VATBO’da Neler Oluyor?

İlhan SİYAHTAŞ

Van Ticaret Borsası sancılı günler geçiriyor. VATBO'da yaşanan gerginlik eski başkan Selman Toprak'ın istifasıyla yeni bir boyut kazanandı. Vansesi Gazetmize açıklamalrda bulunan VATBO Meclis Üyesi Halil Tandoğan bir süre önce istifa eden eski Başkan Selman Toprak'ın daha önce görevden alınması gerektiğini kaydederek mevcut VATBO yönetiminin şeffaf olmadığını, odayı kasap mantığıyla idare ederek her ay 50 -60 bin TL civarında zarar eder duruma sürükleyerek kapanma noktasına getirdiğini iddia etti. Ekonomide Değişim Hareketi (EDH) isimli oluşumun VATBO ve diğer meslek odalarına amaçları doğrultusunda dışarıdan müdahale ederek odaları kendi siyasi anlayışlarına göre şekillendirip yönetmeye çalıştığını ifade eden Tandoğan, Van Ticaret ve Sanayi Odası'nda yönetim boşluğu bulunduğunu söyledi.

“Ekonomide Değişim Hareketi Van iş dünyasını birbirine düşürüyor “

VATBO ve diğer meslek odalarının yaşadığı sancılı duruma üzüldüğünü söyleyen Halil Tandoğan şöyle dedi: “ Van'da Ekonomide Değişim Hareketi adı altında 2013 yılında ortaya çıkan oluşum meslek odalarının içini boşaltarak ele geçirme planıyla odalara müdahalelerde bulunmaya başladı. Van'da meslek odalarında geçmişte hiçbir dönem yaşanmamış durumlar oluyor. Bu dönemin kutuplaştırmalara yol açıldığını gördük. Biz 2013'de yapılan VATBO seçimini 1 oy farkla kazandık. Sonradan gördük ki EDH denilen proje 14 kişilik listemizin içine adamlarını sızdırmış. Seçim sonrası görev dağılımı sırasında onların adamları başka firma adına usulsüz evrak düzenleyerek seçime yasal olmayan şekilde müdahale ettiler. Bu durum TOBB müfettişlerince de tespit edildi. Ekonomide Değişim Hareketi amacı net bilinmeyen oluşum Van iş dünyasını birbirine düşürüyor. Fakat bilinmelidir ki, 50 yıllık Van Kasaplar Odası'nın kapısına kilit vuran anlayış VATBO'yu başarıyla yönetemez. ” diye konuştu.

“Hukuksuz bir şekilde ihraç yapıldı”

Dışarıdan müdahaleler sonucu seçimi kazandıkları 14 isimden 8 arkadaşının meclisten ihraç edildiğini ve VATBO'da istikrarsızlık, huzursuzluk başlatıldığını dile getiren Tandoğan, “Ekonomide Değişim Hareketi'nin VATBO'ya dışarıdan müdahalelerine, VATBO'yu amaçlarına göre yönetme girişimlerine açık bir şekilde karşı çıktığım için beni ve diğer arkadaşlarımı devre dışı bırakıp kendilerine göre yeni bir ekip çıkarmak için çalışma başlattılar. EDH oluşumunun yönlendirmesi, baskısı sonunda birlikte yola çıktığımız 14 arkadaşımızın birlik ve beraberliği sonunda parçalandı. Ve ekibimiz ikiye bölündü. Daha sonra 8 arkadaşımız meclisten ihraç edildi. Yaptığımız itirazlar TOBB ve Bakanlık müfettişince haklı bulundu. Meclise seçimle gelen 8 üye gittikten sonra ara seçime gidildi. Meclisten ihraç edilen arkadaşlarımızın yerine ara seçimde 8 arkadaş seçildi. İki yıl boyunca oda meclis başkansız yönetildi. Öyle ki TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu Van'a geldiğinde kendisini meclis başkanı olmadan karşıladık. VATBO bu şekilde yıpratılarak dışarıdan idare edilebilecek noktaya getirilmeye çalışıldı” ifadelerini kullandı.

