Doğanın Derin İzleri: Ferzende Coşar'ın Fotoğrafla Anlattığı Hayat ve Çevre Koruma Mücadelesi

Ferzende Coşar, 30 yıllık fotoğrafçılık kariyerinde, Van Gölü çevresinin büyüleyici doğasını ve zengin tarihini belgeledi. Ancak onun fotoğraflarının arkasında yalnızca estetik bir bakış açısı değil, aynı zamanda doğaya ve çevreye duyduğu derin sevgi ve sorumluluk var. Coşar, küresel ısınma ve çevre kirliliği gibi tehditlere dikkat çekmek, yerel halkla iş birliği yaparak doğa bilincini artırmak için fotoğrafı bir araç olarak kullanıyor. Onun gözünden, her kaybolan tür, her yok olan doğal yaşam, geri dönüşü olmayan bir kayıp demek.

Röportaj: Ümran Öztürk

13. Son yıllarda bölgedeki doğanın hızlı bir değişim sürecine girdiğini gözlemlediğinizden bahsettiniz. Van Gölü çevresindeki endemik türlerin kaybolmaya başlaması hakkında neler söylemek istersiniz?

Son yıllarda Van Gölü çevresindeki doğanın hızla değişime uğraması, büyük bir endişe kaynağı olmuştur. Endemik türlerin kaybolması, ekosistemin dengesinin bozulduğunun açık bir göstergesidir. Özellikle Van Balığı, kirlilik, su seviyesindeki değişiklikler, iklim değişikliği ve aşırı avlanma gibi faktörlerin etkisiyle büyük bir tehdit altındadır. Bu durum, biyolojik çeşitliliği ve bölgenin ekolojik dengesini olumsuz etkileyerek, geri dönüşü olmayan kayıplara yol açmaktadır.

Ayrıca, küresel ısınma nedeniyle su seviyesindeki düşüş ve yağışların yetersizliği, Van Gölü çevresindeki sazlık alanlarını kurutmakta ve göçmen kuşların üreme alanlarını tehdit etmektedir. Kuşların yeni üreme alanları bulmaya çalışması ise ekosistemin bozulmasına neden olmaktadır. 20 Mayıs'ta Van Balığı çay ağızlarına göç ederek yumurtlamak için suya girdiğinde, su seviyesinin düşük olması ve oksijen oranının azalması, balıkların toplu ölümlerine yol açmaktadır.

Bu hızlı değişime karşı duyarlı olmalı ve yerel ile ulusal düzeyde koruma önlemleri alınmalıdır. Her kaybolan tür, ekosistemimiz için geri dönüşü olmayan bir kayıp demektir. Doğaya sahip çıkmak ve korumak, sadece gelecek nesillere bırakacağımız en değerli miras değil bizimde çok önemli sorumluluğumuzdur. 

14. Son dönemde küresel ısınma ve çevre kirliliği gibi küresel tehditler, doğayı ve hayvanları etkiliyor. Fotoğrafçılığınızla bu tehditlere dikkat çekmeyi nasıl planlıyorsunuz? Gelecekteki projelerinizde çevreyi koruma konusunda neler yapmayı hedefliyorsunuz?

Küresel ısınma ve çevre kirliliği gibi tehditler, doğayı ve hayvanları derinden etkiliyor. Fotoğrafçılığımı, bu sorunları daha geniş kitlelere ulaştırmak için güçlü bir araç olarak kullanmayı planlıyorum. Gelecekteki projelerimde şu adımları hedefliyorum:

Küresel ısınmanın etkilerini ve çevre kirliliğinin doğa üzerindeki yıkıcı etkilerini fotoğraflarla belgeleyerek, izleyicilerin bu sorunlara duyarlılığını artırmayı amaçlıyorum. 

Örneğin, kuruyan göller, kirli su kaynakları veya habitatlarını kaybeden hayvan türlerinin fotoğraflarını çekerek izleyiciyi düşünmeye sevk etmek.

Fotoğraflarımı, çevre koruma konularında eğitim projelerinde kullanarak genç nesillerin doğa bilincini artırmayı hedefliyorum.

Doğal yaşamı koruma ve sürdürülebilirlik üzerine odaklanmış fotoğraf projeleriyle çevreye olan duyarlılığı teşvik etmek.

Bu projelerle, sadece görsel estetik sunmak değil, aynı zamanda doğanın korunmasının aciliyetini vurgulamak ve izleyicileri harekete geçirmeyi planlıyorum. Fotoğrafın gücünden faydalanarak, insanların çevreyi daha çok sahiplenmesini sağlamayı umuyorum.

15. Van Gölü çevresindeki insanlar ve onların doğa ile olan ilişkileri hakkında ne gibi gözlemleriniz var? Yerel halkla doğa koruma konusunda iş birliği yapma konusunda deneyimleriniz oldu mu?

