Türkiye gücünü gösterdi

Geçen yılın ağustos ayından bu yana 3 kez eşi benzeri görülmemiş kur saldırısıyla mücadele eden Türkiye ekonomisi, güçlü toparlanmasıyla bir başarı hikayesi ortaya koydu. Bir yılı aşkın süredir devam eden dengelenme sürecinde izlenen ekonomi politikası sayesinde enflasyon, yüzde 24’lerden tek hanelere gerilerken, faiz 10 puan düştü. Ekonomide ortaya konulan başarılı performansla, tüm dünyanın takdirini toplayan Türkiye, yabancı yatırımcının gözdesi olmaya devam etti. Yılın ilk 10 ayında yabancı yatırımlar yüzde 11’lik yükselişle 4 milyar doları aşarken, sadece Asya’dan gelen yatırım yüzde 91 arttı. Türkiye’ye olan güvenin bir diğer göstergesi de ihracat verileri oldu. Her ay rekor tazeleyen ihracat ekim performansıyla zirveyi işaret etti. Türkiye’nin ihracatı ekimde 16 milyar 590 milyon dolara yükselirken, 10 aylık ihracat geliri 148 milyar 842 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde dış ticaret açığı da yüzde 55,6 azalarak 23 milyar 228 milyon dolar oldu. Öte yandan, bu yılın haziran, temmuz ve ağustos dönemlerinde, sırasıyla 1,2, 4,5 ve 5,1 milyar dolarlık cari fazla verildi. Böylece ağustostaki 5,1 milyar dolar, Merkez Bankası'nın yayımladığı veri seti dönemi dikkate alındığında, en yüksek yıllıklandırılmış cari fazla olarak kayıtlara geçti.  

HEM FAİZ DÜŞTÜ, HEM DE DOLAR

Ekonomideki başarılı dengelenmenin en önemli yansıması faize oldu.  Merkez Bankası’nın yeni başkan Murat Uysal’ın yönetimindeki ilk toplantıda, politika faizi (bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı) 4.25 puan indirilerek yüzde 24’ten 19.75’e çekilmişti. İkinci toplantı da Merkez, faizi 325 baz puan düşürerek yüzde 19,75’ten yüzde 16,50’ye düşürdü. Merkez yılın 3. Toplantısında ise faiz oranını 250 baz puan daha düşürerek yüzde 16,50'den yüzde 14'e çekti. Gelen indirim, başlayan değişimin habercisi oldu. ‘Dolar fırlar’ diyerek ellerini ovuşturanlar yine ters köşe oldu. 

ENFLASYON TEK HANE 

Ekonomideki en büyük mücadele alanı olan enflasyonun düşürülmesine yönelik atılan adımlar da meyvesini verdi. Geçen yıl ağustosta yüzde 24’e yükselen yıllık TÜFE, 26 ay sonra tek haneyi yüzde 9.26’yı görürken, Ocak 2017'den bu yana en düşük seviyeye geriledi. Enflasyonun 2019 için yüzde 12, 2020 için yüzde 8,5, 2021 için yüzde 6, 2022 için yüzde 4,9 olması öngörülüyor . 

İSTİHDAMA DOPİNG

2002'de her 100 liralık verginin 85,7 lirası faize giderken 2020 bütçesinde faize sadece 17,7 lira ayrıldı. Kaynakların yatırıma yönlendirilmesiyle 3 yılda 3,2 milyon kişiye daha istihdam sağlanacak. 

BÜYÜMEYE KAYITSIZ KALAMADI

Türkiye’nin not görünümünü olumlu yönde revize eden Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Rating’s, büyüme tahminini yükseltti. Türkiye'nin 2019 yılı büyüme beklentisini yukarı yönlü revize ederek, yüzde 0,3'den yüzde 0,8'e yükseltti. Fitch, ülkenin gelecek yıl için büyüme tahmini ise yüzde 3,1 ve 2021 için de yüzde 3,6 olarak açıkladı. Raporda ayrıca, ”Türkiye başarılı dengelendi” denildi. Türkiye ekonomisinin dengelenme konusunda ilerleme kaydettiği belirtilen açıklamada, temmuz ayından beri aşağı yönlü risklerde bir rahatlama olduğu kaydedildi. Ekonomik görünümünün “negatif”ten “durağan”a revize edilmesi, Fitch'in 7 yıl aradan sonra Türkiye ekonomisi değerlendirmesinde attığı ilk olumlu yönde adım olarak dikkati çekti. 

BAŞARILI DENGELENME GÜVENLE TAÇLADI

Faizlerdeki düşüş, enflasyonun uzun bir aranın ardından tekrar tek haneye gerilemesi Türk lirası varlıklara güveni artırırken bu durum ekonomik güven endeksine de yansıdı. Ekonomik güven endeksi ekimde bir önceki aya kıyasla 3,8, geçen yılın aynı ayına kıyasla 14,7 puan yükselerek son 15 ayın zirvesi olan 89,8'i gördü. Öte yandan Türkiye, Dünya Bankasının İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde (Doing Business Index) 15 yılda 60 basamak yükselerek 33'üncü sıraya yerleşti. 

GÜNEŞ