Kadınların
büyük çoğunluğu jinekolojik muayenelerine sadece herhangi bir rahatsızlıkla
karşılaştıkları zaman gidiyor. Oysaki sık rastlanılan meme kanseri, rahim ve
rahim ağzı kanseri gibi birçok ciddi rahatsızlık erken tanı ile tedavi
edilebiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Uz. Dr. Meltem Eğilmez Kalkavan, düzenli
jinekolojik muayenenin önemi ve yeni yıl ile birlikte kadınların yaptırması
gereken testler hakkında bilgi verdi. Erken
yaştan itibaren düzenli muayene şart Kadın hastalıkları ve doğum alanında 3
ayrı takip programı yürütülmelidir. Bunlar kadın sağlığı taramaları, gebelik
takipleri ve menopoz takibidir. Kadın sağlığı taramaları aslında ilk adet
döneminde başlayıp, her yıl doktor muayenesi ile sürdürülmelidir. Bu dönemde hepatit
B, rahim ağzı kanseri gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilgili aşılar
uygulanmalı, bu hastalıklardan ve istenmeyen gebeliklerden korunma yöntemleri
konusunda kadınlar erken yaşta bilinçlendirilmelidir. Her kadın kendi kendine meme muayenesi
tekniğini öğrenmeli İlk cinsel ilişkiden yaklaşık 3 ay
sonra ilk smear testi alınmalı ve en fazla 2 yıl aralıklarla tekrarlanmalıdır.
Her yıl düzenli olarak jinekolojik muayene yapılmalı, her kadın meme kanserine
karşı kendi kendine muayene tekniğini öğrenmeli ve düzenli kontrollerini
yaptırmalıdır. 40 yaş sonrası düzenli kemik ölçümü
yapılmalı 40 yaş sonrasında düzenli meme
muayenelerinin önemi konusunda kadınlar mutlaka uyarılmalı ve mamografi
konusunda bilinçlendirilmelidir. Yıllık düzenli takiplerde yaşa bağlı olarak
artan jinekolojik kanserlerin erken teşhisine yönelik araştırmalar ve menopoz
öncesi dönemin değerlendirilmesi yapılır. 40 yaş civarında yapılacak kemik
yoğunluğu ölçümü menopoz belirtileri ortaya çıktığında tekrarlanmalıdır. Kemik
erimesi saptanmaz ise her 3 yılda bir, kemik erimesi varsa her yıl kemik
yoğunluğu taraması yapılır. Sigarayı bırakmadan gebelik
planlamayın Gebelik planlayan bir çift
kullandıkları doğum kontrol yöntemini bırakmadan 2 ay önce mutlaka jinekoloğa
başvurmalı ve gereken tetkikleri yapılmalıdır. Eksik aşıları varsa
tamamlanmalı, smear testi mutlaka yapılmalı ve folik asit kullanımı
başlanmalıdır. Ayrıca gebe adayı yapması ve yapmaması gerekenler konusunda
bilgilendirilmeli, diş hekimine başvurarak varsa diş sorunlarını
çözümlemelidir. Çiftin psikolojik danışmanlık alması da özellikle ilk aylarda
oluşacak depresif eğilim ve doğumu takip eden günlerdeki aşırı yorgunluğun
getireceği gerginliğin uygun şekilde atlatılması için gereklidir. Gebelik
oluşmadan önce kilo fazlası ve sigara tiryakiliği sorunları olan bayanlara
konunun ciddiyeti anlatılmalı ve bu sorunları ile başa çıkmanın yolları
gösterilmelidir. Sigara bırakıldıktan 6 ay sonra gebelik için hazır olunabilir.
Sigara kadınlarda yumurtaları, erkekler de ise sperm sayısını ve kalitesini
azaltmaktadır. Bu durum hamile kalmayı zorlaştırabilir. Gebelikte rutin tetkikler önemli Hamilelikle birlikte vakit kaybetmeden
ilk muayene yapılmalıdır. Gebeliğin ilk aylarında yaklaşık 2 haftada bir, 12.
haftadan sonra ayda bir ve son ayda her hafta rutin takipler yapılmalıdır.
Gebelik öncesi danışma muayenesi yapılmadı ise rutin tetkikler ve smear testi
ilk gebelik muayenesinde yapılır. Oluşabilecek sorunlara göre bu muayenelerin
sıklığı artırılır. 12. haftada ikili test, 16. haftada AFP testi, 22. haftada
detaylı ultrasonografi ve 26. haftada 50 gr. şeker yükleme testi mutlaka
uygulanmalıdır. 20. gebelik haftasından sonra 4 hafta ara ile 2 doz tetanoz
aşısı uygulaması yapılır.
