Süer: Hayvan pazarı ikinci bir emre kadar kapalı kalacak

Burhan Ergin

Ülkemizde SAT-2 serotipi şap hastalığının görülmesinden sonra Avrupa’nın en büyük hayvan pazarı olan Doğu Anadolu Canlı Hayvan Pazarı, Van Hayvan Pazarı ve diğer illerde bulunan birçok hayvan pazarı kapatıldı. Van Ticaret Borsası Başkanı Nayif Süer gazetemize yaptığı açıklamada, “Şap hastalığından dolayı çiftçilerimiz ciddi anlamda mağduriyet yaşıyor. Bu mağduriyetin giderilmesi için gereken adımlar bir an evvel atılmalı” diye konuştu.

“Şap hastalığı herkesi mağdur etti”

Süer açıklamasında, “Şuanda ülkemizin çoğu yerinde hayvanlarda şap hastalığı görüldü. Türkiye'nin farklı illerinde hayvanlarda görülen SAT-2 tipi şap virüsü nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı'nın talimatı çerçevesinde, ülke genelinde hayvan pazarları kapatıldı. Bakanlık hayvanlarda görülen bu hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla çeşitli önlemler aldı. Alınan tedbirler istikametinde ithalat, ihracat ve kesim maksatlı sevkler dışındaki tüm hayvan hareketleri yasaklanırken, Van Hayvan Pazarında sıkı tedbirler alındı. Van’dan diğer illere yapılacak olan sevkiyatlar durduruldu ve hayvan hareketini önlemek için canlı hayvan pazarları kapatıldı. Birçok hayvanın bulunduğu canlı hayvan pazarlarında dezenfekte çalışmaları yapıldı. Şap hastalığı 7’den 70’e herkesi mağdur etti. Özellikle hayvancılıkla uğraşan insanlarımız ve çiftçilerimiz Ramazan ayı öncesi hayvanlarda şap hastalığının görülmesinden dolayı sıkıntılı süreç yaşıyor. Van’da ve bölgede hayvan pazarının kapanmasından dolayı insanlar hayvanlarını satmak için götüremedi. Çiftçilerimiz Ramazan ayında nasılsa hayvanlarımı satıp borcumu öderim düşüncesiyle arpa ve hayvan yemini borç aldı. Şimdi şap hastalığından dolayı hayvanını satamadı. Bütün hazırlıkları boşa çıktı. Umarım yakın zamanda mağdur olan çiftçilerimizin mağduriyetleri giderilir. Tarım ve Orman Müdürlüğü de bize hayvan pazarının kesinlikle şuan açılmaması gerektiğini söyledi. Şap hastalığı çiftçilerimizi mağdur ettiği gibi kasapları ve vatandaşlarımızda da büyük mağduriyet oluşturdu. Hayvan pazarı kapalı olduğu için kasaplar hayvan bulamıyor. Buna bağlı olarak et fiyatları yükseliyor. İkinci bir emre kadar hayvan pazarı kapalı kalacak. Şap hastalığından dolayı herkes mağdur oldu. Yetkililerden isteğimiz gereken önlemler alınarak mağduriyete son vermeleridir” ifadelerini kullandı.

“Aşılamaların biran önce tamamlanması gerekiyor”

Süer son olarak şunları söyledi; “Alınan kararları doğru ve yerinde buluyoruz. Çünkü hayvan hareketliliği olduğu sürece şap hastalığı çok hızlı yayılmaya devam eder. 100 hayvanlık bir sürü içerisinde bir hayvanda görülse, bir gün içerisinde diğer yüz hayvana da bu hastalık bulaşmış olur. Dolayısıyla bu durumun önüne geçmek için alınması gereken bir takım tedbirler var ve bu tedbirler çerçevesinde hayvan pazarları, köylerden il ve ilçe merkezlerine hayvan hareketleri ve şehirlerarası hayvan sevkiyatları durduruldu ve gerekli tedbirler alınmaya başlandı. Ümit ediyorum bir an evvel her şey normale döner. Köylü, üretici, besici bu işi yapan insanlar yine eski ticari hayatına geri döner. Bu hastalık hızlı yayıldığı gibi öldürücü sonuçları da var. Önüne geçilmesi içinde aşılamaların biran önce tamamlanması gerekiyor”

Van Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu 12 maddelik karar açıkladı

Van Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu kararında şu ifadelere yer verildi; “Ülkemizde son günlerde şap hastalığı mihraklarında artış gözlenmektedir. Hastalık büyükbaş hayvanlarda oldukça ağır seyretmekte ve hastalığa duyarlı hayvanlarda verim kayıplarına neden olmaktadır. Bu çerçevede; şap hastalığı mücadelesinde alınacak önlemler ile hastalığın ülkemizde yayılmasını engellemek ve yapılacak çalışmaları değerlendirmek üzere, Ulusal Hastalık Kontrol Merkezi toplantısı yapılmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı (Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü)'nün E-71037622-325.01- 9153923 sayılı ve 09/03/2023 tarihli Şap Hastalığı ile Mücadele konulu yazısına istinaden ilimiz ekonomisinde büyük bir paya sahip bulunan hayvan varlığımızın bulaşıcı ve salgın niteliğinde ki hastalıklardan korunması amacıyla gereken önlemlerin görüşülerek çalışma esaslarını tespit etmek üzere Van Hayvan Sağlığı Zabıtası Komisyonu 12 maddeden oluşan karar almıştır” denildi.

