"Analardır adam eden adamı
Aydınlıklardır önümüzde giden
Sizi de bir ana doğurmadı mı?
Analara kıymayın efendiler!"
Nazım Hikmet
Kadınlarımız baş tacımız olmasaydı adları bereketli toprakların yurdu Anadolu'ya verilir miydi?
Nazım Hikmet o unutulmaz şiirinde Anadolu kadınından söz ederken daha gerçekçi yaklaşır kadınlarımın yaşam koşulllrına. Onların sosyal ve ekonomik durumlarından söz eder.
Bizim kadınlarımız:
korkunç ve mübarek elleri,
ince, küçük çeneleri, kocaman gözleriyle anamız, avradımız, yârimiz ve sanki hiç yaşamamış gibi ölen ve soframızdaki yeri öküzümüzden sonra gelen ve dağlara kaçırıp uğrunda hapis yattığımız ve ekinde, tütünde, odunda ve pazardaki ve karasabana koşulan ve ağıllarda ışıltısında yere saplı bıçakların oynak, ağır kalçaları ve zilleriyle bizim olan kadınlar, bizim kadınlarımız.
Bir başka şiirinde romantizmin tuzağına düşmez, daha somut gerçeklerden yola çıkar:
Kimi der ki kadın
Uzun kış gecelerinde
Yatmak içindir.
Kimi der ki kadın yeşil bir harman yerinde
Dokuz zilli köçek gibi oynatmak içindir
Kimi der ki ayalimdir
Boynumda taşıdığım vebalimdir
Kimi der ki hamur yoğuran
Ne o, ne bu, ne döşek ne köçek, ne ayal, ne vebal.
O benim kollarım bacaklarım
Yavrum, annem, kardeşim, karım kız kardeşim
Hayat arkadaşımdır.
Şair Atilla İlhan ise Ben Sana Mecburum şiirindekinden daha farklı, platonik yaklaşır kadına:
Ne kadınlar sevdim zaten yoktular
Yağmur giyerlerdi sonbaharla bir.
Azıcık okşasam sanki çocuktular,
Bir akşam korkudan gözleri sislenir.
Ne kadınlar sevdim zaten yoktular
Böyle bir sevmek görülmemiştir.
Hayır, sanmayın ki beni unuttular.
Hala ara sıra mektupları gelir.
Gerçek değildiler, birer umuttular
Eski bir şarkı, belki bir şiir
Ne kadınlar sevdim zaten yoktular.
Yalnızlıklarımda elimden tuttular
Uzak fısıltıları içimi ürpertir.
Sanki gökyüzünde birer buluttular,
Nereye kayboldular şimdi kim bilir.
Ne kadınlar sevdim zaten yoktular
Böyle bir sevmek görülmemiştir.
Ve merhum şarkıcı Tanju Okan'ın o çok sevilen gözde olmuş "Kadınım" şarkısının sözleri şöyleydi:
Eşyalar toplanmış seninle birlikte
Anılar saçılmış odaya her yere
Sevdiğim o koku yok artık bu evde
Sen
Kıyıda köşede gülüşün kaybolmuş
Ne olur terketme yalnızlık çok acı
Bu renksiz dünyayı sevmiştik birlikte
Sen kadınım
Hatırla o günü karşıki sokakta
Seni öptüğümü ilk defa hayatta
Kollarımda benim ilkbahar sabahım
Sen
Sönmüş bak ışıklar ev nasıl karanlık
O ılık aydınlık yuvamız soğumuş
Geceler bitmiyor ağlıyorum artık
Sen kadınım
Eşyalar toplanmış seninle birlikte
Anılar saçılmış odaya her yere
Sevdiğim o koku yok artık bu evde
Sen
Masamız köşede öylece duruyor
Bardaklar boşalmış herbiri bir yerde
Sanki hepsi hasret senin nefesine
Sen kadınım
Bana bıraktığın bütün bu hayatın
Yaşanan aşkların değeri yok artık
Ben sensiz olamam artık anlıyorum
Sen
Şimdi çok yalnızım
Ne olur kal benimle o kapıyı kapat
Elini ver bana
Dışarda yalnız, yalnız üşüyorum
Sen kadınım
Ve derken Orhan Gencebay "Ya Evde Yoksan" şarkısında kadınla ilgili duygusallığı doruğa çıkarır:
Aşkınla ne garip hallere düştüm
Her şeyim tamamda bir sendin noksan
Yağmur yaş demeden yolara düştüm
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Ya yolu kaybettim ya ben kayboldum
Ne olur bir yerden karşıma çıksam
Tepeden tırnağa sırılsıklam oldum
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Aşkınla ne garip hallere düştüm
Her şeyim tamamda bir sendin noksan
Yağmur yaş demeden yolara düştüm
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Elbisem gündelik pabucum delik
Haberin olsa da sobaya yaksan
Yağmur iliğime geçti üstelik
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Sarhoşsan kapını çaldığım anda
Saç baş darmadağın açık saçıksan
Birde ufak rakı varsa masanda
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Sabahlara kadar içsek sevişsek
Ne ben işe gitsem ne sen ayılsan
Derin bir uykunun dibine düşsek
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Ne kadar üşüdüm nasıl acıktım
İlk önce sıcacık banyoya soksam
Sanırsın şu anda denizden çıktım of
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Yanlış mı aklımda kalmış acaba
Muhabbet sokağı numara doksan
Boşa mı gidecek bu kadar çaba
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Ya yolu kaybettim ya ben kayboldum
Ne olur bir yerden karşıma çıksan
Tepeden tırnağa sırılsıklam oldum
İçim ürperiyor ya evde yoksan
Yine Nazım Hikmet'in dizelerine dönersek. Kadına olan saygı için son noktayı o koyar:
Analardır adam eden adamı
Aydınlıklardır önümüzde giden
Sizi de bir ana doğurmadı mı?
Analara kıymayın efendiler
Elbette sadece 8 Mart değil kadınlar günü... Tüm günler onların günü...
Bu duygu ve bilinçle; doğarken yazgıları emekçilikle yoğrulmuş tüm kadınlarımızın Dünya Kadınlar Günü'nü yürekten kutluyorum!
