En
ağır seyirli deri rahatsızlıklarından biri olan sedef hastalığı, hem vücutta
neden olduğu görünümü hem de bulaşabileceği endişesi ile hastaları huzursuz
ediyor. Sedef, ihmal edildiği ve kontrol altına alınmadığı takdirde; kalp,
tansiyon ve obezite gibi birçok rahatsızlığa da zemin hazırlayabiliyor. Memorial Hizmet
Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Hande Ulusal, sedef hastalığı ile
ilgili merak edilenler hakkında bilgi verdi. Ailesinde sedef
hastalığı olanlarda daha sık görülüyor Sedef, toplumda % 1-3 oranında görülmekte olan kronik bir
hastalıktır. Keskin sınırlı, kırmızı bir zemin üzerine yerleşmiş sedef gibi
beyaz renkte kabuklarla kendini gösterir. Kabukların renginden dolayı “Sedef
hastalığı” denmektedir. Hastalığın tanısı dermatolojik muayene ile konmaktadır.
Ancak bazı durumlarda biyopsi incelemesi gerekmektedir. Sıklıkla saç içinde,
diz, dirsek ve tırnak gibi bölgelerde bulunabileceği gibi daha yaygın da
olabilmektedir. Hastalığın oluşumunda bağışıklık sistemi ve genetik faktörler
ön planda yer almaktadır. Ailesinde sedef hastalığı olmayan bir kişide hastalık
gelişme riski % 1-2 iken, 1 veya daha fazla ebeveyninde hastalık görülen bir
kişide risk % 50’ye kadar çıkmaktadır. “Sedef hastaları
evlenemez” söylentisi tamamen yanlış Hastalık iyileşme ve tekrarlama dönemlerinden
oluşmaktadır. Bu yüzden ömür boyu devam edebilen bir hastalıktır. Kadınlarda genellikle
daha erken yaşta başlamaktadır. Hastalığın başlangıç yaşı genellikle 20’li
30’lu yaşlardır. Kesin bir kural olmamakla birlikte hastalık ne kadar erken
başlarsa ve aile öyküsü de varsa o kadar dirençli seyretmektedir. Sedef
hastalığı özellikle yaygın olduğu durumlarda hastanın yaşam kalitesini ciddi
ölçüde etkilemektedir. Halk arasında “Sedef hastalığı bulaşıcıdır, sedef hastaları
evlenemez” şekildeki olumsuz inanışlara itibar edilmemesi gerekir. Sedef
hastalığı bulaşıcı bir hastalık olmadığından sedefli bir hasta diğer bir
kişinin sağlığını tehdit etmez. Başka hastalıkların
habercisi olabilir Fiziksel travmalar, soğuk hava, bakteriyel ve viral enfeksiyonlar,
stres, ağrı kesiciler başta olmak üzere bazı tansiyon ilaçları veya kortizonun
kesilmesi, alkol ve sigara sedef hastalığını tetiklemektedir. Sedef hastalığı
eklem romatizması (artrit),yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği, obezite,
depresyon, şeker hastalığı ve koroner kalp hastalığı gibi bir takım başka
hastalıklara da zemin hazırlayabilmektedir. Hastalığın seviyesine
göre tedavi uygulanıyor Kesin tedavisi olmayan sedef hastalığında kullanılan birtakım
ilaçlar bulunmaktadır. Hastalığın dağılım ve şiddetine göre tedavi seçeneğine
karar verilmektedir. Hafif hastalıkta “topikal” yani deriye yüzeysel olarak
uygulanan tedavilerden (kortizon, kalsipotriol, takrolimus vs) faydalanırken,
daha yaygın olan hastalıkta fototerapi ya da geleneksel hap veya iğne
tedavilerine (metotreksat, siklosporin, asitretin) geçilmektedir. Son yıllarda
geleneksel tedavilere dirençli olan hastalarda “biyolojik ajan” denilen ileri teknoloji
ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar iğne veya serum yoluyla dermatoloji, iç
hastalıkları ve göğüs hastalıkları uzmanı gözetimi altında uygulanmaktadır.
