Van Emekli Müftüsü Arvas'tan esnafa çağrı Helal kazancınıza haram bulaştırmayın

Burhan Ergin

Emekli Müftü Nimetullah Arvas,çarşı, pazar ve marketlerde birçok ürünün fahiş fiyatlarla satıldığını belirterek, “Herkes çoluk çocuğuna helal rızık yedirsin. Fırsatçılık yapılmamalı, karaborsa ve fahiş fiyata ürün satmak haramdır” diye konuştu.

“Karaborsa ve fahiş fiyat dinimizde yasaklanmıştır”

Karaborsa ve fahiş fiyattan ürün satmanın dinimizde yasaklandığını belirten Arvas, “Ticaret insanlık tarihi kadar eskidir. Alışverişte karşılıklı rıza esastır. Eğer karşılıklı rıza yoksa birisi fahiş fiyattan mal satıyorsa bu alışverişte ahlaki bir durum söz konusu değildir. Karaborsa, fahiş fiyatla mal satmak, karşıdaki insanı mağdur etmek İslam’ın ticari ahlakına uymuyor. Peygamber efendimiz Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hazretleri zaman zaman pazarı gezer, alışveriş yapan insanları izler ve mal satanları denetlerdi. Hatta Hz. Ömer döneminde bununla ilgili bir denetleme kurulu oluşturulmuştur. Denetleme kurulu arasında bir hanım sahabede yer almıştır. Şunu hiç unutmamak gerekiyor. Helal ticarette bereket vardır. Helal olmayan ticarette bereket yoktur. Esnaflarımız helal kazançlarına haram bulaştırmasın. Bu münasebetle karaborsa, fahiş fiyat kesinlikle ve kesinlikle dinimizde yasaklanmıştır. Kul hakkı yememek için dikkat edilmelidir. Zor zamanlarda toplumun huzurunu bozan, felaket tellallığı yapanlar, usulsüzlük yapanlar toplumun hayrını istemeyen insanlardır” ifadelerini kullandı.

“Fiyatların hızla düşmesini bekliyoruz”

Döviz kurunun düşmesinin ardından bu düşüşün ürünlere de yansıtılması gerektiğini vurgulayan Arvas, “Esnaflarımız ecdadımız Osmanlı dönemi ahilik teşkilatını unutmasınlar. Osmanlı dürüst, helal kazanan, el emeğine hile katmayan, insanları aldatmayan esnaflar yetiştirmiştir. Hatta bu ticaret ahlakına da yansımış, hala dünyada tasavvufi ahlaklı ahilerden bahsedilmektedir. Eskiden tarihimizde esnafa ahi derlerdi. Ahi Arapçadan gelmektir, kardeş demektir. Ben gittiğim her yerde şu cümleyi kullanırım. Alınca satanı gözet, satınca alanı gözet yani alırken satanı, satarken alanı gözetmek lazım. Vatandaşlarımız caddede, sokakta bizleri gördüğü zaman şikayet ediyor. Vatandaşlarımıza tavsiyem pazarlık yapsınlar. Nerede ucuz ve kaliteli ürün varsa oradan alışveriş yapsınlar. Ucuz ve kaliteli ürün satan yerleri birbirlerine tavsiye etsinler. Araştırmadan, pazarlık yapmadan, kalitesine bakmadan alışveriş yapmasınlar. Ben bizatihi bir markette alışveriş yaparken önce kalitesine ve fiyatına bakıyorum. Şuan fiyatlar arasında uçurum var. Vatandaşlarımızın çok dikkat etmesi gerekmektedir. Vatandaşlarımız fahiş fiyata ürün satanlara gereken tepkiyi göstermelidir. Fahiş fiyatla ürün satanlardan alışveriş yapılmamalı. Devletimizin kurumları da denetimlerini sıklaştırarak yapmalıdır. Fırsatçılık yapanlara göz açtırmamalılar. Tabi herkesin denetleyicisi yüce Allah’tır. Döviz kuru yükselirken art arda üç-beş fiyat etiketi değiştirenler, kurun düşüşünü görmezden geliyor. İşçi, memur, emekli, dar gelirli fiyatların hızla düşmesini bekliyor. Kimsenin vatandaş ve ekonomi üzerinden fırsatçılık yapmasına müsaade edilmemeli. Fırsatçılık yapanlara cezai işlem uygulanmalıdır” şeklinde konuştu.

“Allah’ın izniyle bunu da atlatacağız”

Arvas son olarak şunları söyledi; “Herkes çoluk çocuğuna helal rızık yedirsin. Fırsatçılık yapılmamalı, karaborsa ve fahiş fiyata ürün satmak haramdır. Ucuz diye kalitesiz ürün piyasaya sürülmemeli. Vatandaşlarımızın her biri ayrıca birer denetleyici olmalıdır. Sorup soruşturması gerekir. Esnaflar dolarda hareketlilik yaşanmadan önce ürünü alıp o günkü döviz kuruna göre fiyat uyguluyor. Bakın bu yanlıştır, haramdır, günahtır. Van’ımızda 1970’li yıllarda babam beni bir gün alışveriş yapmam için bir yere gönderdi. Bende inşaat malzemesi almaya gittim. Aynı cins, aynı kalite ürün vardı. O günkü esnaf bana dedi ki babana çok selam söyle, bu ürün 60 lira, bu da 75 liradır. Ben bunun nasıl olduğunu sorduğumda birini alırken 60 liraya göre aldığını, diğerini de biraz daha pahalı aldığı için 75 liraya sattığını söyledi. Böyle dürüst, ahlak kurallarına uyan esnaflarımız da vardı. Esnaflarımız fahiş fiyata ürün satmaktan vazgeçsin. Hepimiz aynı gemide yaşayıp gidiyoruz. Bu zamana kadar çok badire atlattık. Allah’ın izniyle bunu da atlatacağız.”