Fırsatçılar iş başında! Yüzde 30,9'a çıktı
Tarladaki mahsülün marketlere ulaşmasına kadar seyreden süreçte doğal afetleri bahane eden fırsatçılar ve karaborsacılar, enflasyonun artmasına sebep oldu. Fiyatlara son 1 ayda uygulanan fahiş zamlar gıda enflasyonunu yüzde 30,9'a çıkarınca, yıllık enflasyon ocak ayında yüzde 20,3'e ulaştı.
Ocakta bir önceki aya kıyasla sınırlı yükselişle yüzde 20,35'e ulaşan yıllık Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), üç ayın ardından tekrar yönünü yukarıya çevirdi. Ekonomistler, bu gelişmede özellikle aylık yüzde 6,43 ve yıllık yüzde 30,97 artış gösteren gıda fiyatlarındaki artışın olduğunu söyledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE ocakta kötü hava koşulları nedeniyle gıda fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 1.06 artarken, yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 20,35 oldu. TÜFE'deki ana harcama gruplarında Ocak 2019'da yıllık bazda en çok artış yüzde 30,97 ile gıda ve alkolsüz içeceklerde oldu. Ocak itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında da, tüketici fiyatları yüzde 17,16 arttı.
ŞUBATTA DA SÜREBİLİR
Ekonomistler, geçen ay Antalya'da etkili olan hortum, dolu ve fırtına sebebiyle ekili yaş sebze-meyve bahçelerinin ve seraların ağır hasar gördüğünü, bunun da fiyatlarda sert artışları beraberinde getirdiğini söyledi. Gıdanın enflasyona olumsuz etkisini yükselten başlıca diğer faktör de, aracılardan başlayarak marketlere ulaşana kadar geçen süreçte doğal afetleri bahane eden fırsatçıların ve karaborsacıların sebze-meyveye son 1 ayda yüzde 400'e varan fahiş zamlar yapması oldu. Ocakta enflasyonun beklentinin üzerinde gelmesinde özellikle işlenmemiş gıda fiyatındaki artışın etkili olduğunu anlatan ekonomistler, şubatta yıllık enflasyonun yükselişini sürdürebileceğini dile getirdi.
Yİ-ÜFE YÜKSELDİ
Bunun yanında TÜİK verilerine göre, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise Aralık 2018'ye göre yüzde 0,45, Ocak 2018'ye kıyasla da yüzde 32,93 arttı. Yİ-ÜFE ocakta bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 2,83, imalat sanayisi sektöründe yüzde 0,47, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 0,38 yükselirken, su sektöründe 6,88 düştü. Yine ocak itibarıyla 12 aylık ortalama dikkate alınınca da, yurt içi üretici fiyatları yüzde 28,70 arttı.
Sepette güncelleme
TÜİK açıklamasına göre, 2019 yılı TÜFE hesaplamalarında 2018 yılı aralık ayı temel alınırken, Amaca Yönelik Bireysel Tüketim Sınıflamasına göre TÜFE sepeti ve madde ağırlıkları da güncellendi. Güncellenen enflasyon sepetine bu yıl girenler; hazır et yemekleri, konserve balık, hazır sütlü tatlılar, dereotu, nane, roka, tere, fındık ezmesi, çocuk elbisesi, evcil hayvanlar için gıda harcamaları, saat ve kadın çantası şeklinde sıralandı. Anaokulu ücreti ise sepetten çıktı.
KAYNAK: YENİ ŞAFAK
