VAN DEPREMİ 10. YILINDA

Burhan Ergin

23 Ekim 2011 günü meydana gelen Van-Erciş merkezli deprem 10. yılında. Van ve ilçelerinde çok kuvvetli şekilde hissedilen deprem bölgenin yapı stoğu nedeniyle yıkıcı hasar yaratmış ve çok sayıda can kaybına yol açmıştı. Van İl Afet ve Acil Durum (AFAD) verilerine göre 23 Ekim depreminde Van ve Erciş ilçesinde 68'i öğretmen olmak üzere 601 vatandaşımız hayatını kaybederken 4 bin 152 kişide yaralanmıştı. Depremde hayatını kaybeden vatandaşlar depremin 10. yılında (bugün) kabirleri başında düzenlenen törenlerle anılacak.

23 Ekim ve 9 Kasımda 644 vatandaşın hayatını kaybettiği, binlerce binanın ağır hasar gördüğü depremlerde bin 966 kişi yaralanmış, 252 vatandaş ise enkazlardan sağ olarak kurtarılmıştı. Depremler sonrası AFAD tarafından Van merkez ve Erciş ilçe merkezinde yapılan tespitlerde 31 bin bina ağır hasar görmüş, yaklaşık 30 bin binanın yıkımı gerçekleştirilirken depremlerin üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen tehlike oluşturan ağır hasarlı binalar ise hala yıkılmayı bekliyor. AFAD’ın uyarılarına rağmen yıkılmayan ağır hasarlı binalar arasında Van Büyükşehir Belediyesi'ne ait binalarda yer alıyor.

Ağır hasarlı binalar tehlike saçıyor

23 Ekim ve 9 Kasım'da meydana gelen depremlerde ağır hasar gören binaların depremin üzerinden 10. yıl geçmesine rağmen hala yıktırılmaması vatandaşların tepkisine neden oluyor. Zaman zaman depremlerin olduğu Van’da AFAD tarafından ağır hasarlı olduğu belirlenen ve insan yoğunluğu olan noktalarda yer alan binalar korku ve endişe yaratıyor. Van Büyükşehir Belediyesine ait eski Çarşı Polis Karakolu civarında bulunan İş Merkezi ve eski Buğday Pazarı Ahmedi Hani Parkı yanında yer alan VASKİ eski hizmet binasının durumu 10 yıldır belirsizliğini koruyor. Bina çevresindeki esnaf ve vatandaşlar üst katları 10 yıldır boş olan binaya belediyenin çözüm bularak bir an evvel belirsizliğe ve spekülasyonlara son vermesi gerektiğini ifade ettiler. 

“136 adet toplanma, 28 barınma alanımız bulunuyor”

Gazetemize açıklamalarda bulunan AFAD Müdürü Ali İhsan Körpeş, "Van depreminin üzerinden 10 yıl geçti. Hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır diliyorum. Biz AFAD olarak her yıl bütün kurumlara ve ağır hasarlı bina sahiplerine binalarını yıktırmaları için gerekli yasal uyarıları yapıyoruz. Depremden sonra Van ve Erciş'in tamamında ağır hasar gören binaların çoğunu kurumlar, bazılarını da vatandaşlar kendi imkânlarıyla yıktırdı. Van'da 136 adet toplanma alanımız var. Barınma alanlarımızda ise 30 bin metrekare ve altyapı kurulabilir, çadır kent ve konteyner alanı olarak belirlenmiş toplam 28 barınma alanımız bulunuyor. Vatandaşlarımız e-devlet üzerinden ikametgahına en yakın toplanma alanının adres ve koordinatını öğrenebilir” dedi.

,

"Ya yıksınlar, ya yapsınlar"

Belediye İş Merkezi'nin ağır hasarlı olmasından dolayı üst katlarının kullanılmadığını belirten vatandaşlar binanın tehlike oluşturduğunu belirterek, "Van depreminin üzerinden 10 yıl geçti. İlimizde hasarlı binalar maalesef yıktırılmadan duruyor.  Büyükşehir Belediyesi’ne ait binaların ayakta kalması düşündürücüdür. Belediye vatandaşa örnek olması gerekir. Vatandaşların hasarlı dedikleri binalarını yıktıranlar kamu’nun binalarını neden yıktırmıyorlar. Yetkililer bu zamana kadar bu binalarla ilgili hiçbir çalışma yapmadı. Bina hasarlıysa yıksınlar,  değilse yapsınlar. Biz güvenli bir şehirde yaşamak istiyoruz. Hasarlı binalar hem tehlike oluşturuyor hem de görüntü kirliliğine neden oluyor. Yetkililerin ilimizdeki hasarlı binalarla ilgili nihai kararını verip gereğini yapmalarını bekliyoruz" dediler.

"Mağdur olmak istemiyoruz"

Hasarlı binalarla ilgili açıklama yapan Belediye İş Merkezi esnafları hasarlı binanın yıkımıyla mağdur olmak istemediklerini belirterek, "2011 Van depreminden sonra hasarlı binada halkımıza hizmet veriyoruz. Biz binanın ağır hasarlı olmadığını düşünüyoruz. Bina yıktırılırsa birçok esnaf burada mağdur olur. Buradaki esnaflar, kazandıkları parayla evine ekmek götürüyor. Eğer bina yıktırılıp esnaflar için de bir çözüm üretilmezse birçok esnaf büyük sıkıntı yaşar. Van Valiliği ve Büyükşehir Belediyesi yetkililerine müracaatlarımız oldu ancak bir sonuç alamadık.  Binanın yıktırılması durumunda mağduriyet ortamının oluşmasına izin verilmemelidir. Depremin 10. yılını geride bıraktık ama hala bu sorun çözülmüş değil.  Kurumların varlık sebebi sorunları ertelemek değil çözmektir"  diye konuştular.

Depremler sonrası AFAD tarafından yapılan incelemelerde hasarlı raporu verilerek yıkılması istenilen binalar içinde çok sayıda konut ve işyeri bulunduğu öğrenildi.