Vansesi Gözüyle Kırkpınar Güreşleri

Bedia BARAK/ Edirne

Kırkpınar heyecanını, coşkusunu, kıran kırana süren mücadelesini yakından izlemek, ortamın havasını teneffüs etmek ve yaşananları siz sevgili okurlarımıza iletmek için Vansesi Gazetesi olarak Kırkpınar'ın kalbi Edirne'deydik.

YAĞMUR DEĞİL NEHİR TAŞTI…

Edirne'de bulunan nehirlerin debileri, Bulgaristanın, aşırı yağışlar sonucu baraj kapaklarını açmasıyla, su seviyesi birden yükselen Edirne'deki Tunca Nehri taştı. Tarihi Fatih Köprüsü'nü aşan sular, pehlivanların er meydanına çıktığı gün, Kırkpınar güreşlerinin yapıldığı Sarayiçi Meydanı'nı tehdit etmeye başladı. Ama güreşler devam etti. Belediyenin büyük çabaları sonucu sel önlenirken ilginç görüntüler ortaya çıktı.

ANNE KENDİNİ SAHAYA ATTI…

Kırkpınar'ın en unutulmaz anı ise Balaban ve Yeşil'in mücadelesi oldu. Yıllar geçse de bu görüntü hafızalarda hep kalacaktır diye düşünüyorum. 1 saat 47 dakika süren mücadeleyi İsmail Balaban'ın kazanması üzerine annesi kendini sahaya attı ve gözyaşları içerisinde oğlunun yağlı vücuduna sarıldı. İzleyenlerin gözleri doldu.

PASİF OYUN YUHALANDI…

Diğer taraftan Müsabakanın 30 dakikalık normal süresinde iki pehlivanın dizleri dahi yere değmezken seyirciler sık sık iki pehlivanın pasif güreşini yuhaladı. Tribünleri coşturan yegane şey, iki pehlivana da pasif güreştikleri için birer ihtar verildiği haberiydi. Normal sürenin ardından geçilen uzatma devresinin 20. Dakikasında rakibini tırpanlayıp bastıran Fatih Atlı kariyerinin ilk Kırkpınar başpehlivanlığını kazandı. Karşılaşma sonrası Atlı omuzlara alınırken, Sarayiçi'ndeki Samsunlular büyük sevinç yaşadı.

ATLI ŞAMPİYON VE BAŞPEHLİVAN OLDU…

Kırkpınar Yağlı Güreşleri Başpehlivanlık heyecanı sona erdi. Kırkpınar'da 653'ncü Başpehlivanlığı Fatih Atlı kazandı. Güreşler boyunca teknik ve güçlü performansı ile dikkat çeken İsmail Balaban finalde Fatih Atlı ile yaptığı müsabakada nefesler tutuldu. 45 dakika süren oyunda altın puana geçildi. Seri ve sert oyunlarla önce boyunduruk yapıp sonrada çengel atarak İsmail Balaban'ı mağlup etmeyi başaran Fatih Atlı şampiyonluğunu ve başpehlivanlığını ilan etti.

KILIÇDAROĞLU ALTIN KEMERİ TAKTI…

Başpehlivan Fatih Atlı'ya altın kemerini takan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Kırkpınar 2'ncisi İsmail Balaban'la 3'üncülüğü paylaşan Recep Kara ile Abdullah Güngör'e de kupalarını verdi.

GÜREŞLER BİTTİ, ŞAMPİYONLAR, BAŞPEHLİVANLAR BELLİ OLDU. .

653.GERÇEKLEŞTİRİLEN BU ÇOŞKU HAKKINDA VERİLEN MESAJ VE RÖPORTAJLAR İSE ŞÖYLE OLDU;

ABDULLAH GÜL- Cumhurbaşkanı: 653. Tarihi Kırkpınar Güreşleri ve Kültür Etkinlikleri Haftası'nı icra etmenin gurur ve mutluluğunu yaşıyoruz. Toplumları güçlü ve farklı kılan geçmişten geleceğe taşıdığı kültür mirasıdır. Asırlardır büyük bir coşkuyla sürdürülerek yaşatılan ve bugünlere ulaşan Tarihi Kırkpınar Güreşleri en önemli kültür miraslarımızdandır. UNESCO'nun 'İnsanlığın Somut Olmayan Kültür Mirası' listesine aldığı böylesine köklü ve görkemli bir spor organizasyonuna sahip olmaktan gurur duyuyoruz.

