Van Yüzüncü Yıl
Üniversitesi (YYÜ) Van
Gölü Çevresi Tarihi Eserler ve Kültür Değerlerini Araştırma Merkezi Müdürü
Murat Oto, TRT arşivlerinde, Van’da
80 yıl önce Atatürk için övgü dolu sözlerle yazılmış Kürtçe şarkıyı ortaya
çıkardı. Şarkının, Gürpınar’ın Yoldüştü Köyü’de yaşamış Semut Elmas tarafından
yazıldığını belirten Oto, "Hazırlayacağım kitap için Van Türkülerini
araştırırken, TRT’nin arşivlerinden bu şarkıyı buldum" dedi.
’ODAM KİREÇ TUTMUYOR’ DA VAN
TÜRKÜSÜ
ATATÜRK TÜRKÜSÜ’NÜN SÖZLERİ VAN HABER VANSESİ
Van türkülerinin yer
aldığı bir kitap hazırlığı için araştırma sürdürdüğünü belirten Öğretim
Görevlisi Oto, Kürtçe
şarkıyı, TRT kayıtlarını araştırırken 1967 yılında Muammer Sun ve Cenan Akın
tarafından hazırlanan ’Birinci folklor derlemesi’ adlı çalışmanın kayıtları
arasında bulduğunu söyledi. Öğretim Görevlisi Oto şunları anlattı:
"Bu kitabı çıkartmaya karar verdikten sonra ilgili tüm kurumların ve
kişilerin arşivlerini araştırmaya başladım. Bunlardan biri de TRT’nin 1967
yılında yaptırmış olduğu ’Birinci Folklor Derlemesi’ adlı çalışmaydı. Bu
çalışmada 667 türkü kaydı yapılmıştı. Bunlardan biri de bu türküydü. Atütürk’e Kürtçe yakılan bir ağıt
olması itibariyle bana ilginç gelmişti. Bu türkü, Ali ve Babacan Elmas adlı iki
amcaoğlu tarafından söylenmiş. Babalarından duydukları türküyü söylemişler ve
bu da 1967 yılında kaydedilmiş."
Öğretim Görevlisi Oto, Van
Türküleri ile ilgili yazmakta olduğu kitabında bu türkünün de yer alacağını
belirtti. Toplam 723 türküyü araştırdığını, bunlardan 245 sözlü ezginin Van’a ait olduğunu
saptadığını belirten Oto, ikinci kitabında da uzun havalar, halk oyunları ve Kürtçe ezgilere yer
vereceğini söyledi. Öğretim Görevlisi Murat Oto, Van türkülerini
araştırırken, yıllardır dillerde olan ’Odam Kireç tutmuyor’ türküsünün de Van’a ait olduğunu ortaya
çıkardığını söyledi.
Kemale (Kemal)
Kemale Kemale vere le le (Kemal iyi adamdır, gelin)
Muhsıne cemale vere le le (Yüzü, cemali çok güzeldir, gelin)
Beşire me tağle vere le le (Halkın yüzü ekşi (asık), gelin)
Hude Kemal heşti vere le le (Allah Kemali bağışlasın, gelin)
Ankere runişti vere le le (Ankara’da oturdu, gelin)
Sed vanji kuşti vere le le (Onlardan yüz tanesini öldürdü, gelin)
Kemal hate Van’e vere le le (Kemal Van’a geldi, gelin)
Kemal babe meye vere le le (Kemal bizim babamızdır, gelin)
Şepke da seremeye vere le le (Şapkayı kafamıza bıraktırdı, gelin)
Kemal e İsmet’e vere le le (Kemal ile İsmet’i var, gelin)
(Dünyaya Cumhuriyet’i ilan ettiler, gelin)
