Atatürkün ölümü Vanı nasıl etkiledi?
Bu yazı üniversite kuruluş çalışmaları Atatürkün ölümü sonrası durdurularak modern kent projesi elinden alınan Vanın öyküsüdür.
Kentimizin ve toplumumuzun silinen hafızasına katkı sağlamak üzere YYÜ Yrd. Doç. Dr. Abdulaziz Kardaş’ın “Demokrat Parti İktidarı Döneminde Doğuda Bir Üniversite Kurma Çabaları (1950-1958)” başlıklı makalesinden de yararlanarak Van Üniversitesi’nin Erzurum'a kaydırılmasının aslında yerel bir konu olmadığını, aksine uluslararası çevreleri ilgilendiren, emperyalistleri rahatsız eden, gelişmişlik farkını kaldırmayı hedefleyen kalkınma projesi olduğunu aşağıda bilinmeyen bazı gerçekler ışığında okuyunca daha net anlayacaksınız.
Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 1930’larda Ankara’da ve Van’da birer üniversite kurulması düşüncesini hayata geçirerek çalışma başlatılması talimatını veriyor. Atatürk Van için talimat vermekle kalmıyor, 1915’de yakılıp yıkılan, Rus işgaline uğrayan, ahalisi Ermeni çetelerince katledilen, geride sağ kalan insanları yaprak misali savrulan,ağır travma geçirerek toplumsal hafızasını kaybeden, 1918’de düşman işgalinden kurtarılan, 1920’de kent nüfusu 3 bin , 1935’de, kent nüfusu 9 bin 563'e, toplam nüfusu 70 bin ulaşan, devlet kademeleri ve siyasette temsilcisi bulunmayan, bir anlamda sahipsiz kalan, büyük acılar ve yıkımlar yaşayan ve küllerinden doğan Van’ın gönüllü hamiliğini yaparak Van Üniversitesi kuruluş çalışmaları ve düşündüğü Van projesini bizzat takip ediyor.