“Selman Bey'in görevden alınması gerekirdi”

Tandoğan, istifa ederek ayrılan eski VATBO Başkan Selman Toprak'ın istifasında geç kaldığını vurgulayarak, “Selman Bey geçenlerde görevinden istifa etti. Yerine arkadaşımız Enver Memduhoğlu seçildi. Eğer kanunları uygulamış olsalardı meclise gelmeyen Selman Bey istifa ettiği gün itibari ile değil, üç ay önce düşürülmesi gerekirdi. Borsada herşey kanununlar çerçevesinde işlemiş olsaydı ne borsa bugünkü duruma düşerdi ne de Selman Bey'in istifasına gerek kalırdı. Bu arada Selman Toprak'ın hakkını vermek gerekir. Borsayı yönetemedi ama kendi ekonomik çıkarı için de kullandığına şahit olmadık. O yönde bir kanaat oluşmadı bizde. Başkan olarak şahsi ekonomisini düzeltmedi diyebiliriz. İş dünyasının içinden gelen Selman Toprak aksine seçildikten sonra ekonomik olarak zor günler geçirdi. VATBO'da yaşanan bu olumsuzlukların arkasında siyasi ve getirim amaçları güden, meslek odalarına hakim olmaya çalışan bir yapının böl-karıştır-içini boşalt yönet anlayışı vardır. Bugün burada söylediklerimizi mecliste de defalarca dile getirdik. Yönetim soru sorulmasından, bilgi paylaşımından, öneriden hoşlanmıyor. Şeffaflıktan, aykırı seslerden çekiniyorlar. Bu nedenle çok ciddi şekilde karşı karşıya geliyoruz. Meclis aslında üyeler adına istişare edilerek ortak akıl birliğinin sağlandığı özelliği yerdir. Eğer ki siz seçilen meclisle istişare etmiyorsanız onlara hesap vermekten çekiniyorsanız, bir şeyleri onlardan gizliyorsanız, onlarla fikir alışverişi yapmayı gerekli görmüyorsanız orada haliyle soru işaretleri oluşur” dedi.

“Enver Memduhoğlu iyi niyetli bir arkadaşımızdır”

Tandoğan, “ Göreve yeni seçilen Enver Memduhoğlu arkadaşımız iyi niyetli biridir. Ancak dışarıdan yönetilme çabaları ve malum baskının planlı ve gizli bir şekilde üzerine yönelmesinin farkına varmazsa altında ezilme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. Yeni seçilen başkan arkadaşımız bağımsız, şeffaf ve cesur duruş sergilerse VATBO'da yanlışlar, kötü gidiş güç birliği ile düzelebilir “ dedi.

“Arife gününde insanlar işlerinden edildi”

VATBO bünyesinde çalışan insanların ekmeğiyle oynandığını, onların yerine kendi adamlarını getirdiklerini belirten Tandoğan, “Benim mücadelem VATBO'nun başarısı ve kurumsal anlayışa yönetilmesi içindir. Yönetimde bulunanlar ise borsayı kendi çıkarları doğrultusunda kullanıyor. Emeği ile çalışan bazı personellerin ekmeğiyle oynanarak işlerine son verdiler. Gece bekçisi, bahçıvan ile uğraştılar. Personel kıyımı çok acımasız oldu. Mesela muhasebe gibi odanın önemli mali birimine kendi adamlarını getirdiler. Arife günü insanlar işlerinden edildi. Çalışanlar bize gelerek yarın bayramdır ben ne yapacağım diye dert yanarak ağladılar. Genel sekreter gibi tecrübeli bir çalışanı işini yapamaz hale getirerek işinden ettiler. Nitelikli ve yetişmiş insan kaynağı kuşku doğuran bir şekilde tasfiye edildi. Onların yerine de kendi yakınlarını yerleştirdiler. Bunlar yetmemiş gibi VATBO tarafından ihtiyaç sahibi başarılı öğrencilere eğitim desteği olarak verilen bursları kestiler. Ama diğer taraftan da borsada oturum başına yönetim kurulu üyelerine 100, meclis üyelerine ödenen 50 TL'lik huzur hakkına tenezzül ederek almaktan çekinmediler. VATBO işte bu anlayış nedeniyle bugün çalışılamaz duruma düşmüştür ” diye konuştu.

“Van'da esnafları, insanları bölmeye kimin ne hakkı var?”

