Bankalar faizden adeta ihya oldu
2018'i yüksek faizle geçiren bankaların geliri, uçuk seviyelere ulaştı. Kasım tarihinin en yüksek kârını elde eden bankacılık sektöründe geçen yılın ilk 11 ayında faiz geliri yüzde 47,7 artışla 329,5 milyar liraya çıktı. Aynı dönemde 197 milyar faiz gideri olan sektörün 11 aylık net kârı ise 45 milyar lira oldu.
Türkiye’nin geçen yıl karşı karşıya kaldığı döviz saldırısının ardından Merkez Bankası’nın yaptığı aşırı faiz artışı, bankacılık sektörünü adeta ihya etti. 2018’i yüksek faiz ortamında geçiren bankalar, kârlarını katladıkları için sevinçten dört köşe oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre; bankaların ocak-kasım döneminde elde ettiği toplam faiz geliri, 2017'nin aynı dönemine göre yüzde 47,7 arttı. 2017’nin ilk 11 ayında 223,2 milyar lira olan bankaların faiz geliri, 2018’in aynı döneminde 329,6 milyar liraya çıktı.
SEKTÖRÜN KARI 12 ARTTI
Geçen yılın ocak-kasım döneminde bankaların karı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,2 artarak 45 milyar 188 milyon liradan 50 milyar 695 milyon liraya yükseldi. Bankalar geçen kasım ayında net karını yüzde 19,2 artırarak 4 milyar 803 milyon liraya çıkardı. Bankacılık sektörünün Kasım 2017’deki net karı ise 4 milyar lira civarındaydı.
255 MİLYARI KREDİLERDEN
Bankaların elde ettiği faiz gelirinin çok büyük bir bölümünün kredilerden geldiği görülüyor. Geçen yılın ocak-kasım döneminde bankalar kredilerden 255 milyar lira faiz geliri sağladı. Söz konusu gelirin 51,5 milyar lirası tüketici kredilerinden, 10 milyar lirası kredi kartlarından, 33,2 milyar lirası taksitli ticari kredilerden ve 160,3 milyar lirası diğer kredilerden alınan faizlerden oluştu. Bankaların takipteki alacaklardan alınan faiz aynı dönemde yüzde 274,3 artarak 1 milyar 67 milyon liradan 3 milyar 995 milyon liraya yükseldi.
MEVDUATA 134 MİLYAR TL FAİZ
Sektörün toplam faiz gideri, bu yılın 11 ayında 2017'nin aynı dönemine göre yüzde 63,2 artarak 197,4 milyar liraya yükseldi. Söz konusu dönemde bankaların mevduata verdiği faiz tutarı da yüzde 58,6 artışla 134 milyar lirayı aştı. Sektörün toplam faiz giderlerinin yüzde 67,9'u mevduata ve yüzde 10,9'u bankalara verilen faizlerden oluştu. Bankaların net faiz geliri, kasım sonu itibarıyla 2017'nin aynı dönemine kıyasla yüzde 29,3 artarak 132,1 milyar liranın üzerini gördü.
PERSONEL GİDERİ 25 MİLYAR
BDDK verilerine göre, bankaların toplam faiz dışı giderleri kasım sonunda geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 46,2 artarak 100 milyar lira olarak gerçekleşti. Faiz dışı giderlerin yaklaşık 4'te biri personel giderlerinden oluştu. Söz konusu gider, kasım sonunda yüzde 13,9 artışla 22,2 milyar liradan 25,3 milyar liraya yükseldi. Kasım sonu itibarıyla bankaların verdiği ücret ve komisyonların tutarı 10,5 milyar lira, diğer faiz dışı giderler de 28,1 milyar lira oldu.
Taksitli ticari krediler azaldı
Bir haftalık dönemde mevduat bankalarındaki tüketici kredileri yüzde 0,03 artışla 383 milyar 413 milyon 264 bin liraya çıktı. Taksitli ticari krediler ise yüzde 0,16 düşüşle 330,7 milyar liraya indi. Aynı dönemde kredi kartları bakiyesi yüzde 2,01 artışla 132,2 milyar lira oldu. Mevduat bankalarındaki tüketici kredilerinin 175,9 milyar lirası konut, 5,5 milyar lirası taşıt ve 201,9 milyar lirası diğer kredilerden oluştu. Bankacılık sektörü toplam kredi hacmi ise (TCMB dahil) 28 Aralık ile biten haftada 1,6 milyar lira artışla 2,3 trilyon liraya çıktı. Toplam kredi hacmi, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 12,65 artış gösterdi.
Yüksek faiz cazibesini koruyor
Bankaların mevduata verdiği yüksek faiz, yatırımcıların başka alanlara yönelmesine imkan vermiyor. Bu durum bankacılık sektörü mevduatını 2 trilyon liranın üzerine çıkardı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından geçtiğimiz Cuma günü açıklanan 2018’in son Haftalık Para ve Banka İstatistikleri Raporu’na göre bankacılık sektörünün toplam mevduatı, geçen hafta 3,4 milyar lira artarak 2 trilyon 97 milyar liraya çıktı. Bankalarda bulunan yabancı para mevduatı ise geçen hafta 760 milyon dolar azalarak 192 milyar 587 milyon dolara geriledi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 2018 yılı dördüncü çeyrek ‘Banka Kredileri Eğilim Anketi’ne ilişkin değerlendirmesinde, yeni yılın ilk çeyreğinde banka kredilerindeki azalan talebin süreceği kaydedildi. Merkez Bankası’nın Banka Kredileri Eğilim Anketi’ne ilişkin değerlendirmesinde “2019 yılının ilk çeyreğine ilişkin beklentiler tüm işletme kredi türlerinde ve tüm bireysel kredi türlerinde kredi talebindeki azalışın devam edeceği yönündedir” denildi.
KAYNAK: YENİ ŞAFAK