Komisyonun kararları şu şekilde açıklandı;

1. Tarım ve Orman Bakanlığınca bildirilen ülkemizde SAT-2 tipinde büyükbaş ve küçükbaş hayvan hastalığı olan şap hastalığı mihrakları olması ve 2023 yılı İlkbahar Şap Aşılaması Programının devam etmesi nedeni ile hastalığın salgın niteliğine ulaşmaması için illimizde büyükbaş ve küçükbaş hayvanların il içi ve il dışı hareketlerinin yasaklanmasına,

2. İl/ilçe Tarım ve Orman Müdürlüklerince büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar için (ithalat ve ihracat amaçlı yapılan sevkler dışında) Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmemesine,

3. Kesim ve mecburi kesim olarak kesime gönderilecek hayvanlar için, hastalığın yayılması riskini önlemek amacıyla en yakın kesimhaneye sevk edilmesi ya da hayvan sahibinin talebi ve kesimhanenin bulunduğu il/ilçe müdürlüklerinden (dilekçe, talep formu, randevu vb.) uygun görüşü alınarak Veteriner Sağlık Raporu düzenlenmesi ve kolluk kuvvetleri ile koordinasyonun sağlanarak kaçak hayvan hareketlerinin önüne geçilmesine,

4. İlimizde aktif şap hastalığı mihrakı olması nedeniyle Hayvan Hastalıkları İle Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Programı (2023/1) A-Genel Prensipler 35. Maddesi "İhbarı zorunlu hastalık mihraklarında bulunan ve kesime elverişli olan klinik belirti göstermeyen hayvanlar hastalığa ait mevzuata aykırı olmamak koşuluyla, bulaşmaya engel olacak tüm önlemlerin alınması şartı ile en vakın kesimhaneve ya da hayvan sahibinin talebi ve İlçe Müdürlüğünün uygun gördüğü kesimhaneye sevk edilebilecektir. Kesimhanelerde görevli resmi veteriner hekimler, ihbar zorunlu hastalıklardan şüphe ettiğinde, bağlı bulunduğu İl/ilçe Müdürlüğü aracılığı ile Enstitü Müdürlüğüne numune gönderecek ve sonuç kesinleşene kadar ilgili hayvanın bulunduğu işletmeye geçici kordon konulacaktır." hükümleri kapsamında işlem tesis edilmesine,

5. il içi ve iller arası kesimlik amaçla hayvan hareketi düzenlenmesi gerektiğinde yetiştiricilerin il/ilçe müdürlüklerine yapacakları yazılı başvurularına istinaden hayvanların yerinde tespit edilmesi, EK-1 ve EK-2'lerin düzenlenerek işlem tesis edilmesi,

6. İlimizde faaliyet gösteren hayvan satış yeri olan VATBO (Van Ticaret Borsası Laboratuvar ve Depoculuk Anonim Şirketi) Hayvan Pazarının hayvan hastalıkları riski ile mücadele kapsamında ikinci bir karara kadar kapatılmasına, hayvan satış yerinde Belediye Başkanlığınca dezenfeksiyon işlemi yapılmasına,

7. İlimizde faaliyet gösteren kamu veteriner hekimleri ile serbest veteriner hekimler tarafından yürütülen suni tohumlama, kimliklendirme, muayene vb. gibi veteriner hizmetlerini uygulama esnasında hastalık bulaş riskini en aza indirecek şekilde gerekli tedbirlerin alınarak faaliyetlerin yürütülmesine,

8. Hayvan satış yeri etrafında muhtemel hayvan satışının yasaklanmasına, Belediye Zabıtası ve Kolluk Kuvvetlerince hayvan satış yerleri çevresinde ve yollarda kontrollerin sıklaştırılmasına,

9. İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerince hayvan ve hayvansal ürünlerin hareketlerinin kontrolüne ilişkin tedbirler arttırılacak, yol kontrolleri konusunda kolluk kuvvetleri ile koordinasyon sağlanacak, belgesiz veya belgesindeki özelliklere uymayan hayvan veya hayvansal ürün nakleden şahıslar hakkında 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanununa göre yasal işlem yapılmasına,

10-İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce hayvan yetiştiricilerinin ve ilgili diğer sektör paydaşların alınan önlemler noktasında SMS, internet sitesi, basın bildirimleri vb. kanallar ile gerekli duyuruların yapılmasına,

11.İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerince 4 Şubat 2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Şap Hastalığının Kontrolüne ilişkin Yönetmelik" hükümleri ile 2023/01 Nolu Hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Genelgesi ve ilgili talimatlar doğrultusunda kontrol yöntemlerinin uygulanmasına,

12.Alınan Komisyon Kararlarının aksine hareket edenler hakkında 5996 sayılı "Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu"nun 36, ve 42. maddeleri, Kabahatler Kanununun 32'nci maddesi ile Türk Ceza Kanununun 177. ve 265. maddeleri uyarınca takibat yapılmasına,

Yukarıda 12 madde halinde düzenlenen komisyon kararlarının gereği için 13 ilçe Kaymakamlığına, Büyükşehir Belediye Başkanlığına, İl Jandarma Komutanlığına, İl Emniyet Müdürlüğüne. İl Sağlık Müdürlüğüne, Ziraat Odası Başkanlığına, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığına, Veteriner Hekimleri Odası Başkanlığına, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine, Et Üreticileri Birliğine, Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliğine, kesimhanelere yazılı olarak gönderilmesine, oy birliğiyle karar verilmiştir.