Geçmişte Vangölü isminin kaynağı ve gemicilik

Van Gölü Anadolu coğrafyasının en büyük gölü olup Doğu Anadolu bölgesindedir.

Van Gölü Anadolu coğrafyasının en büyük gölü olup Doğu Anadolu bölgesindedir. Yüzölçümü 3765 kilometrekaredir. En uzun kısmı Tatvan ile Bendimâhî Çayı girişi arasında yaklaşık 125 kilometredir. En geniş yeri 80, kıyı uzunluğu 430 kilometredir. Gölün ortalama derinliği 171, en derin yeri 451, rakımı 1646 metredir.

 

Van Gölü'nün oluşumu Tatvan ilçe sınırları içerisinde bulunan Nemrut volkanik dağının patlamasından sonra oluşan kraterde biriken sulara bağlanır. Van Gölü, kapalı havza göllerden birisidir. Gölün en önemli özelliği suyunun tuzlu ve sodalı olmasıdır. Göl sularında yüzde 42,3 mutfak tuzu, yüzde 34 soda, az miktarda sodyum sülfat, potasyum sülfat ve magnezyum karbonat olduğu ifade edilmektedir. Bu özelliği ile Dünyanın en büyük sodalı gölüdür.

 

Van Gölü geçmiş dönemlerde çeşitli isimlerle adlandırılmıştır. Bu isimlendirmeler çoğunlukla gölün kıyısındaki önemli şehirlere göre yapılmıştır. Ahlât'ta Ahlat Gölü, Erciş'te Erciş Gölü, Tatvan'da Tatvan Gölü olarak anılabiliyordu. Ancak yapılan isimlendirmelerde gölün etrafındaki en önemli siyasi merkezin adının daha belirleyici bir unsur olduğu dikkat çeker. Mesela, Assur deyimi ile Nairi'nin Yukarı Denizi/Nairi'nin Dalgalı Denizi olarak anılıyordu. Ahlatşahlar/Sökmenliler dönemi ile ilgili kaynaklarda, Ahlât'ın büyüklüğü ve siyasi bakımdan önemine binaen, dönem ile ilgili Arap kaynaklarında Erciş veya Ahlât Gölü olarak isimlendirilmiştir.

 

Bu dönemde Ahlât, Van'a göre daha önemli bir merkez konumundaydı. Sâî Mustafa Çelebi'nin Tezkiretü'l-Bünyân adlı eserinde ise Deryayı Tatvan olarak adlandırılır. Bu adlandırmanın temel dayanağı Tatvan'da büyük bir limanın olması ve batıdan gelindiğinde gölle ilk tanışmanın burada başlaması olmalıdır. Kâtib Çelebi eski zamanlarda gölün Ahtamar adıyla anıldığını ifade eder. Ancak kendi dönemiyle ilgili olarak Ahtamar Adası'ndan bahsederken; Erciş Gölü'nün güney kenarına yakın bir yer olarak tarif eder.

 

YAZININ DEVAMINI OKUMAK İÇİN TIKLAYINIZ

Bakmadan Geçme