Özgökçe'den Kahvaltı Rekoruna Destek

Tarihi, kültürü ve doğasıyla pek çok şehirden kendisini ayırt eden Van’ın yemek kültürüyle de nadide bir örnek olduğunu belirten Tuşba Belediye Başkanı Doç. Dr. Fevzi Özgökçe, yöre halkının genel olarak hayvancılıkla uğraşmasının beraberinde süt ve süt ürünlerinden elde edilen geniş bir besin kültürünü de getirdiğini kaydetti. Otlu peynir, bal kaymak, Van’a özgü kahvaltı cacığı, murtuğası, kavutu ile Van kahvaltı sofrasının artık dünyanın birçok farklı ülkesinde bilindiğini ve bunun en iyi örneğinin ise Van Valiliği tarafından geçen yıl Amerika'nın California Eyaleti'nin Los Angeles şehrinde düzenlenen '4. Anadolu Kültürleri ve Yemek Festivali'nde verdiği sabah kahvaltısına yaklaşık bin kişi katılmasıyla kanıtlandığını ifade eden Doç. Dr. Özgökçe, “Türkiye’de kahvaltı kültürü denildiğinde ilk akla gelen şehirlerin başında Van gelmektedir. Biz de Tuşba Belediyesi olarak birçok kurum, kuruluş, sivil toplum örgütü, dernek, sendika ve kişi tarafından desteklenen ve 1 Haziran 2014 tarihinde düzenlenecek olan ve 30 bine yakın kişinin katılacağı organizasyonda yerimizi alacağız. Bu amaçla, belediye olarak Türkçe, Kürtçe, Arapça, İngilizce ve Farsça olmak üzere 5 dilden ‘Tuşbalıları, Vanlıları ve ülkenin dört bir yanında insanları kahvaltıya davet eden afişler hazırladık. Ayrıca o gün belediye meclis üyelerimiz ve çalışanlarımızla birlikte etkinlikte yerimizi alarak bize düşen ne varsa eksiksiz olarak yerine getireceğiz” dedi.
Turizmde dünya markası olmuş şehirlerle yarışabilmek için sahip oldukları değerlerin doğru tanıtım ve pazarlama stratejileriyle sunulmasının şart olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Özgökçe, tarihi ve kültürel dokusunun yanı sıra yerel alanındaki zenginliği ile de özel bir yere sahip olan Van’ın, sadece yurt içinde değil yurt dışından da turist ağırlayan bir destinasyon olarak öne çıkabilmesi için bu organizasyonun büyük bir fırsat olduğunu vurguladı. Rekorun kırılması için katılımcıların uyması gereken kurallar olduğunu anlatan Tuşba Belediye Başkanı Doç. Dr. Fevzi Özgökçe, rekor alanına girişlerin saat 07.00’de başlayacağı ve 09.30’da son bulacağını ve girişlerin yalnız elektronik 20 turnikeden yapılacağını kaydetti. Doç. Dr. Özgökçe, “Turnikelerden yapılmayan girişler geçersiz sayılacak. 5 yaşında büyük herkes kahvaltıya katılabilecek. 09.30’dan sonra Atatürk Kültür Parkı’na girişler yapılmayacak. Alanda geri çıkanlar sayılmayacak. Katılımcılara girişte, ‘Katılımcı Sertifikası’ verilecek. Girişlerde sponsorlar tarafından tanıtım stantları kurulacak, herkese şapka dağıtılacak. İçeri giren katılımcılar, görevlilerin gösterdiği yerlerde oturacak. Ağaç altı ve görüntülenmesi, sayılması mümkün olmayan yerlerde oturanlar sayım dışı kalacak. 500 görevli 5 bölgede, her 100 kişiye 5 görevli şeklinde katılımcılara yardımcı olacak. 35 bin kişiye göre hazırlanan kahvaltı kutusu herkesin oturduğu yere sofrasına önceden bırakılmış olacak. Anons yapılmadan önce hiçbir kimse kahvaltıya başlamayacak. Kahvaltı kutusunda; cacık, otlu peynir, bal, murtuğa, kavut, zeytin, tereyağı, pişmiş yumurta, sucuk, beyaz peynir, tahin, pekmez, biber ve domates bulunacak. Saat 09.30’da anons yapılmasıyla birlikte herkes kahvaltısını yapmaya başlayacak. Dev Van semaverlerin bulunduğu 35 çay istasyonu kurulacak. Katılımcıların gelirken termos çay getirilmeleri tavsiye ediliyor. 09.30’dan sonra rekor kuralları gereği kimse ayakta durmayacak. Duranlar sayılmayacak. Oturamayan engelli katılımcıların sayısı önceden ilgililere bildirilecek. Tuvalet ihtiyaçları için yeterli tuvaletler bulundurulacak. Tuvalete gidişler rekor sayımında genel kanaatini etkilemeyecek şekilde olacak. Rekor alanı kameralarla görüntülenecek. Rekor saat 10.30’da son bulacak. Bunun için aylardır yapılan hazırlıkların ve harcanan emeklerin boşa gitmemesi için tüm katılımcıların bu kurallara uyulması gerekir” şeklinde konuştu.

