Merkez Bankası'nın açıkladığı rakamlara göre temmuz ayında
kredi ve kredi kartını borç ödeyemeyenlerin sayısı haziran ayına göre yüzde
19.2 oranında artışla 145 bin 768 kişiye yükseldi.
Bu yükselişte en önemli pay ise kredi kartlarına ait. Ocak
ayında 47 bin kişi seviyesinde olan kredi kartı borçlusu sayısı Nisan ayında 70
bine, Temmuz ayında ise 92 bine ulaştı. 2011 toplamında 301 bin kişi olan kredi
kartlı borçlularının sayısı da 2012'nin henüz ilk yedi ayında 393 bin kişiyi
geçti.
YENİ YÖNETMELİKLE BORÇLU SAYISI ARTTI
Kredi kartı
borçlularında yaşanan bu patlamanın en önemli nedeni ise Bankacılık Düzenleme
ve Denetleme Kurumunun "Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin" yönetmeliği.
17 Aralık 2010 tarihinde yayınlanan yönetmelikte kredi
kartlarının asgari ödeme tutarı hesaplamasında kullanılan oranlar ile kredi
kartında limit artışına ve nakit çekimine ilişkin uygulamalarda değişiklik
yapıldı.
Bu yönetmeliğin kredi kartından nakit çekimi ile ilgili maddesi
ise 17 Haziran 2011 tarihinde yürürlüğe girdi. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren bir yıl içerisinde üç kez dönem borcunun yüzde 50’si ve
altında ödeme yapılan kredi kartları nakit çekime kapatılıdı. Aynı zamanda bu
durumda olan kredi kartı sahipleri limit artırımı da talep edemiyor.
Bankacıların verdiği
bilgiye göre yönetmeliğin etkisiyle gerek karttan nakit çekimin kapatılması
gerekse asgari ödeme oranlarının yükseltilmesi sonucunda kartlarından nakit
çekerek diğer banka borçlarını devir ettiren müşteriler nakit sıkıntısına
düştüler ve borçlarını devir ettiremez duruma geldiler.
BORCUNU ÇEVİREN 40-45 BİN KİŞİ
Bankacılar, gecikmeye
düşen kart sayısı ve borç toplamlarında bu etkinin 2011 yılının son çeyreğinde
hissedilmeye başlandığını, 2012 yılında ise etkinin arttığını belirtiyor.
Borçlu duruma düşen kredi kartlarındaki artışa rağmen yeni uygulamanın borçları
disiplin altına aldığını kaydeden bankacılar, "BDDK'nın politikaları
etkisini gösterdi. Eskiden borçlar birbiri içerisinde devrederek kartopu gibi
büyüyordu. Şimdi biraz daha kontrol altına alındı" diye konuştu.
Öte yandan takipteki kredi kartlarının genele oranı haziran
sonu itibariyle yüzde 5.3 seviyesinde bulunuyor. Bu rakam geçen sene aynı
dönemde yüzde 5.8 idi. Bankacılara göre bu oran kabul edilebilir bir oran ve
herhangi bir alarm durumunu yansıtmıyor.
Ekonomist Uğur
Gürses, Ocak'tan bu yana kredi kartı takibe düşenlerin sayısının 47 binden 92
bine yükseldiğine dikkat çekti. Gürses, bu yükselişin kredi kartı borcunu başka
bankalardan nakit çekerek kapatanların sayısının 40-45 bin civarında olduğunu
gösterdiğini kaydetti.
ASGARİ ÖDEME ORANLARI
Kredi kartında daha önce yüzde 20 olan asgari ödeme oranı
geçtiğimiz yıl değiştirildi.
Buna göre kredi kartı limiti 5 bin liraya kadar olanlar için
yüzde 20’lik asgari ödeme oranı, 1 Ocak-31 Aralık 2012 tarihleri arasında yüzde
22’ye yükseltildi. 1 Ocak 2013’ten itibaren ise yüzde 25’e yükselecek.
Kart limiti 5 bin ila 15 lira arasında olanlar için asgari
ödeme tutarı yüzde 25 seviyesinde bulunuyor.
Kart limiti 15 ila 20 bin arasında olanların asgari ödeme
tutarları yüzde 28. 1 Ocak 2013’ten sonra ise yüzde 30 olarak uygulanacak.