Kişisel egolar ve çıkarlar için Van'a ve iş dünyasına yazık edildiğini belirten Tandoğan, “Borsa da yaşanan olumsuzlukların arka planında Ekonomide Değişim Hareketi denilen grup var. Toplum mühendisliği yapmaya çalışıyorlar. Onlar olmasaydı bugün bu insanlar borsada olmayacaktı. Meslek odalarını ele geçirerek kendi anlayışlarına göre şekillendirerek yönetme arzuları var. Son zamanlarda Şoförler Odası, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları ve Organize Sanayi Bölgesi seçimlerine de bunlar dışarıdan müdahale ettiler. Van'da esnafları, insanları bu kadar kutuplaştırarak bölmeye kimin ne hakkı var? Öyle bir noktaya geldi ki, STK'lar öylesine bölündü ki kimse fikir beyan edecek fırsat bulamıyor herkes iç dengeleri yerine oturtmakla meşgul. Bunu fırsat bilenler ise kendilerini üniversite yerine koyup, basında boy gösterip ortalığı karıştırarak, ucuz yoldan kahraman olmak için uğraşıp duruyorlar. Bunun en net örneği yakın zamandaki İstanbul'da düzenlenen Van Ekonomi Zirvesidir. İstedikleri gibi olmayınca Ekonomi Zirvesi'ni başarısızlığa uğrattılar ve kaçarak sorumluluğu üzerlerinden atmak istediler” şeklinde konuştu.

“Borsanın zararları meydana geldi”

Meclisteki yanlışları gündeme getirerek yönetimi iyi niyetlerle uyarmaya çalıştığını söyleyen VATBO Meclis Üyesi Halil Tandoğan, “ Borsa bize esnafın, çiftçinin emanetidir. Ziraat Meslek Lisesi yanında bulunan VOTAŞ arazisini VOTAŞ'tan istemekle yanlış yaparsınız dedim. Borsanın VOTAŞ arazilerinden kira geliri vardır, araziyi aldığınızda borsa kira gelirinden olacaktır. Araziyi Van Büyükşehir Belediyesi ile hayvan pazarı kurmak için de Van Et Balık Kurumuyla takasa gidemezsiniz dedim. Evet arazi tapusu 49 yıllığına VATBO'nun malıdır. Ancak Maliye Bakanlığı söz konusu taahhüt edilen projeleri gerçekleştirmek şartıyla araziyi vermiştir. Dolaysıyla araziyi amacı dışında kullanamazsınız diye uyardım. Siz bu araziyi amacı dışında kullanmak için çaba gösteriyorsunuz. Ticari kazanç sağlamak, takas yapmak üzere değerlendiremezsiniz şeklinde tapuda şerh vardır. Her ne kadar arazi Borsaya satılmış olsa da vaat edilen yatırımı yerine getirmediğiniz takdirde araziyi geri alma hakları vardır dedim. Dinlemediler ve VATBO'nun ortağı olduğu VOTAŞ'ın en büyük parselini yani 5800 dönüm arazisini VOTAŞ'tan bilemediğimiz amaçları için aldılar. Araziyi almakla borsanın zararları meydan geldi. Meclis olarak bizim bilmediğimiz öğrenmemizi istemedikleri birilerine kiraya verildiği için Milli Emlak Müdürlüğü haklı olarak şimdi diyor ki ya araziyi iade edeceksiniz ya da VOTAŞ'a geri vereceksiniz. Ben seçilmiş meclis üyesi olarak bu olanlardan haberim yok, bunları dışarıdan öğreniyorum. O nedenle meclis kararlarında bu işlemlere karşı benim itirazım, şerhlerim var. Sonuç olarak ortada israf edilen kaynaklar ve sıkıntılı kararlar var” diye konuştu.

“Borsa kapanma durumuyla karşı karşıyadır”

VATBO'da hesapsız harcamaların yapıldığını ileri süren Tandoğan, “Daha önceki yönetim döneminde VATBO'nun yıllık geliri 3,5 milyon TL olmuş. Bizim mecliste olduğumuz yılda ortalama 1 milyon TL gelir elde edilmiş. Son 27 ayda yalnızca bir ay 15 bin TL kar elde edebilmiş, diğer aylarda her ay 50-60 bin TL civarında zarar söz konusudur. Bu zararlar hesapsız ve lüks harcamalardan kaynaklanmaktadır. Kime hangi amaçla verildiğini bilemediğimiz yüksek reklam harcamaları var. Her kuruşunda çiftçinin, besicinin, esnafın hakkı bulunan size emanet edilen borsayı keyfinize göre yönetemezsiniz. Zarar ettirdiğiniz kurumun parasıyla yıldızlı lüks otellerde konaklayamazsınız. Geliri düşen kurumun kasasından başkasına ait organizasyon yemeğinin parasını ödeyemezsiniz. Bunlar etik değil. Ramazan ayında gıda yardımı adı altında 70-80 bin lira harcandığı söyleniyor. Bilmediğimiz gıdalar kimlerden nasıl alındı, kimlere ne zaman dağıtıldı. Ben meclis üyesi olarak şahsen bilmiyorum. Bunları sorgulamak bizim görevimizdir. Biz söylediklerimizi iddia etmiyoruz gerçekleri aktarıyoruz. Saygın bir kurum olan VATBO ne acıdır ki şuan kapanma durumuyla karşı karşıyadır. TOBB'un Ticaret Borsası akreditasyon çalışması var. İstenilen şartları zamanında yerine getirmediği takdirde VATBO kapanabilir. Umarım böyle bir utanç yaşanmaz.” ifadelerini kullandı.