VAN KAHVALTISININ ÖZGEÇMİŞİ
Van’da ilk kahvaltı salonu Nusret Şahin ve konfeksiyoncu Mehmet Emin tarafından 1947 yılında şehrin en işlek caddesi olan Cumhuriyet Caddesi üzerinde “süt evi” adıyla açıldı. Burada süt, çay, bal, tahin, pekmez ve otlu peynir menüyü oluşturuyordu. Ayrıca bu iki girişimciden Nusret Şahin kendi yaptığı çörekleri de müşterilere sunuyordu. Bu yeni işyerinin ve gelecekte çeşitlenecek olan diğerlerinin ortak adı "süt evi" idi ve kahvaltı salonu terimi çok sonra literatüre eklenecekti. 1950'li yıllarda Uzun Ömer'e (Ömer İpek) devredilen ilk ve tek süt evi daha sonra kapandı. Ancak, Nusret Şahin'in yanında işçiyken, buradan ayrılan Paşo lakabıyla tanınan Fevzi Timur, ağabeyi Mehmet Timur ile birlikte 1953 yılında 70 lira kira ödeyerek ikinci süt evini açarlar. Seher Süt Evi ismiyle açılan ve ismi hala da kullanılan süt evi, müzeye yakın olması nedeniyle turistlerin yoğun ilgisini çekiyordu ve ikindi vaktine kadar hizmet veriliyordu. Daha sonra ilk kahvaltı salonunun hemen arka sokağına düşen mevkiiye taşınan Seher Kahvaltı Salonu, günümüzde de çevresini kuşatan lokantalara alternatif olarak kahvaltı vermeye devam ediyor.
1977 yılına kadar süt evlerinde müşteriye süt ekmek, süt çörek sunulurdu. Çeşitli süt evlerinde işçilik yapan "bak hele bak" lakaplı Yusuf Konak, 1974 yılında askere gidip beyaz peynir, sucuk, yeşil zeytin, kaşar peyniri gibi farklı tatlarla tanışınca süt evlerine yeni bir imaj getirme zamanı geldiğini düşündü. Van'a döndüğünde kahvaltının her türünün sunulduğu bir işyeri açmak için kolları sıvadı ve 1977 yılında Çarşı Karakolu civarında ilk kahvaltı salonunu açtı. Öylece, süt evleri çalıştırdıkları için adlarının önüne sütçü lakapları getirilen Sütçü Ömer, Sütçü Asker, Sütçü Fevzi, Sütçü Hoca, Sütçü Recep, Sütçü Ekrem dönemi kapanarak, adının başına sütçü lakabı hiçbir zaman getirilmeyecek olan "bak hele bak" sözcüklerinin konuşmasının arasında sıkça kullanan ve bu lakapla anılan Yusuf Konak ile kahvaltı salonları dönemi açılmış oldu. Kahvaltı salonu zamanla yöreye ait murtuğa, kavut, cacık, çörek gibi yiyecekler de menüye eklenerek, yerel mutfakla zenginleştirildi. Günümüzde Van’da 60’a yakın kahvaltı salonu bulunmaktadır. Ayrıca kahvaltı salonları diğer illerde ve hatta yurt dışında da açılıp yoğun ilgi görmektedir.