Yaşar Nuri Öztürk, Ebu Zer kitabında, Şemsi Tebrizi’nin insanı insan yapan en temel özelliğini çok güzel anlatan bir özdeyişine yer verir:
“Başkalarının gamını çekmek Tanrı işidir.” (Şemsi Tebrizi, Makalaat, 1/300; Yaşar Nuri Öztürk, Ebu Zer, s. 237)
Başkalarının gamını çekmek, kendisinden önce başkalarını düşünmektir, başkaları için yaşamaktır.
Hayatta en büyük mutluluğu, başkalarını mutlu etmekte bulmaktır. Ve hiç tanımadığı insanlar için gerektiğinde seve seve ölüme yürümektir.
Nazım Hikmet “Yaşamaya dair” şiirinde bunu; “İnsanlar için ölebileceksin/ Hem de yüzünü bile görmediğin insanlar için/ Hem de hiç kimse seni buna zorlamamışken/ Hem de en güzel/ En gerçek şeyin yaşamak olduğunu bildiğin halde” dizeleriyle anlatır.
Genlere kazınan özellik
İnsanoğlunu diğer canlılardan ayıran temel özellik, ancak topluluk halinde yaşayabilmesi ve en azından iki milyon yıldır bunu bilinçle yapmasıdır. İnsanoğlu, topluluk dayanışması olmadan yaşamayacağını bildiği için, en başından beri topluluğun diğer üyeleri için fedakârlıkta bulunmayı yüceltmiş, bu yönde en önde olan üyelerini onurlandırmış, yeni nesillerini de bu anlayışla eğitme çabası içinde olmuştur.