SÜLEYMAN DEMİREL- Türkiye Eski Başbakanı ve Cumhurbaşkanı: Başbakan ve Cumhurbaşkanı olarak her zaman Edirne'ye, Kırkpınar'a gittim. Tarihi güreşlerimizi, pehlivanlarımızı, ağalarımızı ve güreşi destekleyenleri teşvik ettim, destekledim. Beni her yıl Kırkpınar'a davet ettiler. Bu daveti karşılıksız bırakmadım. Ben sadece güç ve kuvveti yani pehlivanları değil, onları himaye edenleri de teşvik ettim. Ağaların da teşvikçisi, destekçisi oldum. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'ni daima destekledim. Bu tarihi organizasyonun daha büyüyüp, gelişmesinde ben de varım. Bir ülke geleneklerine ne kadar sadıksa, sahipse, ülkesine de o kadar sahiptir. Güreş bizim milli varlığımızdır. Biz pehlivanın kıspetinden, ağanın tesbihine kadar Kırkpınar unsurlarının hepsini sembolik değerlerimiz olarak görüyoruz. Kırkpınar büyük bir hadisedir. 700 yıllık bir İmparatorluk yıkıldı biz Cumhuriyet Türkiye'si olarak geçmişimize sahip çıkmaya devam ettik. 650 yılı aşkın geçmişiyle Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri de bizlere atalarımızdan yadigâr.

DURSUN ALİ ŞAHİN-Edirne Valisi: Gelenekler halklara kimlik kazandıran kültürel yapının önemli bir boyutu ve geçmişin birikimini geleceğe aktaran güçtür. Yüzlerce yıldan beri süreğen ata yadigarı güreşin emek, sevgi, saygı ve inançla harmanladığı Er Meydan'ından, tarihimize adını altın harflerle yazdıran nice pehlivanlar gelip geçmiştir. Türkiye'nin baş pehlivanlarının belli olduğu ve bu sene 653. Düzenlenen Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşlerine ev sahipliği yapmanın gururunu yaşıyoruz.

RECEP GÜRKAN-Edirne Belediye Başkanı: Kırkpınar Yağlı Güreşleri Etkinlikleri, bir taraftan insanların yakınlaşması ve dayanışmasını sağlarken, diğer taraftan da bireylerin kendi kültürlerini tanımaları açısından önemli bir toplumsal işlevi yerine getirmektedir. Sarayiçi Kırkpınar Er Meydanı, Türkiye Başpehlivanının belirlendiği tarihi bir mekân olmakla birlikte, ülkenin birçok yöresinden gelen ve başarılı olmayı hedefleyen pehlivanlar için, hem kendini gösterme hem de toplum içinde iyi bir yere sahip olma mücadelesinin gerçekleştiği yerdir. Edirne Belediyesi olarak “Kırkpınar Yağlı Güreşleri ve Kültür Etkinliklerini” her geçen yıl biraz daha geliştirmek ve uluslararası standartlarda bir festival coşkusu içinde gerçekleştirmek adına çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.

İBRAHİM AY- Eski Belediye Başkanı: 91 yıl başkentlik yapmış. Fatih Sultan Mehmet'i bağrından çıkarmış. Tarih ve kültür kokan ancak çağımızda kişiliğini tam bulamamış. Tunca Arda ve güzel Meriç'in çevrelediği yeşil Edirne'miz bir Kırkpınar'a daha erişti. İnsanlar hayal ettiği Kırkpınarları gerçekleştirdiği müddetçe yaşarlar. Tarihi değerlere sahip çıkanlar, tarihi sevenler, Kırkpınar'ı sevenler, Kırkpınar'ı elden ele, nesilden nesile yaşatırlar. İşte bu görevi yapanlar, emeği geçenler herkes ama herkes ahir ömürlerinde bu görevi yapmanın mutluluğu ile yaşayacaklardır. Alınlarının akı ile alınlarının teri ile Kırkpınar'a katılan, Kırkpınar'ı yaşatan, Ata sporunu ayakta tutan pehlivanlarımızdan Allah razı olsun.