Van Gölü çevresindeki yerel halk, doğa ile çok güçlü bir bağ kurmuş durumda. İnsanlar, çoğunlukla doğayla iç içe yaşıyorlar ve tarım, hayvancılık gibi geleneksel yöntemlerle doğayla uyumlu bir yaşam sürüyorlar. Ancak, bu bağ bazen doğa üzerinde tahribat yaratabilecek şekilde de olabiliyor; aşırı avcılık, su kaynaklarının yanlış kullanımı, çevreye atılan atıklar gibi faktörler doğayı tehdit edebiliyor.

Van Gölü Havzası’nda yaşayan insanlar doğayla iç içe bir hayat sürüyor ve doğaya büyük bir sevgi ve saygı duyuyorlar. Hangi köye veya beldeye gitsem, doğaya olan bu bağlılıklarını açıkça görebiliyorum. Öyle ki, sonbaharda tarladaki yabani otları yakmamalarının bile derin bir sebebi var. Sorduğumda aldığım cevaplar gerçekten etkileyici: "Otları yakarsam, onların arasında binlerce böcek ve küçük canlı yaşıyor. Nesillerinin tükenmesine sebep olmak istemem. Bunun vebali büyük, vicdanımla baş başa kalmak istemem."

Bölge halkı, çevreyi koruma konusunda oldukça duyarlı ve bu konuda her türlü iş birliğine hazır. Ancak en büyük şikâyetleri, doğaya gelen ziyaretçilerin tahribata yol açmaları. Bu yüzden sıkça, doğayı koruma bilinci oluşturmak amacıyla uyarı levhalarının konulmasını talep ediyorlar.

16. Bölgedeki yerel halkın, doğa fotoğrafçılığına ve çevreye duyarlılıkla ilgili yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Toplumun geneli doğa fotoğrafçılarına teveccühleri çok büyüktür bilhassa yörelerine gelen fotoğrafçılarla çok kadim dostluklar kuruyorlar buna çok şahit oldum.

17. Şimdiye kadar almış olduğunuz ödüllerden biraz bahseder misiniz? 

Van Valiliğinin düzenlemiş olduğu çeşitli yarışmalarda fotoğraflarım dereceye girmiştir. En son 21. Devlet Fotoğraf Yarışması Kültür ve Turizm Bakanlığının "İnsan ve Yaşam" kategorisinde açmış olduğu yarışmada 1.338 fotoğraf içinde değerlendirilen eserim sergilenmeye layık bulunmuştur.

18. Son olarak, doğa fotoğrafçılığının geleceği hakkında ne düşünüyorsunuz? Teknolojik gelişmeler ve yeni medya, doğa fotoğrafçılığını nasıl dönüştürüyor?

Doğa fotoğrafçılığı, teknolojik gelişmeler ve yeni medya sayesinde büyük bir dönüşüm geçiriyor. Yüksek çözünürlüklü kameralar, yapay zeka destekli odaklama sistemleri ve düşük ışık performansı sayesinde artık doğanın en ince detaylarını bile yakalamak mümkün. Özellikle sinema, belgesel ve tanıtım alanlarında sıkça kullanılan drone teknolojisi, daha önce ulaşılması zor bölgeleri havadan görüntüleyerek doğaya yeni bir perspektiften bakmamızı sağlıyor.

Yeni medya platformları, doğa fotoğrafçılığını geniş kitlelere ulaştırmada önemli bir rol oynuyor. Eskiden sadece sergilerde veya dergilerde görülebilen kareler, artık sosyal medya sayesinde milyonlarca insana anında ulaşabiliyor ve çevre bilinci oluşturma açısından güçlü bir etki yaratıyor.

Ancak bu dönüşüm, doğa fotoğrafçılarının etik sorumluluklarını da artırıyor. Vahşi yaşamı belgelemek adına doğaya zarar vermemek, hayvanların yaşam alanlarını rahatsız etmemek büyük önem taşıyor. Gelecekte doğa fotoğrafçılığı, teknolojiyi etik bilinçle birleştirerek hem sanatsal hem de çevreyi koruma odaklı bir misyon üstlenecek.

Bu keyifli ve bilgilendirici röportaj için size en içten teşekkürlerimi sunarım. Doğaya olan bağları, yıllardır emek ve benzersiz fotoğraflarınızla bize ilham verdiğiniz için ayrıca minnettarız. 

Ferzende Coşar kimdir? 

Ferzende Coşar, Van'da dünyaya geldi. Türkiye Şeker Fabrikalarına bağlı Erciş Şeker Fabrikasında işçi olarak çalıştı ve buradan emekli oldu. Yaklaşık 30 yıldır Van Gölü Havzası'nda doğa, tarih fotoğrafları çekiyor. Doğaya her geldiğinde çevre bilinciyle hareket eden Coşar, aynı zamanda doğa ve hayvan dostu olarak da bilinmektedir.

SON