Marteniçka Ülkemize de Şans Getirsin

Nevruz, Anadolu ve Orta Asya kültürlerinde baharın gelişinin coşku ile karşılandığı ve kutlandığı bayramdır. Her ulusun kendi kültür değerleriyle harmanlanan bu bayramın özünde umut, güzellik ve coşku vardır.

Birçok ülke gibi biz de Nevruz Bayramını 21 Mart’ ta kutladık. Bu karşılama ile birlikte bahar eşikten içeri girmiş oldu.

Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi ‘nde yer alan Nevruz’un her ulusun kutlama ritüelleri farklılık gösterse de özünde hep sağlık, barış, şans, huzur ve güzellikler barındırır.

Balkan geleneklerindeki inanca göre 1 Mart’tan itibaren baharın gelişi münasebetiyle geleneksel Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar. Çok eskilere dayanan bir ritüel olarak bilinen Marteniçka, Balkan kültüründe yaygın ve önemli bir gelenektir.

Bu gelenek Balkanlardan ülkemize göç eden soydaşlarımızla birlikte ülkemize de taşınmıştır.

Birkaç gün önce 13. Cumhurbaşkanı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, evinde çektiği bir videoda bileğine taktığı marteniçka bilekliği ile dikkat çekti. Bu geleneği bilmeyenler beyaz kırmızı örgü bilekliğinin ne anlama geldiğini merak edip araştırdılar. Umut veren bu sevimli ritüel bir çok insan tarafından kabul görmüş olmalı ki marteniçkalar ile bileklerini süslediler.

Ritüel nasıl başlıyor?

Balkan coğrafyasında 1 Mart'ta herkes birbirine yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle marteniçka hediye eder.

Mart ayının ilk günlerinde kırmızı ve beyaz iplerle hazırlanmış bu bileklikler ve süsler iyilik, sağlık, bereket dilekleriyle bileklere bağlanır ve Mart ayı boyunca bileklerde kalır. Kırlangıç veya leylek görünceye kadar bilekte taşınır. Leylek gördükten sonra marteniçka bilekten çıkarılıp meyve veren bir ağaca bağlanır. Böylece tutulan dileğin kabul olacağına inanılır.

Bir başka uygulamada ise marteniçka bilekten çıkarıldıktan sonra genç bir meyve fidanına bağlanır ya da etrafta hiç ağaç yoksa bir taşın altına konulur. Taşın altında çok karınca varsa o yılın bereketli geçeceğine inanılır.

Geleneğe göre marteniçka para karşılığı satın alınmaz.  Marteniçkanın ya hediye yoluyla edilmesi ya da örülmesi gerekir.

Marteniçkalarda kullanılan beyaz ip, uzun bir ömrü simgeler. Kırmızı ip ise gücü, kudreti, sağlığı ve sıhhati simgeler

Sevdiğiniz kişilere marteniçka hediye etmek birlik, beraberlik duygusunu pekiştirirken tarihi çok eskilere dayanan bu geleneği de ayakta tutar.