Vansesi Özel
9 Kasım 2011 tarihinde, saat 21:23'de 5,6 Mw büyüklüğündeki merkez üssü Van'a 16 km uzaklıktaki Edremit ilçesinde meydana gelen, Van merkezinde ve köylerinde on binlerce bina ve evi yıkan 40'ı aşkın insanımızın can kaybına neden olan depremin birinci yıl dönümü hüzünle anılıyor.
Depreminin 1. yıl dönümünde depremde yıkılan binaların enkazı altında kalarak hayatını kaybedenlerin aileleri, yakınları, Van Valiliği, Mimar ve Mühendisler Odası, Vangölü Gazeteciler Cemiyeti, Van Sanayici ve İş Adamları Derneği (VASİAD) ve Vanlılar tarafından çeşitli etkinliklerle anılacak. Hayatını kaybedenler için mevlit okunacak.
Etkinliklerde; Van'da yaşanan depremlerden akılcı dersler çıkarılarak; ihmallerin, ihlallerin, sorumsuzlukların, acıların, maddi-manevi kayıpların bir daha yaşanmaması için toplumsal çağrılar yapılacak.
9 KASIM 2011 VAN DEPREMİ
23 Ekim günü yaşanan depreminin şokunu üzerinden atmaya çalışan yüz binlerce Vanlı, Kurban Bayramı tatilini de dikkate alarak, yaşam korkusu ve kış koşulları nedeniyle Van'ı terk etmek zorunda kalmıştı. İnsansız sokakları, boş bina ve caddeleri ile sakin çarşı-pazarıyla Van adeta hayalet şehre dönmüştü.
O günlerde Van'da sayıları ancak binleri aşmayan çoğunluğu erkeklerden oluşan küçük bir Vanlı topluluğu ile 23 Ekim depremi sonrası Van'a Türkiye ve Dünya'nın çeşitli ülkelerinden yardıma, desteğe, kardeşliğe, yara sarmaya, Van'ın sesini duyurmaya gelen sağlık, arma-kurtarma, gazeteci, gönüllü ekipleri ve diğer görevliler bulunmaktaydı.
Diğer taraftan '23 Ekim depremi sonrası hayat normale döndü' düşüncesiyle gittikleri şehirlerden Van'a dönmek üzere yola çıkan, hazırlık yapan, hatta bir kısmı dönen Vanlılar ikinci deprem ile bir daha sarsıldı, bir daha yıkıldı. Kurban bayramının 4. günün akşamı, 9 Kasım, 21:23'de 5,6 Mw büyüklüğündeki deprem bilim adamlarını, Türkiye ve Dünya'yı şoke ederken Van'ı yıkarak yasa boğmuştu.
Deprem sırasında Van şehir merkezinde Doğan Haber Ajansı (DHA) muhabirleri meslektaşımız, arkadaşımız Sebahattin Yılmaz, Cem Emir, Japon yardım görevlisi Prof. Dr. Atsushi Miyazaki ve arama kurtarma ekiplerinin bulunduğu Bayram Otel'i ile yıkılan diğer binalarda 40'ı aşkın insanımız hayatını kaybetmişti.
VAN'DA HAYAT DURMA NOKTASINA GELMİŞTİ
23 Ekim 7.2 ve 9 Kasım 5.6 2011 büyüklüğündeki depremlerde Hiroşima'ya atılan 37 atom bombasına eşit enerji açığa çıkarmış, deprem 130 kilometre çapında bir alanda etkili olmuştu. Günde ortalama 180 olmak üzere, 10 binden fazla artçı deprem yaşanmıştır. Depremler sonrası on binlerce Vanlı evsiz yurtsuz kalırken, depremlerden; 700 bin kişi etkilenmiş. 644 kişi hayatını kaybetmiştir. Van ve Erciş'te 30 bin mesken yıkılmış, 40 köy haritadan silinmiş, 200 köy ağır hasar almış, yüzlerce bina çökmüş, binlerce bina boşaltılmış sonuçta Van'da hayat durma noktasına gelmişti.
DEPREMLER SONRASI
Çanakkale'den İzmir'e, Şırnak'tan Trabzon'a kadar bütün şehirler afetzedelere evlerini açarken Sivil toplum örgütleri, yardım için seferber oldu. 11 aylık kısa bir sürede 17 bin 471 konut inşa edilerek hak sahiplerine teslim edilirken esnaflara 270 milyon TL kredi kullandırıldı. 2 bin 600 derslik inşa edildi.
Van valiliğinin gönüllülerle beraber yürüttüğü çalışmalar ile ağır hasarlı birçok bina kayıt altına alınıp, acil tedbir alınması için ilgili makamlara resmi olarak raporlanmış, ağır hasarlı binaların yıkılmıştır.
Yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği, binlerce insanımızın mağdur olduğu depremden hafızalara unutulmayacak görüntüler kazındı. Evlerle birlikte birçok okul yerle bir olurken vatandaşlar kurulan çadır kentlerde dondurucu soğuk altında hayatta kalma mücadelesi verdi. Geçen 12 aylık zaman diliminde acılarını sarmayı başaran Van'da 17 bin 471 konut, 11 ay gibi kısa bir sürede tamamlanarak sahiplerine teslim edildi. Konutlar yapılırken yeşil alanların ihmal edilmediği bölgede 16 bin 650 ağaç dikimi gerçekleştirildi. 23 Ekim ve 9 Kasım depremlerinin ardından çok ciddi çalışmalar yapıldı Van kısa sürede ayağa kalktı.
Van'da yaşanan depremde fiziki alanda en büyük kayıp okullarda yaşandı. Deprem sonrası bin 15 derslik kullanılmaz hale geldi. Ancak hayırseverlerin desteği ve devletin imkanları ile derslik sayısı ikiye katlandı.
Depremin ardından yıkılan binalarla ilgili başlatılan adlî soruşturmalar ise devam ediyor.
