Devlet virüse hazırlıklıydı
Çin'den doğup dünyaya yayılan virüsü Türkiye erken fark etti. 2019'da yayınlanan 'Ulusal Pandemi' raporunda tedbirler uygulanıp bilançonun ağırlaşması önlendi.
Çin'in Vuhan şehrinde geçen yıl aralık ayında ortaya çıkan koronavirüs dünyayı kasıp kavuruyor. Ölü sayısı 15 bini aştı. Salgından etkilenmeyen ülke kalmadı. Hem insan sağlığını hem de küresel ekonomiyi tehdit eden virüsle ilgili birçok ülke tedbir almakta gecikti. Türkiye ise koronavirüs doğmadan aylar önce hazırlık yaptı.
Muhtemel bir pandemi için Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Aralık 2019'da "Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı" yayınladı, ilgili kurumların atacağı adımlar detaylı bir şekilde tespit edildi. Bilim Kurulu dâhil birçok kurumdan 105 yetkilinin yer aldığı heyet 208 sayfalık rapor hazırladı. Koronavirüsü uzun süre Türkiye'den uzak tutmakta bu ön hazırlığın payı büyük oldu. Ayrıca vaka ve ölü sayısının artışının engellenmesinde de raporun etkisi görüldü. Dünya Sağlık Örgütü'nün kafa karışıklığı yaşayıp pandemi ilan etmekte geciktiği süreçte Türkiye, koronavirüsü bile nokta atışla tarif etti. Raporda "Pandemi yeni bir influenza virüsü sebebiyle meydana gelecek. Bu yeni virüs daha önce bilinen ve dolaşımda olmayan bir virüs olabileceği gibi, başka bir canlı türünden insana adapte olan yeni bir virüs de olabilir. Bu virüs insandan insana bulaşabilme yeteneğine sahiptir. Hastalık dünyadaki ülkelerden birinde başladıktan sonra ülkemize ulaşabilir... Yapılan müdahalelerin, salgından etkilenen vaka sayılarının zamana yayılmasına ve pandeminin süresinin uzayıp, şiddetinin azalmasına yol açacağı düşünülmektedir" denilerek tehlikeye dikkat çekildi.
65 yaş üstü vatandaşların ve kronik rahatsızlığı olanların en risklik grup olacağını vurgulayan raporda eğitim, sağlık, güvenlik başta olmak üzere bütün kurumların alacağı tedbirler sıralandı. İşte aylar öncesinden hazırlığı yapılan ve bugün devreye konulan o tedbirlerden bazıları:
AŞISIZ DÖNEM
∂ Aşının henüz ülkemizde bulunmadığı dönemde, enfeksiyondan korunma ve kontrol tedbirleri ile enfeksiyonun toplumda yayılmasını azaltmak ve böylece pandeminin erken döneminde enfekte kişi sayısını ve vakaları azaltmak mümkün.
YURDA GİRİŞTE TARAMA
∂ Salgından etkilenmiş bölgelerden gelenler için giriş taraması yapılmalı. Termal kameralarla tarama veya ateş ölçümü ve tıbbi inceleme... Risk altında veya ateşli yolcuların tıbbi inceleme... (Türkiye bu tedbiri virüs ortaya çıkar çıkmaz aldı ve salgını kendisinden uzak tutmayı başardı.)
14 GÜNLÜK KARANTİNA
∂ Hastalık belirtileri olan kişilerin gönüllü olarak evde kalmalarının sağlanması. (14 gün izolasyon süreci)
∂ Etkilenmiş bölgelerden, çok gerekli olmadıkça seyahat yapılmaması...
GÜNLÜK HAYATA SINIR
∂ Kalabalık ortamda uzun süre kalınmasına sebep olabilecek konser, tiyatro, toplantı, sinema gibi kapalı alan aktiviteleri sağlık otoriteleri önerilerine uygun şekilde ertelenmeli.
∂ Devamsızlıklar ve iş gücü kayıpları göz önüne alınarak gereğinde iş yerlerinin çalışmalarına ara verilmeli.
∂ Az sayıda çalışanla işlerin yürütülmesinin planlanması...
