insanların boğulduğunu ailelerin harap olduğunu görüyoruz. Bu sebepten dolayı bizim Van Gölü etrafında yüzmeye uygun plaj sayımızı artırmamız, burada kulelerin bulunması lazım. Mutlak suretle cankurtaran sayısını artırmamız lazım” diye konuştu.

İnsanların öyle rasgele her yerde göle girmesinin maalesef kötü sonuçları ortaya çıkartabildiğinin altını çizen Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “Bugün Van Gölü'ne girebileceğimiz cankurtaran ve bütün imkanları olan maalesef plaj sayısı çok yetersiz, çok az sayıda. Van Gölü'nün yüzme açısından diğer tehlikesi de şu. Buradaki gördüğümüz şu andaki görüntü Van Gölü'nün derinlik haritasını gösteriyor. Derinliklerin nasıl değiştiğini burada görüyoruz. Burada gördüğümüz yer Çarpanak Adası, yanıbaşındaki yarım ada şeklindeki Çarpanak burnu. Zaten akıntıların merkezinde olan bir yer. Bir akıntı böyle geliyor, bir akıntı ise Erciş tarafından geliyor. Dolayısıyla su hareketliliği fazla. Buna ek olarak ta burada derinlik aniden çok fazla artıyor. Kıyıdan suya hemen girdiğiniz zaman su derinliği 1 metre iken bir iki adım attığınızda 13 metre, 18 metre 40 metre ve 175 metre metreyi görüyorsunuz. Hele de yüzme bilmiyorsanız paniklememiz çok doğal. Bu sebepten dolayı Van Gölü çevresinde cankurtaranı olan, gözetleme kuleleri olan yerlerin sayısının artırılması lazım” dedi.

Van Gölü etrafında 1 milyonu aşkın insan yaşadığını ifade den Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, “Van şehri büyükşehir olan niteliğinde bir yer. Ama maalesef insanların göle girebileceği sayıda uygun plaj yok. Bu sebepten dolayı öncelikli olarak insanların rasgele yerlerde göle girmelerinin önüne geçmeliyiz ve cankurtaran olan uygun plajları artırmamız lazım. İnsanların göle girmek için bir talep var haliyle. Yaz ayı geldi insanlar gölle buluşmak istiyorlar ama maalesef cankurtaranı olan uygun plajların yetersizliği sebebiyle herkes kafasına göre bir yerde göle giriyor. Şunu tekrar etmemiz lazım. Van Gölü'nün derinliğinin aniden arttığı ve çok çok güçlü akıntıların olduğu bir yer. Özellikle bu sene çok şiddetli rüzgar var. Siz bugün gidip girdiğinizde gayet sakin olan bir alan yarın rüzgarla beraber çok tehlikeli bir yere dönüşebiliyor. Siz halen dündeki o sakin yer aklınızda. Fakat rüzgar olduğu zaman rüzgarın etkisiyle beraber sizi açığa çeken çok güçlü akıntılar oluşuyor. Buna ek olarak da iyi bir yüzme bilmiyorsanız maalesef sonuç çok kötü oluyor” şeklinde konuştu.