Emekli olacaklar dikkat! Maaş düşük bağlanabilir...

Sosyal güvenlik mevzuatına göre, başta kadınların doğum sonrası işsizlik süreleri ve askerlikolmak üzere, bazı durumlarda emeklilik için borçlanma yapılabiliyor. Borçlanma, prim gün sayısı eksik olanlar için önemli bir avantaj sağlıyor. Borçlanmayı yanlış yapanlar ise zararlı çıkabiliyor.

İşçi, memur veya Bağ-Kur’lu olarak çalışan kadınlar, ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile doğum yaptıktan sonra iki yıla kadar çalışmadıkları süreler için Sosyal Güvenlik Kurumu'na ( SGK) borçlanma yapabiliyor. Doğum sonrası iki yıla kadar olan borçlanma süresi en fazla üç çocuk için kullanılıyor. Kadınlar altı yıla kadar borçlanma yapabiliyor.

Doğum borçlanması yapanlar, bu yıl için günlük en düşük 21.65 liradan çocuk başına 720 gün borçlanma yaptıklarında 15 bin 586 lira ödüyorlar. Doğum borçlanması yapabilmek için, çocuk doğduktan sonraki borçlanılacak dönemde annenin herhangi bir işte sigortalı çalışmamış olması gerekiyor. Ücretsiz doğum izni kullanıp, sonra çalışmaya devam edenler, sadece ücretsiz izinli oldukları günler için borçlanma yapabiliyor.

ESKİ TARİHLER İÇİN BORÇLANMAK AVANTAJLI

Emekli aylığı bağlanırken, 2000 öncesi, 2000-2008 Eylül arası ve 2008 Ekim sonrası farklı yöntemlerle hesaplanıyor. Aylık bağlama oranı bakımından en avantajlı dönem, 2000 yılı öncesi. 2000 öncesindeki çalışma süresi ne kadar uzunsa emekli aylığı da o kadar yüksek bağlanıyor. En dezavantajlı dönem ise 2008 sonrası. 2008 sonrasındaki çalışma dönemi uzadıkça bağlanan aylık düşüyor.

1992, 2003 ve 2009 doğumlu üç çocuğu bulunan kadın sigortalının emekli olmak için sadece 600 gün borçlanmaya ihtiyacı varsa, eksik gününü tamamlamak için 1992 yılında doğan çocuğu için borçlanırsa daha yüksek emekli aylığı alır. 2009 doğumlu çocuk için borçlandığında ise bağlanacak emekli aylığı düşer. Hatta, birinci çocuk için yaptığı borçlanma emekli aylığı bağlatmaya yeterli olduğu halde diğer iki çocuk için de borçlandığında emekli aylığı yine azalabilir.

İHTİYACINIZ KADAR BORÇLANIN

Prim günü eksik olmadığı halde emekli aylığını yükseltmek amacıyla borçlananlar zararlı çıkabilir. Bu amaçla borçlanma yapmak isteyenlerin, 2000 öncesi tarihler için borçlanma imkânı yoksa, hiç borçlanmaması daha iyi.

1 GÜNLÜK ASKERLİK BORÇLANMASI 1 YIL ERKEN EMEKLİLİK SAĞLAYABİLİR

Emeklilik yaşı, sigortalı olarak çalışmaya başlanan tarihe göre değişiyor. Sigorta başlangıç tarihi 1 gün önce olanlar, bir yıl daha erken emekli olabiliyor.

Askerlik borçlanması, bazı kişilere daha erken emekli olma olanağı sağlayabiliyor. Herhangi bir işte çalışmaya başlamadan önce askerlik yapmış olanlar, askerlik borçlanması yaparak emeklilik tarihlerini öne çekebilirler.

Örneğin, 24 Kasım 1989 tarihinde ilk defa işe başlayan bir erkek, 52 yaşında emekli olabilir. Bu kişi askerliğini işe girmeden önce yapmışsa 1 günlük askerlik borçlanması yaptığında sigorta başlangıç tarihi 24 Kasım’dan 23 Kasım 1989’a çekileceği için 52 yerine 51 yaşında emekli olabilir.

Askerlik süresinin tamamını borçlanmaya gerek bulunmuyor. Sadece ihtiyaç kadar borçlanma yapılabiliyor.

HANGİ SÜRELER İÇİN EMEKLİLİK BORÇLANMASI YAPILABİLİR?

- Ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri,

- İşçi, memur ve Bağ-Kur kapsamındaki sigortalı kadının, üç çocuğa kadar, her çocuk için çalışmadıkları iki yıllık süreleri,

- Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreler,

- Kamu görevlilerinin personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,

- Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirilen normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,

- Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,

- Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,

- Grev ve lokavtta geçen süreler,

- Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,

- Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,

- 13 Şubat 2011 tarihinden sonra, 4857 sayılı İş Kanunu’na göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri,

- Sigortalı olmaksızın, 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun’a göre yurt dışına gönderilenlerin, yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim süreleri.

- Gurbetçi Türk vatandaşlarının yurt dışı borçlanması.

1 GÜNLÜK BORÇLANMA BEDELİ

En düşük: 21.65 TL

En yüksek: 162.36 TL

Kaynak: Haber7