∂ Talep doğrultusunda sağlık eğitimi alan öğrenciler görevlendirilecek.
BAKANLIKLARIN ALACAĞI TEDBİRLER
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
∂ Pandemi döneminde ortaya çıkan ihtiyaçlara yönelik mali düzenlemeler yapılması... Gerekli ödeneklerinin sağlanmasına yönelik planlamaların hazırlanması.
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
∂ Pandemi döneminde valilik ve yerel yönetimlerin görevlerinin koordine edilmesi.
∂ İzolasyon gibi uygulamaların gerçekleştirilmesinde güvenlik desteği sağlanması...
∂ Kamu düzenini bozabilecek, hizmetin yapılışını ve sürdürülmesini engelleyebilecek faaliyetlere mani olunması,
∂ Pandemi dönemine özel kritik tesislerin, araç ve gereçlerin emniyetinin ve güvenliğinin sağlanması,
∂ Sorumluluk alanlarındaki sınır güvenliği, mülteci akınları, düzensiz göçmenler ve diğer nüfus hareketleri konusunda gerekli tedbirler alınacak.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
∂ Gerektiği hâllerde eğitim ve öğretime ara verilmesi.
∂ Uzaktan eğitimin sürdürülmesi için gerekli kararların alınması
MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI
∂ Askerî birliklerde pandemi faaliyet planlarının hazırlanması.
ULAŞTIRMA VE ALTYAPI BAKANLIĞI
∂ Seyahat ile ilgili tedbirleri almak. Seyahat kısıtlaması konusunda destek olunması. Haberleşmenin sürekliliği için gerekli tedbirleri almak.
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
∂ Cenaze ve defin hizmetleri ile ilgili uygulamaların pandemiye uygun olarak yapılmasının sağlanması...
TÜRK KIZILAY
∂ Gönüllü personel temininin sağlanması.
∂ Hastane olarak kullanılacak binalarda personel ve hasta beslenme ihtiyaçlarının karşılanması.
∂ Gerektiği takdirde her türlü araç, gereç ve malzeme temininde destek olunması.
YÖK
∂ Sağlık Bakanlığı ile iş birliği içerisinde gerekli durumlarda eğitim ve öğretime ara verilmesi...
İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU
∂ Pandemide kullanılacak ilaç ve tıbbi malzemenin ülkeye sağlanması ve stokların sürdürülmesi.
∂ Pandemide kullanılacak yeni ilaçlar için dünyanın takip edilmesi ve ülkeye getirilmesinin sağlanması.
KAMU HASTANELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ /SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
∂ Pandemi dönemi için yataklı tedavi hizmetlerinin planlanması ve uygulanmasının sağlanması.
∂ Hastane ziyaretlerinin kısıtlanması...
∂ Seyyar hastane ve hastane olmak üzere seçilen ek hizmet binalarının hizmete sunulması...
∂ Yoğun bakım ünitelerinin pandemiye öncelik verecek şekilde düzenlenmesinin sağlanması...
GENÇLİK VE SPOR BAKANI KASAPOĞLU: 23 ilde 11 bin 269 kişi karantina altında
Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sonrası Türkiye'ye dönen ve karantinaya alınan vatandaşların durumu hakkında bilgi verdi. Kasapoğlu, yurt dışından gelen 11 bin 269 vatandaşın Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğüne ait 23 ildeki 36 yurtta gözlem altında tutulduğunu açıkladı. Söz konusu yurtlardaki toplam oda sayısının 13 bin 670, kapasite sayısının ise 49 bin 932 olduğunu dile getiren Bakan Kasapoğlu, “Gözlem altında tutulan vatandaşlarımızın her birinin karantina kuralları gereği ayrı odalara kaldıklarını vurgulamak isterim” değerlendirmesinde bulundu. Yurtların vatandaşlar için hakiki bir yuva olacak şekilde tasarlandığını ifade eden Kasapoğlu, “Bu süreç tamamlandığında, misafirlerimizi sıhhat ve afiyetle uğurlayabilmeyi diliyorum. Allah hem milletimizi hem de bütün insanlığı tez zamanda selamete çıkarsın” şeklinde görüş belirtti.
OSMAN SAĞIRL - Türkiye Gazetesi