Mevsimsel depresyon sorunu yaşıyor olabilirsiniz
Kapalı havalarda içimi bir mutsuzluk
kaplıyor, hiçbir şey yapmak istemiyorum diyorsanız, bazen uykunuz kaçıyor
bazen de sürekli uyumak istiyorsanız, iştahınız artıyor ya da azalıyorsa mevsimsel
depresyon sorunu yaşıyor olabilirsiniz. Memorial Etiler Tıp Merkezi’nden Uz.
Psikolog Tuba Erzan Kıran, mevsimsel depresyon ve
korunmanın yolları hakkında bilgi verdi. Güneşle birlikte
yaşam enerjiniz azalmasın Mevsimsel özelliklerin kişilerin iyilik halini olumlu ya
da olumsuz şekilde etkilediği bilinmektedir. Özellikle kış mevsiminde günlerin
kısalması, güneş ışığının azalması, insanların sürekli kapalı ortamda kalması,
kişilerin psikolojilerini olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer
almaktadır. Bununla birlikte kış aylarında birçok kişide uyku ihtiyacı ve iştah
artışı yaşanırken, enerji ve keyif düzeyinde de azalma görülebilir. Bu nedenle bozukluk olarak ifade edilmese de, kişilerin mevsime
bağlı olarak depresif belirtiler gösterdikleri bilinmektedir. Mevsimsel depresyon;
her yıl belirli dönemlerde özellikle güneş ışınlarının azalmaya başladığı
sonbahar-kış aylarında ortaya çıkan ve ilkbahar döneminde kaybolan, bir takım
depresif belirtilerle kendini gösteren bir bozukluktur. Bu bozuklukta
depresyondan farklı olarak aşırı yorgunluk, uyku süresinde artış, iştah ve kilo
artışı gibi belirtiler dikkati çekmektedir. Mevsimsel depresyon, kış
depresyonuna göre daha az görünse de, yaz aylarında başlayıp sonbaharda düzelen
türü olduğu da bilinmektedir. Mevsimsel depresyon belirtileri: • Mutsuzluk, ümitsizlik, isteksizlik • Kendini değersiz hissetme, zaman zaman suçluluk duygusu
içine girme • Uykusuzluk ya da aşırı uyku hali • Enerji azalması, çabuk yorulma • İştah azalması veya artması (Daha çok karbonhidratlı
yiyeceklere yönelme) • Sinirlilik ve karamsarlık •
Konsantrasyon bozuklukları Her 10 kişiden 3’ü mevsimden olumsuz
etkileniyor Mevsimsel depresyon tanısı konulabilmesi için
belirtilerin görüldüğü ve ortadan kaybolduğu sürecin 2 yıl devamlılık
göstermesi gerekmektedir. Her 10 kişiden 3’ünün kilo, beslenme, uyku, sosyal
faaliyet, iyilik hali ve enerji düzeyi gibi özelliklerinin mevsimsel
değişimlerden olumsuz etkilendiği bilinmektedir. Mevsimsel depresyonla başa çıkmak
için… • Gün ışığından mümkün olduğunca çok faydalanın. • Ev ve iş ortamınızı yeteri kadar aydınlatın ve
havalandırın. • Düzenli spor yapın. Haftada 3 gün 30-40 dakika spor,
kişinin vücuduna sağladığı fayda kadar psikolojisi üzerinde de etkilidir. Spora
zaman ayırmak kişinin kendisini daha mutlu hissetmesine yardımcı olmaktadır. • Uyku düzeninizi korumaya çalışın. • Sağlıklı ve dengeli beslenin, karbonhidrat ve şeker
tüketimini kontrol altında tutun. • Destek kaynaklarını harekete geçirin. • Sosyal yaşama, planlı şekilde zaman ayırın. Bütün bu sıralanan önlemler kişi üzerinde olumlu bir etki
sağlayamadığı takdirde, daha detaylı değerlendirilmesi için konunun uzmanına başvurulması
gerekmektedir. Uygulanan tedaviler arasında psikiyatrik destek, psikoterapi ve
ışık terapisi yer almaktadır.
