İyi
huylu prostat büyümesi (benign prostat hiperplazisi) insanlarda mesane ile
üretra denen idrar kanalının üst kısmında yerleşmiş olan prostat bezinin
büyümesidir. İyi huylu prostat büyümesi genellikle hastaların yaşam kalitesini
olumsuz yönde etkileyen, ancak hayatı tehdit etmeyen bir hastalık olduğunu
söyleyen Memorial Diyarbakır Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Abdullah
Gedik, halk arasında iyi huylu prostat büyümesi olarak bilinen benign prostat hiperplazisi hakkında bilgi verdi. Hastalığın oluşumunda
genetik faktörler etkilidir İyi
huylu prostat büyümesinin gelişimi için erkeklik hormonu olan testosteron
gereklidir. İlerleyen yaşla birlikte testosteron düzeyi azalmasına rağmen
prostat dokusunda bu hormon yoğunluğu artmaktadır. İyi huylu prostat büyümesinin
oluşumunda genetik geçişin de rolü vardır. Birinci derece yakınlarında İyi
huylu prostat büyümesi olan erkeklerin bu hastalığa yakalanma olasılığı daha fazladır.
Bu yüzden ailesinde bu hastalığa yakalanmış olan erkeklerin daha dikkatli
olması gerekir. Hastalığın hafif, orta ve ileri düzeyde belirtileri vardır. İyi huylu prostat
büyümesinin başlıca belirtileri: ·
Depolama
belirtileri: Gece uyurken sık sık idrar nedeniyle uyanmak, acilen idrar yapma
isteği, ·
Boşaltım
belirtileri: İdrara başlarken bekleme, ıkınma, zorlanma, kesik kesik idrar
yapma, ·
İdrar
sonrası belirtiler: İdrarını tam boşaltamama, mesanede idrar kalma hissi,
idrarı yaptıktan sonra damlama olması. Hastalık hafif, orta ve
ileri düzeyde seyredebilir Hafif
belirtileri olanlarda aktif izlem yapılabilmektedir. Bu hastalar hastalıkları
ile ilgili olarak bilgilendirilmekte ve bazı tavsiyelerle şikâyetlerinin
azalması sağlanabilmektedir. Orta
şiddette belirtileri olanlarda ise hastanın prostatının büyüklüğüne, idrarını
yaparken şikâyetlerine göre tedavi belirlenmektedir. Örneğin depolama
belirtileri baskın olan hastalarda prostat büyüklüğü ve bazı kan tetkikleri
uygun ise ilaçlarla hastaların şikâyetlerinde azalma sağlanabilmektedir. İleri
düzeyde prostatı büyük olan hastalarda bazı tedavi yöntemleriyle prostat
büyüklüğü 8-12 ayda küçültülebilmektedir.
Cerrahi yöntem
gerekebilir Tedavi
yöntemlerinden fayda göremeyenler için ameliyat gerekmektedir. Eskiden açık
prostat ameliyatı en sık yapılan ameliyat tekniği iken günümüzde bu ameliyat
tekniği giderek daha az yapılmakta ancak mesanesinde çok sayıda taş ve prostat
büyüklüğü 80 ml’nin üzerinde olan hastalarda açık prostat ameliyatı yapılması
önerilmektedir. Günümüzde
daha çok kapalı prostat ameliyatı olarak bilinen TUR-P ameliyatı altın standart
tedavi olarak yapılmaktadır. Çeşitli lazer teknolojileriyle yapılan prostat
ameliyatları olmasına rağmen günümüzde bu ameliyat yöntemleri halen standart
bir tedavi haline gelmemiştir. Tedavi edilmediği
takdirde; Erken
teşhis ve tedavinin önemli olduğu iyi huylu prostat büyümesinde geç
kalındığında böbrek yetmezliği, mesane taşları, tekrarlayan idrar yolu
enfeksiyonları, hatta mesane taşlarına bağlı olarak mesanede oluşabilecek
kronik irritasyonlara bağlı mesane kanserleri gelişebilmektedir. Hastalar, cerrahi
müdahale sonrasında uzman hekim tarafından dikkatli şekilde takip edilmeli ve bol
su içmeleri konusunda da uyarılmalıdırlar.