ALPER YAZOĞLU- Kırkpınar Ağası: Kırkpınar'da Ağa olanın yaşadığı heyecanı ve duyduğu onuru anlatmak ise imkânsız. Kırkpınar Ağası'nın yüreğiyle ve onun bakışıyla, güreşleri izlemek de … Er Meydanında Tekirdağlı Hüseyin, Kara Ali, Ordulu Mustafa, Sabri Acar, Aydın Demir, Hüseyin Çokal, M.Ali Yağcı, Cengiz Elbeye, Ahmet Taşçı ‘lar yetişmeli, kıran kırana güreşler tutulmalı… Yağlı güreşimizin vefakâr seyirci ve camiası bunu arzuluyor, hasretle… Bir bilge kişinin ‘' Memleket değil tarih kitabı'' diye tanımladığı Edirne'de Tarihî Kırkpınar Destanı'na bir altın sayfa daha eklendi. Kırkpınar, Yüce Türk Ulusu'nun Orta Asya'dan kopup gelerek Anadolu ve Rumeli'ni vatan edinişinin soylu bir DESTANI'dır… Serhat Şehri, Şehirler Sultanı ve Sultanlar Şehri Edirne'ye selam olsun…

MURAT KÖSE- Kırkpınar Ağası: Ata sporumuz yağlı güreşi bir açmaz içinde. Bu duruma acil çözüm bulunması gerekiyor. Bu sorunlarla Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın ilgilenmesini istiyoruz. Kırkpınar güreşleri artık mahalle güreşleri halini almıştır. Puanlama sistemini de hatalı buluyorum. Pehlivanın iki omzu yere değecek. Göbeği gökyüzünü görecek. İşte güreş odur. Pehlivan odur. Mertlik odur. Yiğitlik odur.

SEYFETTİN SELİM- Kırkpınar Ağası: Burası Er meydanı. Kıran kırana mücadele yapıldı. Beklenenin altında da üstünde de bir hareket yaşanmadı. Çünkü pehlivanlarımız daha dikkatli yarıştılar. Geçen sene biraz daha şiddetli yarışıldı. Geçen sene Başpehlivan Ali Gürbüz olacağı belliydi fakat bu sene kimin olacağı belli değildi. Güzel bir ortam ve hava yaşandı. Türbinler bedava olsaydı burası komple dolardı. İnsanlar dışarıdan takip ediyorlar. Bedava olmasını ve tüm halkımızın türbünden izlemesini istiyorum. Kadınlardan izleyici çok fazla. Birçoğunun burada akrabası olduğu için geliyor. Her pehlivanın annesi, eşi, kardeşi burada diye düşünürsek bin tane bayan burada izlemeye geldi diyebiliriz.

HALİL DELİCE- Araştırmacı-Yazar: Kırkpınar, Türkoğlu, Avrupa'yı vatan edinirken doğmuştur, Türkoğlunun, Avrupa'yı vatan ediniş destanı, sahip bulunulan güzelliklerin elden çıkmaması için maddi-manevi güçlü olmanın ifadesi, bilek ile gönlü en güzel idealler yolunda kaynaştırmış alperenlerin yadigarıdır.

EFKAN BUCAK – Radikal köşe yazarı ve editör: Davullar 653. kez çalıyor, pehlivanlar çayıra iniyor ve bizler yine her yıl olduğu gibi Edirne'deyiz. Peki, bizi buraya çeken ne? İşte yine buradayız. Türkiye'nin en kuzey batı ucundaki şirin Edirne kentindeyiz. Tarihi dokusu, camileri, gezilesi çarşıları, ciğercileriyle insanı kucaklayan ve başka bir dünyada olduğunuz hissi veren şehir. Ulaşım açısından ters kalsa da, konaklama imkanları yetersiz olsa da, alternatifi olmayan oteller size 3 gecelik paketleri zorla üstelik 5 yıldızlı otel fiyatına dayatsa da, insanlar cami bahçelerinde, arabalarında uyumak zorunda kalsa da herkes halinden memnun çünkü hepimiz Kırkpınar Yağlı Güreşleri'ni izlemeye geldik.