“Van TSO'da yönetim boşluğu var”

Van Ticaret ve Sanayi Odası'na çeşitli eleştiriler yönelten Tandoğan, ben aynı zamanda Ticaret ve Sanayi Odası üyesiyim. Ticaret ve Sanayi Odası'nda bana göre yönetim boşluğu var dedi. Van TSO'da bir Doktorun adının toplantı odasına verilmesini yanlış bulduğunu kaydeden Tandoğan şunları söyledi: “Esnaf, tüccar, tacirler de ilimizin akil insanlarıdır. Şehrin aklı, omurgası onlardır. Memleketin, onların haklarını korumak ve temsil etmek üzere kurulan Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, Esnaf Sanatkârlar Odası, Organize Sanayi Bölgesi önemli meslek kuruluşlarıdır. Diğer illerin meslek odaları toplum için çalışarak hastane, üniversiteler kuruyor. Belediye başkanı, milletvekili aday seçimlerinde odaların görüşü dikkate alınıyor. Van'da ise meslek odaları bazı hesaplarla uğraşarak içlerine kapanıyor. Meslek odalarının öncelikli görevi üyelerinin ve sonra ilinin sorunlarının çözümü için çalışarak mücadele etmektir. Van TSO görev alanından, amacından ve Van iş dünyasından öylesine bir kopuk noktaya geldi ki, Tabipler Odalığına bile soyundu. Düşünebiliyor musunuz Van iş dünyasına ait bir odanın, toplantı salonuna kamuda çalışan bir Doktorun adı verilebiliyor. Doktorluk mesleğine ve ismi verilen Doktorun şahsına saygımız var ama odada bir yere isminin verilmesi yanlıştır. Emeğini canını, sermayesini bu şehir için ortaya koyanlar kırılmıştır. Bunlar Van iş dünyasının kabul etmediği, sessiz kalarak tepki gösterdiği yakışıksız şeylerdir. Van halkını rencide etmeye kimsenin hakkı yoktur. Öte taraftan ilde görev yapan atanmış ve seçilmiş yöneticilerle, kurumlarla çatışarak, mesafe koyarak siyasi söylemler üreterek göreviniz olmayan işlere ve siyasi amaçlı organizasyonlara öncülük yaparak, her işe karışmaya teşebbüs ederek ben işin içinde yoksam o iş başarılı olmasın anlayışıyla meslek odası yönetilemez. Ayrıca anlamsız yerlerde yararı olmayan şubeler, temsilcilikler açarak ve odaların kaynaklarını israf etmek yararı olan çabalar değildir. Bırakın STK'ları karıştırmak, özellikle iktidar partisi ve seçmenini karşı karşıya getirecek mühendislik çalışmaları içinde olmaları bile Van ekonomisinin geleceği ve toplumsal barış açısından tehlikedir. Van iş dünyasında bu tür yaklaşımlar bunlar gelinceye kadar yoktu. Meslek grupları içinde ve aralarında çok iyi olmasa bile dayanışma, hoşgörü, birliktelik söz konusuydu. Bugün herkes bir kutuplaşmanın tarafı olmaya mecbur bırakılmış durumda. Bu anlayış sahipleri kendilerini, çevrelerini kurtarabilirler ama esnafa, tüccara nihayetinde Van'a zarar vermektedirler. Van TSO idaresini ele aldıktan sonra şahsi zenginleşme alametleri de süreçte ortaya çıkmaya başlamıştır. Buda iş dünyasının dikkatini çekmektedir. Van'ın kutuplaşmaya, kamplaşmaya tahammülü yoktur. Van'ın dayanışmaya birlik berberliğe, ortak akla ihtiyacı var. İnatla sürdürdükleri tehlikeli yaklaşımdan vazgeçmeleri hem kendileri için hem de Van için hayırlı olur diye düşünüyorum” dedi.