Basit Bir
Solunum Testiyle Hastalığınızın Ne Olduğunu Öğrenebilirsiniz!
Uzun yıllardır sigara içiyorsanız, öksürük
veya hırıltılı solunum şikâyetiniz varsa, merdivenleri çıkarken ya da çok hızlı
yürüdüğünüzde nefesiniz daralıyorsa solunum fonksiyon testi yaptırmanızda fayda
var. Hisar Intercontinental Hospital Göğüs Hastalıkları
Uzmanı Dr. Orhan Dalkılıç ile aslında çok basit bir işlem olmasına rağmen pek
çok tanının net olarak konulabilmesini sağlayan Solunum Fonksiyon Testi’ni
konuştuk…
Solunum
fonksiyon testi nedir? Solunum yolu kapasitesini fonksiyonel ve hacimsel
olarak ölçen en pratik ve temel testtir. Nefes ölçme testi veya genel olarak
astım hastalığında kullanıldığı için astım testi de denebilir.
Neden yapılır? Alt solunum yolu dediğimiz bronşlar ve akciğerimizin
kapasitesini, havayolu akımını, hacmini, daralmasını, kalıcı veya geçici
fonksiyonlarını dinamik ve statik olarak ölçerek hastalıkların teşhis, tedavi
ve takibi yapılır. Bazen nefes açıcı ilaç veya helyum gazı eklenerek ek
fonksiyonlar ve akciğer difüzyonu da ölçülür.
Nasıl yapılır? Spirometre denilen özel cihazlarla hastaya belirli
komutlar verilir. Hazırlık aşamasından geçtikten sonra hasta, solunum
fonksiyonları ölçüm laboratuvarına alınır, net ve anlaşılır bir dille test
anlatılır. Hasta derin bir nefes aldıktan sonra küçük bir ağızlıklı boru
yardımıyla tüm nefesini sonuna dek cihaza üfler. Nefes bittikten sonra çok
derin bir nefes alıp bırakır. Daha sonra gerekirse nefes açıcı ilaçlar
verilerek tekrarlanır. Değişik solunum manevraları ile akciğerlere giren-çıkan
hava ve akımlar ölçülmüş olur.
Solunum
fonksiyon testinin önemi nedir? En önemli kullanım yeri Astım ve KOAH hastalığının
ayırımıdır. Astım hastalarında ilaç sonrası solunum kapasitesi açılırken; KOAH
hastalarında bu açılma görülmez. Buna reversibilite testi denir. Bu ölçümlerle
büyük ve küçük hava yollarının darlığı, fonksiyonları, hacimleri, dışarı
boşaltılmış havanın hızı değerlendirilerek; hastalığın tanısı, şiddeti, uygun
tedavi seçimi ve uygulanan tedavinin takibi konusunda bilgi edinilmiş olur.
Hava yolu darlığı yapan astım, alerjik bronşit, kronik bronşit, amfizem gibi
bir grup hastalığın ayrımı, bu hastalıkların ağırlık derecelerinin saptanması
ve takibi için yapılan son derece önemli testlerdir. Astım, kronik bronşit,
amfizem gibi hastalıkların hava yolları akımını ölçmeden tanı koymak tıpkı kan
basıncını ölçmeden hipertansiyon tanısı koymak gibidir.
Kimlere
solunum fonksiyon testi yapılmalıdır?