ÖMER ALTAY- Yazar: Pehlivanlık alemin de ezeli rekabetin ebedi yolculuğudur Kırkpınar. Osmanlı döneminde Kel Aliço tam 26 sene hükümranlık sürmüştür ki bir futbolcunun bile elit düzeyde futbol ömrünün ortalama 15 yıl sürdüğü düşünülürse, 26 yıl göğüs göğüse adale savaşı vererek zirvede kalmanın mucize kabili bir şey olduğu anlaşılır. Koca Yusuf'lar, Adalı Halil'ler, Hergeleci İbrahim'ler, Kurtdereli'ler, Kavasoğlu İbrahim'ler, Kızılcıklı Mahmut'lar, Çolak Molla'lar, Kırkpınar'da yalnızca şan şöhret çıkarmadılar, bu yüce er meydanına hizmet edip katkılar da sundular.

GÖKHAN GÜNAYDIN- Haber ve Spor Yayınları Dairesi Başkanlığı Müdürü Künde Programı Yapımcısı- Spor bilimleri uzmanı: Türkiye'de Kırkpınar Yağlı Güreşini kültür turizminin öne çıkan öğesi olarak görecek ve çalışmalarımızı bu yönde yapacağız. Türk Milleti geçmişiyle yaşayan ve var olan dünyanın en eski milletlerinden biridir. Vatanımıza, Milletimize, Dinimize, Devletimize, Bayrağımıza saygının yaşadığı ve kutsal değerler olarak yaşatıldığı dualı çayırları yaşatmak ve çoğaltmak bizim milli ve manevi görevimizdir. Yeni Kırkpınarlarda sağlıklı mutlu umutlu bir şekilde görüşmek ve ecdadını tanıyan bir gençlik temennisiyle Allah'a emanet olun.

LEVENT ERDOĞAN – Avukat: Yağlı güreşlerin çok büyük bir seyirci kitlesi olmasına ve dünya çapında dahi ilgi görmesine rağmen bu sporun Türkiye'de yeterince yer almadığını düşünüyorum. Medyada ve resmi kurumlar tarafından Yağlı güreşlere maalesef yeteri kadar önem verilmediğini düşünüyorum. Bildiğiniz gibi UNESCO'nun korunması gereken değerler arasında yer almasına rağmen tüm birimler. Bu ata sporumuzu daha fazla yaymak için çalışmalarda bulunmasını ümit ediyorum.

İSMAİL BALABAN – Kırkpınar Başpehlivanı: 1987 Doğumlu Antalya elmalıyım, 2006 yılında güreşe başladım, Geçtiğimiz yılda başa çıktım çok hızlı çalışıp yükseldim. İlk senemde de Ali Gürbüz'ün cezası nedeniyle de Başpehlivan oldum. Bekarım ve Beden Eğitimi ve Antrenörlük okuyorum. Güreşe Köyümde ustamın teşviki ile başladım. Kırkpınar alanının etrafı kapalıdır. Üstten güneş vurur, bir hava sirkülasyonu da olmaz. O da güneşten ve de yağdan yandığı için inanılmaz sıcaklık verir. Zaten her güreşçi güreşlerde kilo kaybı da yaşar. Güreşçiler yürüyüşünden bile tanınır. Pehlivan kendinden emin yürür, vücutları kaslı olur. Tatbiki de kulakları kırık ‘ta olur.

Kırkpınar finallerine Edirne Valisi Dursun Ali Şahin, Gençlik ve Spor Bakanı Akif Çağatay Kılıç, Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, Beşiktaş eski Asbaşkanı Levent Erdoğan, ve Hakan Atalay katıldılar.

Güreşlerde toplam 175 bin TL para ödülü dağıtılırken başpehlivan 33 bin 500 TL'nin sahibi oldu. İkinciyeyse 16 bin 500 TL verildi. Spor Bakanlığı toplam 500 cumhuriyet altını dağıtırken sponsor firmalar tarafından dereceye girenlere birer kispet ve birer teneke yağ hediye edildi.